برای دریافت هدیۀ ازدواج از سازمان، باید حتماً از شعبه و شهر خودم اقدام کنم؟ بیمۀ ما از تهران واریز میشود ولی من در شهر دیگری هستم.
بله، باید از شعبهای که در آن حق بیمه میپردازید و پروندۀ بیمهتان آنجاست پیگیری کنید، چون باید سوابق پرداخت حق بیمه مورد رسیدگی قرار گیرد.
کارفرما هستم. در مورد حق عائلهمندی کارکنان چند سؤال دارم؛ به چه کسانی عائلهمندی تعلق میگیرد؟ به چه تعداد از فرزندان کارگر تعلق میگیرد؟ اگر زن و شوهر هردو مشغولبهکار باشند باید به هردو آنها پرداخت شود یا فقط به شوهر تعلق میگیرد؟
حق عائلهمندی یا حق اولاد یکی از مزایای جانبی حقوق و دستمزد شاغلان مشمول قانون کار است. طبق مادۀ ۸۷ قانون تأمین اجتماعی، پرداخت کمک عائلهمندی بهعهدۀ کارفرماست و باید هنگام پرداخت مزد یا حقوق به بیمهشده پرداخت شود. این مبلغ هرساله با افزایش حداقل دستمزد بیشتر میشود، چون ضریبی از افزایش حداقل مزد روزانه است. میزان کمکهزینه عائلهمندی معادل ۳ برابر حداقل مزد روزانه کارگر ساده برای هر فرزند در هرماه است. در سال 1396 این مبلغ برای هر فرزند ۹۳هزار تومان است. طبق مقررات، حق اولاد تا قبل از سال ۱۳۹۴ فقط تا ۲ فرزند قابلپرداخت بود که با توجه به تغییرات اخیر در حال حاضر محدودیتی از نظر تعداد فرزندان وجود ندارد و در صورت وجود شرایط بابت کلیۀ فرزندان قابل پرداخت است.
شرایط پرداخت کمکهزینه عائلهمندی بر اساس مادۀ ۸۶ قانون تأمین اجتماعی عبارت است از:
۱. کارگر یا بیمهشده باید حداقل سابقه پرداخت حق بیمه ۷۲۰ روز کار را نزد سازمان تأمین اجتماعی داشته باشد.
۲. سن فرزندان از هجدهسال کمتر باشد و یا منحصراً به تحصیل اشتغال داشته باشند یا در اثر بیماری یا نقص عضو طبق گواهی کمیسیونهای پزشکی قادر به کار نباشند.
۳. حق اولاد یا عائلهمندی به زن و شوهر هردو در صورت اشتغال در کارگاههای مشمول قانون کار و تأمین اجتماعی باید پرداخت شود.
سنم به ۶۰ سال میرسد و ۲۱ سال سابقه بیمۀ مشاغل آزاد دارم. اگر الآن با این سابقه بازنشسته شوم کل حقوق و مزایایم چقدر خواهد بود؟
مستمری به میانگین دستمزد مبنای پرداخت حق بیمه در دو سال آخر قبل از اشتغال و سالهای پرداخت حق بیمه بستگی دارد. مستمری کامل با وجود ۳۰ سال سابقه قابل دستیابی است. بااینحال، هیچ مستمری از حداقل حقوق سال مربوطه کمتر نخواهد بود. مستمری شما با توجه به سابقهتان تقریبا بین یکمیلیون و ۱۰۰ تا یکمیلیون و ۱۵۰هزار تومان خواهد بود.
آیا طبق قانون، اعضای هیئتمدیره که اسمشان در روزنامۀ رسمی شرکت آمده است باید بیمه شوند؟
خیر، اعضای هیئتمدیره و سهامداران شرکت مشمول بیمۀ اجباری نمیشوند. مگر اینکه غیر از این مناصب دارای سمتهای اجرایی خاصی در شرکت باشند که در قبال آن حقوق دریافت کنند. دراینصورت این افراد از بابت ارتباط کاری با شرکت کارگر محسوب میشوند و باید برای آنها حق بیمه به سازمان تأمین اجتماعی پرداخت شود.
برای مدیرعامل شرکت هم باید حق بیمه پرداخت شود؟
روابط کاری مدیرعامل با شرکت در شمول قانون کار نیست. بنابراین مشمول بیمۀ اجباری نمیشود و نباید در چارچوب قانون کار برای وی بیمه پرداخت کرد.
دربارۀ کسانی که از طریق قانون مشاغل سخت و زیانآور بازنشسته میشوند، آیا سابقۀ ارفاقی جزء سابقۀ آنها محاسبه میشود و مزایای آن پرداخت میشود یا خیر؟
بله، در ارتباط با بازنشستگی جزء سابقۀ آنهاست و مستمری بازنشستگی آنها با لحاظ سوابق ارفاقی محاسبه و پرداخت میشود. ولی این سوابق در موارد دیگر قابلیت اجرایی ندارد، مثلاً نمیتوان بابت سوابق ارفاقی از کارفرما سنوات پایان خدمت مطالبه کرد.
دختری ۳۰ساله و تحت تکفل پدر هستم. درحالحاضر محل کارم میخواهد مرا بیمۀ تأمین اجتماعی کند. با توجه به اینکه شاید حداکثر ۱۰ سال کار کنم، بهتر نیست بیمۀ جدید نشوم و همچنان تحت پوشش بیمۀ پدر باقی بمانم؟ دراینصورت از مزایای سنوات و عیدی و... بهرهمند میشوم یا خیر؟
اولاً به موجب قانون کار و تأمین اجتماعی بیمه کردن کارکنان اجباری است و کارفرما نمیتواند حتی در صورت موافقت کارگر او را بیمه نکند. در ثانی درحالحاضر که شما تحت کفالت پدر خود هستید بیمهشدۀ تبعی و فرعی محسوب میشوید و ازاینبابت فقط از خدمات درمانی و برخی تعهدات کوتاهمدت برخوردار میشوید و مستمری درواقع به پدر شما تعلق میگیرد. البته در صورت فوت پدر و سایر شرایط به فرزندان مستمری پرداخت میشود. درواقع مستمری بین بازماندگان تقسیم میشود که قطعاً با توجه به تعداد بازماندگان مبلغ هریک ناچیز خواهد بود. بنابراین بیمهای که خود رأساً بیمهشده و بیمهپرداز آن باشید و ضمن استفاده از مزایای فعلی مثل خدمات درمانی، کمکهزینۀ ازدواج، غرامت دستمزد ایام بارداری و بیماری و... در آینده نیز از تعهدات بلندمدت مثل مستمری بازنشستگی برخوردار شوید قطعاً در اولویت خواهد بود. عیدی و سنوات پایان خدمت ارتباطی به بیمه شدن یا نشدن ندارد و هرکسی در کارگاهی مشغولبهکار باشد طبق قانون کار استحقاق دریافت مزایای مذکور را دارد. ضمناً در صورت اشتغال و پرداخت حق بیمه موضوع کفالت منتفی خواهد بود.
آیا حق مأموریت مشمول کسر حق بیمه میشود؟
خیر، فوقالعادۀ مأموریت و هزینۀ سفر بهشرط ارائۀ مستندات و مدارک ثبتشده از قبیل حکم مأموریت، بلیت رفتوبرگشت وسیلۀ نقلیۀ مورد استفاده، تصاویر گذرنامه، روادید و... مشمول کسر حق بیمه نیست.