تامین ۲۴
پایگاه خبری رفاه و تأمین اجتماعی
ارتباط سازمان تأمین اجتماعی با کارفرمایان فرآیندی طولانی دارد و از مرحلۀ تأسیس کارگاه با تشکیل پرونده در شعبۀ تأمین اجتماعی آغاز می‌شود و با ارسال لیست حقوق و دست‌مزد و پرداخت حق بیمۀ کارگران تحت پوشش به‌طور مستمر در طول فعالیت کارگاه ادامه پیدا می‌کند.
سازمان تأمین اجتماعی علاوه‌بر پوشش افراد واجد شرایط تعهدات و تکالیفی را درخصوص کارفرمایان و پیمانکاران برعهده دارد. از یکسو موظف به ارائۀ خدمات و تعهدات کوتاه و بلندمدت به بیمه‌شدگان و افراد تحت پوشش است، ازطرفی دیگر در قبال کارفرمایان و پیمانکاران نیز تکالیفی برعهده دارد و موظف است که حق بیمه و درآمدهای خود را تأمین کند تا بتواند به‌عنوان یک سازمان غیردولتی که با مشارکت بیمه‌شدگان، کارفرمایان و دولت اداره می‌شود تکالیف قانونی خود را انجام دهد. کارفرمایان یکی از شرکای اصلی سازمان تأمین اجتماعی به شمار می‌آیند. ارتباط سازمان تأمین اجتماعی با کارفرمایان فرآیندی طولانی دارد و از مرحلۀ تأسیس کارگاه (شرکت، مؤسسه، کارخانه و...) با تشکیل پرونده در شعبۀ تأمین اجتماعی آغاز می‌شود و با ارسال لیست حقوق و دست‌مزد و پرداخت حق بیمۀ کارگران تحت پوشش به‌طور مستمر (معمولاً ماهانه) در طول فعالیت کارگاه ادامه پیدا می‌کند. بنابراین مهم‌ترین ایستگاه‌های ارتباطی سازمان تأمین اجتماعی با کارفرمایان به شرح زیر است:
۱. تشکیل پروندۀ بیمه‌ای کارگاه در شعبۀ تأمین اجتماعی و دریافت شمارۀ کارگاه هم‌زمان با آغاز فعالیت کارگاه.
۲. ارسال لیست حقوق یا دست‌مزد کارگران شاغل درکارگاه (با درج کامل مشخصات و شمارۀ بیمه‌شده برای هر کارگر) به شعبۀ تأمین اجتماعی.
3. پرداخت حق بیمه در مهلت تعیین‌شده (حداکثر تا پایان ماه بعد).
4. اعلام تغییرات جابه‌جایی نیروی کار شاغل در کارگاه هم‌زمان با ارسال لیست حقوق و دست‌مزد به شعبۀ تأمین اجتماعی.
5. اعلام حوادث، بیماری‌ها و رویدادهایی که برای کارگران در ارتباط با کار پیش می‌آید (ظرف سه‌روز اداری) به شعبۀ تأمین اجتماعی در طول دورۀ فعالیت کارگاه.
6. دریافت مفاصاحساب از شعبۀ تأمین اجتماعی به هنگام نقل و انتقال (عین یا منافع) کارگاه.
کارفرمایان کارگاه‌های مشمول قانون (شخصیت حقیقی) باید ظرف مدت ۱۵ روز از تاریخ تأسیس به‌منظور بیمه‌کردن کارکنان خود به نزدیک‌ترین شعبۀ تأمین اجتماعی واقع در محدودۀ عمل‌کرد کارگاه مراجعه کنند و مدرکی را که نشان‌گر کارفرما‌بودن آن‌ها است، به شعبه تحویل داده و کد کارگاه دریافت کنند.
مدارکی که می‌تواند ملاک کارفرمایی شخص باشد:
۱. جواز کسب صنفی معتبر (دائم یا موقت) یا هرگونه اجازۀ کار از مراجع ذی‌صلاح.
۲. پروانۀ تأسیس یا بهره‌برداری.
۳. اسناد مالکیت یا اسناد اجاره و یا صلح‌نامۀ کارگاه (اعم از رسمی یا عادی).
۴. تأیید اتحادیه یا مجمع امور صنفی مربوطه مبنی بر کارفرمایی و بهره‌برداری کارگاه.
شعبۀ تأمین اجتماعی، پس از شناسایی کارگاه و تعداد کارگران شاغل در آن، پروندۀ کارگاه را تشکیل داده و شمارۀ کارگاه را به آن اختصاص خواهد داد.
کارفرما باید هر ماه لیست کارگران یا کارمندان مشمول قانون تأمین اجتماعی را در استخدام یا در اختیار دارند، صرف نظر از نوع قرارداد و کار و ترتیب استخدام و نحوۀ پرداخت حقوق و مزایا، در مهلت مقرر در قانون (حداکثر تا آخرین‌روز ماه بعد) به سازمان ارسال کند. به هنگام تحویل اولین لیست، باید اصل و تصویر شناسنامۀ تمام کارکنان کارگاه به واحد نام‌نویسی شعبه ارائه شود و ضمن دریافت شمارۀ بیمه، این شماره در لیست‌های ماهانه در مقابل نام افراد درج شود تا بیمه‌شدگان بتوانند از خدمات بیمه استفاده کنند.
پس از ثبت کارگاه (شخصیت حقوقی) در ادارۀ ثبت شرکت‌ها، نمایندۀ شرکت باید به منظور بیمه‌کردن کارکنان خود به نزدیک‌ترین شعبۀ سازمان تأمین اجتماعی مراجعه کند و مدارک زیر را جهت تشکیل پرونده به شعبه تحویل دهد:
۱. نامۀ اعلام تأسیس شرکت.
۲. روزنامۀ رسمی کشور که آگهی تأسیس شرکت در آن اعلام شده است.
۳. اساس‌نامۀ شرکت.
۴. تصویر سند مالکیت یا اجارۀ محل شرکت.
۵. سایر مدارک مرتبط با شروع فعالیت و تأسیس شرکت بر حسب مورد (مانند اظهارنامۀ ثبت و موافقت اصولی).
۶. شعبۀ تأمین اجتماعی پس از دریافت مدارک و انجام مراحل اداری ضمن تشکیل پرونده و اختصاص شمارۀ کارگاه مراتب را به‌صورت کتبی به شرکت اعلام خواهد کرد.
رعایت موارد زیر در راستای اجرای مادۀ ۳۸ قانون تأمین اجتماعی از سوی پیمانکاران یا درمواردی که یک کارفرما انجام کار را به‌صورت مقاطعه به اشخاص حقیقی یا حقوقی واگذار می‌کند، ضروری است:
الف) کارفرما (واگذارندۀ کار) در متن قرارداد پیمان‌کار (مقاطعه‌کار) را متعهد می‌کند که کارکنان خود و هم‌چنین کارکنان پیمان‌کار فرعی را نزد سازمان تأمین اجتماعی بیمه کند و کل حق بیمه را بپردازد.
ب) کارفرما (واگذارندۀ کار) در مورد قراردادهای غیرعمرانی، باید پنج‌درصد مبلغ ناخالص کارکرد را از هر صورت وضعیت مقاطعه‌کار، کسر کند و نزد خود نگه دارد.
ج) پس از انعقاد قرارداد یک‌نسخه از آن باید بهوسیلۀ کارفرما (یا پیمان‌کار) به نزدیک‌ترین شعبۀ سازمان تأمین اجتماعی (واقع در محل اجرای پروژه) تحویل شود.
د) شعبۀ تأمین اجتماعی پس از دریافت قرارداد برای کارگاه تشکیل پرونده داده و شمارۀ کارگاه و ردیف پیمان را اختصاص می‌دهد.
ه) سرانجام پیمان‌کار صورت دست‌مزد و مزایای کارکنان شاغل در طرح را در دورۀ زمانی تعیین‌شده تنظیم کرده و مابه‌التفاوت حق بیمه طبق مصوبه مورخ 24 فروردین 1370 شورای عالی تأمین اجتماعی مربوطه را پرداخت و سپس مفاصاحساب دریافت خواهد کرد. کارگاه‌های مشمول قانون تأمین اجتماعی حداکثر ظرف ۱۵ روز از تاریخ شمول باید به شعبۀ تأمین اجتماعی واقع در حوزۀ عمل کارگاه مراجعه کنند و با استفاده از فرم‌هایی که دراختیار آنان قرار می‌گیرد مشخصات کارگاه و کارگران خود را تکمیل و به شعبه ارائه کنند.
و) کارگاه‌هایی که کارگر جدید استخدام می‌کنند باید حداکثر ظرف ۱۵ روز از تاریخ استخدام کارگر جدید برای نام‌نویسی و دریافت شمارۀ انفرادی او اقدام کنند.
ز) کارفرمایان باید برای تمامی کارگران و کارکنان خود که مشمول قانون تأمین اجتماعی باشند لیست مزد و حقوق و مزایای آنان را با مشخصات زیر به شعبۀ تأمین اجتماعی ارسال کنند.
۱. نام و نام خانوادگی کارفرما یا مشخصات شرکت و نام و نام خانوادگی مدیر عامل شرکت.
۲. شمارۀ اختصاصی کارگاه که از طرف شعبه به کارفرما اعلام شده است و نام و نشانی دقیق کارگاه یا کارگاه‌ها.
۳. نام ماه و تعیین روزهایی که صورت مزد وحقوق برای آن مدت تهیه شده است.
۴. شمارۀ ردیف، نام و نام‌خانوادگی بیمه‌شده و شمارۀ اختصاصی بیمه‌شده که از طرف شعبه اعلام شده است.
۵. مبلغ حق بیمۀ سهم بیمه‌شده.
۶. جمع مبلغ بیمۀ سهم بیمه‌شده و سهم کارفرما.
۷. مهلت تحویل لیست حقوق و دست‌مزد مربوط به هرماه تا آخرین‌روز ماه بعد است.
۸. اگر بیمه‌شده‌ای براثر بیماری نتواند در محل کار حضور یابد، کارفرما باید ایام بیماری را با ذکر تاریخ در ستون ملاحظات لیست حقوق و دست‌مزد توضیح دهد.
۹. اگر بیمه‌شده‌ای ترک خدمت کرده یا خدمت او پایان یافته باشد کارفرما باید موضوع را در ستون مربوط به ترک کار در لیست حقوق و دست‌مزد درج کند، و در مورد شعبۀ غیرمکانیزه، پایان خدمت بیمه‌شده را کتباً به شعبه اعلام کند.
