تامین ۲۴
پایگاه خبری رفاه و تأمین اجتماعی
راننده اسنپ مردی میانسال است که گویا سراسیمه شده؛ می‌گوید «بلد نیستم با مسیریاب کار کنم؛ اصلاً از مسیر‌یاب‌ها خوشم نمی‌آید....».
به گزارش تامین ۲۴، او که انگار حافظه‌اش در مسیر آزمونی سخت قرار گرفته، در کوچه‌های تودرتو چرخ می‌زند و راه خروج را پیدا نمی‌کند اما حاضر نیست یا بهتر بگوییم بلد نیست از نرم‌افزار مسیریاب برای خروج از این بن‌بست استفاده کند؛ زیر لب آهسته می‌گوید: «اینجاها را خوب می‌شناختم.....». این راننده در نهایت خطاب به مسافر می‌گوید: شما بلدید از مسیریاب استفاده کنید؟ لطفا من را راهنمایی کنید.
او موقع رسیدن به مقصد سفر، با حالتی غمناک خواهش می‌کند: لطفاً برایم نمره منفی نزنید......
این راننده اسنپ، نمونه‌‌ای از کارگران عموماً میانسالی است که تمایل چندانی به استفاده از تکنولوژی‌های روز ندارند و نمی‌توانند خود را با تغییرات به وجود آمده در بازار کار انطباق بدهند.
بازار کار اما به سرعت در حال متحول شدن است و این تغییرات فقط محدود به رانندگی و مشاغلی از این دست نیست؛ کارگران در واحدهای صنعتی، تولیدی و خدماتی، باید بتوانند توانایی‌ها و مهارت‌های خود را برای استفاده و انطباق با تکنولوژی‌های روز ارتقا ببخشند؛ اگر درجا بزنند، خیلی ساده، شغل و راه درآمدزایی خود را از دست می‌دهند.
در یک کلام باید گفت، فقط افرادی که بتوانند خود را به روز نگه دارند و با تحولات فناوری هماهنگ شوند، در نسل جدید بازار کار موفق می‌شوند. براساس گزارش اخیر سازمان بین‌المللی کار (ILO)، تا سال ۲۰۳۰ بیش از یک میلیارد نفر نیاز به بازآموزی یا ارتقای مهارت‌های خود خواهند داشت. این موضوع به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه مانند ایران که با چالش‌هایی چون نرخ بالای بیکاری جوانان و تغییر ساختار اقتصاد روبرو هستند و جمعیت‌شان رو به پیری می‌رود، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
کارشناسان حوزه روابط کار و اقتصاد معتقدند؛ با پیشرفت فناوری، دگرگونی ساختار مشاغل و ظهور هوش مصنوعی، تنها افرادی که مهارت‌های تخصصی و به‌روز دارند، در بازار کار باقی خواهند ماند و می‌توانند درآمد داشته باشند و کارگران دیگر باید در شرایط حقوقی پایین‌تری فعالیت کنند یا حتی در شرایطی، به ناچار شغل و جایگاه اجتماعی خود را از دست بدهند.
اما آیا تمام مسئولیت به‌روزرسانی مهارت‌ها و انطباق با تکنولوژی‌های جدید برعهده کارگران و نیروی انسانی است؟ «آرمین خوشوقتی» کارشناس حقوق و روابط کار در این رابطه به تامین ۲۴ می‌گوید: کارفرمایان باید در زمینه مهارت‌آموزی کارگران مسئولیت برعهده بگیرند. آموزش‌های ضمن کار، راهی برای ارتقای مهارت‌های کارگران و به‌روزرسانی توانمندی‌های آنان است. باید از این فرصت برای بهبود توانایی‌های کارگران بهره گرفته شود.
این کارشناس حقوقی، همچنین سازمان فنی و حرفه‌ای را متولی اصلی مهارت‌آموزی براساس تکنولوژی‌های جدید دانست و گفت: سازمان فنی و حرفه‌ای باید بتواند دوره‌های آموزشی خود را با تحولات جدید بازار کار منطبق سازد. باید آموزش‌هایی برای کارگران و کارجویان در نظر گرفته شود که به کار نسل جدید بازار کار بیاید و با استفاده از آنها نیروی کار بتواند فرصت‌های شغلی شایسته و پردرآمد به دست بیاورد.
در حال حاضر، بسیاری از کارگران از هوش مصنوعی و توانمندی‌های آن واهمه دارند؛ سازمان فنی و حرفه‌ای باید مزایای کاربرد هوش مصنوعی در بازار کار ایران را در برنامه‌های آموزشی خود مورد توجه قرار دهد.
به تازگی شرکت نظرسنجی Fast از کاربران نرم‌افزار لینکدین در مورد آنچه که درباره آینده فکر می‌کنند، نظرسنجی کرد که در این نظرسنجی مهم‌ترین مشکل محل کار در سال ۲۰۲۴ «هوش مصنوعی» پیش‌بینی شد. به‌طور متوسط ۳۶ درصد از کارگران گفتند که «ادغام هوش مصنوعی» دغدغه اصلی و مشکل جدی کارگران محسوب می‌شود.
مرکز کار شایسته و اقتصاد عادلانه (CLJE) در دانشکده حقوق هاروارد نیز به تازگی گزارشی در مورد چالش‌های پیش روی کارگران در عصر هوش مصنوعی، «ترس از فناوری یا استفاده‌های بی‌شمار از هوش مصنوعی برای کاهش تعداد کارگران و نظارت آهنین و سرکوب کارگران باقی مانده» را از مهم‌ترین دغدغه‌های کارگران خواند.
با این حال، کارگران گریزی از یادگیری تکنولوژی‌های جدید و انطباق با دنیای هوش مصنوعی ندارند؛ کارگری که از دنیای فناوری‌های مدرن بترسد و از نزدیک شدن به این دنیا واهمه داشته باشد، مثل همان راننده اسنپِ ابتدای این گزارش، در پیچ و خم‌های مسیر موفقیت سرگردان خواهد شد و آخر سر هم، سر از بن‌بست درخواهد آورد....
