
سازمان تأمین اجتماعی به عنوان بزرگترین نهاد بیمهگر ایران با تحت پوشش داشتن حدود ۵۰ درصد جمعیت کشور، در دوره مدیریتی جدید با رویکردی تحولآفرین و مبتنی بر خردجمعی، ۲۰ طرح تحولی و راهبردی را در دستور کار قرار داد. این طرحها که فراتر از رویههای معمول اداری تعریف شده، ظرف زمانبندی کوتاهمدت و فشرده، سازمان را به نهادی «بسیار متفاوت از امروز» تبدیل میکند.
به گزارش تأمین ۲۴، محور اصلی تحولات بر هوشمندسازی دیجیتال استوار است، به طوری که در ۱۳ مورد از ۲۰ طرح، تحول دیجیتال نقش محوری دارد زیرا مدیریت سازمان بر این باور هستند که حتی اگر یک گام از فرآیند ارائه یک خدمت، کماکان حضوری باقی بماند، کار سازمان ناقص خواهد بود، از این رو، هدف نهایی، غیرحضوری کردن خدمات است. به همین واسطه طرحهای تحولی در این مسیر برنامهریزی شده تا تحولاتی چشمگیر به ویژه در حوزه دیجیتالمحوریت داشته باشد.
بررسی طرحهای کلیدی ومزایای آنها برای ذینفعان
مهمترین طرحهای تحولی و مزایای آن برای سه گروه مستمریبگیران و بیمهشدگان، کارفرمایان و حتی سازمان تأمین اجتماعی برای همگان روشن است. دسترسی آسانتر و عادلانهتر به خدمات درمانی، امکان انتخاب و تغییر بستههای بیمهای، کاهش هزینههای درمان با اجرای نظام ارجاع و پزشک خانواده، همچنین در حوزه کارفرمایی، سادهتر شدن فرآیندهای بیمه کارگران و امکان بهرهمندی از مشاوره تخصصی را ممکن میسازد.
مزایای اجرای این طرحها برای سازمان تأمین اجتماعی نیز شامل مدیریت علمی و کنترل هزینههای مختلف و تخصیص بودجه بر اساس عملکرد و شفافیت مالی خواهد شد.
با توجه به سیاستگذاریهای اجرایی، تعدادی از طرحها به لحاظ پیوندهای ساختاری و عملیاتی مشترک در یکدیگر تجمیع شده و استمرار یافته است؛ به واسطه تجمیع صورت گرفته، طرح های بیمه متمرکز، یکپارچهسازی شعب و استقرار نظام یکپارچه مالی تعهدی، طرح های ساماندهی و تسهیل خدمات بیمه فضای کسبوکار، مدیریت و ساماندهی تعهدات بیمهای سازمان و اصلاح ساختار و ساماندهی سرمایهگذاری، بنگاهداری و املاک در دستور کار پیگیری و اجرا قرار دارند.
میزان پیشرفت ۱۲ طرح تجمیعی
در مجموع اکنون ۱۲ طرح از طرحهای تحولآفرین و توسعهای سازمان تأمین اجتماعی با ترکیبی جدید در حال پیگیری است؛ طرح «پزشک خانواده، نظام ارجاع و حفاظت مالی بیمهشدگان» با هدف استقرار نظام مراقبتهای سطحبندیشده و کاهش پرداخت از جیب بیمهشدگان، بهمنظور اجرای نهایی و رفع ایرادات احتمالی و استقرار پایلوت نظام ارجاع در برخی استانها در دست اقدام است و 72.6 درصد پیشرفت دارد.
طرح «پذیرش، رسیدگی و پرداخت الکترونیکی اسناد پزشکی (رسا)» با ۶۶ درصد پیشرفت و با هدف تحقق شفافیت در پرداختها و کاهش زمان چرخه رسیدگی اسناد راهاندازی شده و از مهمترین دستاوردهای آن، پذیرش الکترونیک اسناد بیمارستانی تمامی مراکز ملکی و طرف قرارداد سازمان در سامانه رسا و پردازش الکترونیک اسناد در بیش از ۱۰۰ مرکز طرف قرارداد است.
طرح «اصلاح ساختار مدیریتی درمان» با 75.3 درصد پیشرفت و با هدف بازمهندسی ساختار درمان سازمان و تمرکززدایی هوشمند ارائه شده و ارتقای شفافیت مالی و پاسخگویی، تقویت زیرساخت دادهمحور برای تصمیمگیری و بهبود بهرهوری و کارایی مراکز درمانی از دستاوردهای آن محسوب میشوند.
طرح «تحول دیجیتال و هوشمندسازی خدمات بیمهای» نیز با هدف بهبود و ارتقای سیستمها، سامانهها و سرویسهای بیمهای سازمان با رویکرد حذف مراجعات حضوری غیرضروری و هوشمندسازی سیستمها ارائه شده است و ۶۸ درصد پیشرفت دارد.
طرح «بیمه متمرکز، یکپارچهسازی شعب و استقرار نظام یکپارچه مالی تعهدی» به عنوان طرح ترکیبی از دو مورد از طرح های بیستگانه با هدف یکپارچگی دادههای بیمهای و استانداردسازی عملیات شعب و ثبت همزمان تمام رویدادهای مالی سازمان اجرایی شده است. پس از نهاییشدن این طرح، خدمترسانی با شفافیت بیشتر و خطای کمتر، امکانپذیر میشود.
طرح «ساماندهی و تسهیل خدمات بیمه فضای کسب و کار» با ترکیب دو مورد از طرحهای تحولی سازمان تأمین اجتماعی، با هدف بهبود محیط کسبوکار و تقویت تولید از طریق ارتقای کیفیت خدمات و اصلاح ساختار موازی و گسترش پوشش بیمهای در حوزه کسب و کارهای نوین تدوین و اجرایی شده است.
طرح «مدیریت و تعهدات بیمهای سازمان» با ترکیب ۲ طرح از بیستگانههای توسعهمحور سازمان تأمین اجتماعی با هدف کنترل مصارف بلندمدت و حفظ تعادل مالی سازمان و صیانت از نیروی کار و منابع سازمان، سالمسازی محیط کار و یکسانسازی قواعد و مقررات هدفگذاری شده است.
طرح «ارتقای مدیریت وصول منابع» با هدف واقعیسازی، اصلاح و ساماندهی مطالبات سازمان تدوین شده است؛ اجرای این طرح ضمن ایجاد شفافیت در فرآیندهای سازمان با کارفرمایان، در بهبود خدمترسانی سازمان اثرگذار خواهد بود که در حال حاضر 83.5 درصد پیشرفت دارد.
طرح «هوشمندسازی و ارتقای بهرهوری بازرسی دفاتر» نیز با هدف انجام بازرسی الکترونیکی از دفاتر قانونی/ مالی با رویکرد خوداظهاری بیمهای تدوین شده که از پیشرفت 72.4 درصد برخوردار است.
طرح «استعدادیابی و جذب نخبگان» با هدف شایستهیابی و جانشینپروری به اجرا درآمده است. از مهمترین اقدامات این طرح، ایجاد بانک اطلاعات استعدادهای سازمان و ایجاد سازوکار علمی برای جانشینپروری بوده که با توجه به فرآیندهای پیشبینی شده، 45.4 درصد از مسیر را طی کرده است.
طرح «رضایتمندی مبتنی بر نظارت مردمی و ارتقای نظام پاسخگویی» با هدف افزایش رضایت مشتریان، شفافیت و پاسخگویی بهتر به ذینفعان سازمان، مدیریت کارآمد شکایات و درخواستها، افزایش بهرهوری سازمانی، کاهش نارضایتیها و تعارضات تدوین شده است و 78.1 درصد پیشرفت دارد.
طرح «اصلاح ساختار و ساماندهی سرمایهگذاری، بنگاهداری و املاک» با ترکیب دو مورد از طرحهای تحولی با هدف ساماندهی و خروج از بنگاهداری سازمان در شرکتهای تابعه مستقیم و ساماندهی املاک و مستغلات سازمان برنامهریزی و تدوین شده است.
ورود4 طرح به فاز اجرایی
آخرین اطلاعات سازمان تأمین اجتماعی نشان میدهد، چهار مورد از طرحهای بیستگانه، بعد از تکمیل موفقیتآمیز فرآیند طراحی و سیاستگذاری، وارد فاز اجرایی شده است.
طرح «چشمانداز تأمین اجتماعی نوین (۱۴۳۰)» با هدف تبیین نقش سازمان تامین اجتماعی در تحقق سند چشمانداز آتی کشور ارائه شده است. ارائه پیشنویس احکام قانونی و مقرراتی با رویکرد آیندهنگری و ایجاد شبکه مجازی نخبگانی از خروجیهای آن است. این طرح در مرحله ورود به فاز اجرایی و استقرار در ساختارهای عملیاتی است.
طرح «انتصابات بر مبنای شایستهسالاری»، تدوین و ابلاغ شیوهنامه انتصابات، برگزاری آزمون سراسری با همکاری سازمان سنجش و برگزاری کمیتههای انتصابات از گامهای بنیادین در این مسیر محسوب میشوند. این طرح در مرحله ورود به فاز اجرایی و استقرار در ساختارهای عملیاتی قرار گرفته است.
طرح «پرداخت مبتنی بر عملکرد» با هدف تقویت کارایی و اثربخشی منابع و ظرفیتهای تأمین اجتماعی در ارائه خدمات شایسته به شرکای اجتماعی برنامهریزی و اجرایی شده است. این طرح در مرحله ورود به فاز اجرایی و استقرار در ساختارهای عملیاتی است.
طرح «بهرهوری منابع مالی سازمان» با هدف کاهش بدهیهای معوق تأمین اجتماعی، افزایش رضایت طلبکاران و کارفرمایان با ارائه سازوکار انعطافپذیر پرداخت، استفاده از توکن برای ایجاد شفافیت، تسریع معاملات و کاهش نقدینگی موردنیاز برای تسویهحساب، تشویق کارفرمایان به پرداخت معوقات بیمهای از طریق مشوقهای قانونی و مالی تدوین شده است. این طرح در مرحله ورود به فاز اجرایی و استقرار در ساختارهای عملیاتی است.
نقشه راه خلق یک نهاد بیمهای چابک و آیندهنگر
با وجود چشمانداز روشن، موفقیت این طرحها منوط به هماهنگی فراسازمانی با سایر دستگاههای اجرایی، تأمین منابع مالی و فناورانه کافی، و مهمتر از همه، مقاومت در برابر تغییر در بدنه سازمان است. همچنین، حرکت از اقتصاد غیررسمی به رسمی از طریق بیمه کردن مشاغل نوین، نیازمند طراحی مشوقهای دقیق و قانعکننده برای فعالان این عرصه است.
این طرحهای تحولآفرین سازمان تأمین اجتماعی، اگر با برنامهریزی دقیق، مدیریت صحیح و استفاده از خردجمعی کارکنان و شرکای اجتماعی پیش برود، میتواند نقشه راهی برای خلق یک نهاد بیمهای چابک، عادلانه و آیندهنگر باشد. این تحول نه تنها کیفیت زندگی دهها میلیون بیمهشده و بازنشسته را متحول میکند، بلکه با تسهیل فضای کسبوکار و مدیریت بهینه منابع، به عاملی برای تحکیم پایههای اقتصادی و امنیت اجتماعی کشور تبدیل خواهد شد.