تامین ۲۴/ شکست پل پیروزی رضا خلج بود. می‌پرسید چگونه؟ باید با ما همراه شوید تا ببینید قدم‌به‌قدم از زمانی که از دکتری نرم‌افزار انصراف داد تا زمانی که شرکت «امن‌پردازان سورنا» را راه‌اندازی کرد چه فرازونشیب‌هایی را پشت سر گذاشت. پایان کارش چه می‌توانست باشد! او ناامید نشد و محکم‌تر از قبل ادامه داد تا سرانجام در سال 95 نامش در فهرست کارآفرینان نمونه ایران جای گرفت. او از چم‌وخم‌های راه‌اندازی شرکتی جدید می‌گوید. چشم‌اندازی که پیش روی این کارآفرین است، تبدیل شدن به یکی از 10 شرکت برتر منطقه در حوزه فناوری اطلاعات در 5 سال آینده است، به‌وسیله یافتن شرکای استراتژیک بین‌المللی، ایجاد نمایندگی و توسعه همکاری‌های پایدار.
«رضا خلج هستم، متولد سال 1355 در تهران.» گرم و مهربان از خود می‌گوید. مردی که در حال حاضر عضو هیئت‌علمی دانشگاه پیام‌نور البرز است و مدیرعامل شرکت امن‌پردازان سورنا. «لیسانس مهندسی نرم‌افزار و فوق‌لیسانس هوش مصنوعی و رباتیک را از دانشگاه علم‌وصنعت ایران گرفتم و بعد از 3 ترم تحصیل در مقطع دکتری نرم‌افزار، از ادامه تحصیل انصراف دادم.» انصراف دادن از دانشگاه برای خیلی‌ها می‌تواند نقطه پایان باشد، اما برای او نبود، چون خیلی زود به فکر راه انداختن کسب‌وکاری برای خود افتاد: «من و یکی از همکلاسی‌هایم پس از فارغ‌التحصیلی از مقطع کارشناسی، برای راه‌اندازی یک شرکت اقدام کردیم که متاسفانه چندان موفق نبود و بعد از حدود یک سال منحلش کردیم.»
این دومین بن‌بست او در ابتدای ورود به دنیای پرهیاهو و رقابت کسب‌وکار بود. بعد از این شکست می‌فهمد که باید بیش از قبل تامل کند و چم‌وخم کار را بیاموزد.
حدود 8 سال در یکی از سازمان‌های دولتی استخدام رسمی می‌شود، با این حال فکر کسب‌وکار خودش رهایش نمی‌کند: «سال 1390 پس از استعفا، برای تاسیس شرکت خودم اقدام کردم. شروع کار طبیعتا زیاد باب میل نبود. به قول یکی از همکاران،One man company (شرکت تک‌نفره) بودم؛ یعنی همه چیز با خودم بود، از کارهای مالی گرفته تا بحث‌های کارشناسی.» با اینکه در ابتدای راه‌اندازی شرکت، آنها دو نفر بودند، بار شرکت بر شانه‌های او بود.
خلج تعریف می‌کند که چگونه در سال‌های اول با مشکلات بسیاری دست‌وپنجه نرم کردند: «سال اول به سمت هر موضوعی که مرتبط با حوزه فناوری اطلاعات بود می‌رفتیم، از طراحی نرم‌افزار گرفته تا ارائه خدمات. ولی رفته‌رفته مسیر حرکتمان مشخص شد.»
او نقب می‌زند به روزهای اول کاری خود: «در بحث شرکت‌داری، مهم‌ترین بخش گرفتن کار و انعقاد قرارداد است. نکته جالب اینکه نتوانستیم هیچ‌کدام از لینک‌هایی را که انتظار همکاری با آنها را داشتیم قانع کنیم با ما قرارداد امضا کنند. به این ارتباطات خیلی امیدوار بودیم ولی دریغ از اینکه یکی از آنها پاسخ بدهند. اما به‌مرور زمان با پیشرفت کارهایمان مشتری‌های جدید و خوبی پیدا کردیم که الان بعد از 5 سال به صورت خیلی گسترده‌تر از قبل با آنها قرارداد می‌بندیم. خدا گر ز حکمت ببندد دری، ز رحمت گشاید در دیگری.»
مداومت در کسب‌وکار
مشکلات زیادی سر راه یک شرکت تازه‌تاسیس وجود دارد. خلج این فرازونشیب‌ها را قبول دارد: «از بیمه و مالیات گرفته تا قانع کردن همسایه‌ها برای استفاده از واحد مسکونی برای کار اداری، هر کدام دنیایی از مشکلات است. اما مهم‌ترین مشکل پیدا کردن مشتری برای محصول و خدمتی است که ارائه می‌شود. رقابت با شرکت‌هایی که چندین سال تجربه دارند کار ساده‌ای نیست. شاید بشود گفت توکل به خدا و پشتکار راهکار حل مشکلات است.»
از نگاه او مهم‌ترین ویژگی یک کارآفرین موفق استقامت و ناامید نشدن از شکست‌هاست: «اگر به سرگذشت افراد موفق توجه کنیم، قبل از موفقیت، تجربه‌های ناموفق زیادی داشته‌اند ولی ما معمولا به آن تجربیات ناموفق توجه نمی‌کنیم و فقط تجربه موفق است که نظر ما را جلب می‌کند. ادیسون هزار تلاش ناموفق برای اختراع لامپ داشت. گوگل، یاهو و سایر شرکت‌ها هر سال پروژه‌های متعددی را آغاز می‌کنند ولی لزوما همه آن پروژه‌ها موفق نیستند. به نظر من مداومت در کسب‌وکار مهم‌ترین ویژگی است. ویژگی‌هایی مثل ریسک‌پذیری، مثبت‌اندیشی و تلاش بسیار هم باید در کنار آن وجود داشته باشد.»
شریک تجاری خوب پیدا کنید
وقتی صحبت از کسب‌وکار موفق می‌شود از پنج دستورالعملی می‌گوید که خودش همواره به آنها پایبند بوده: «اول اینکه از شکست ناامید نشوید. دوم تلاش کنید یک شریک تجاری خوب پیدا کنید. برخی مواقع اختلاف‌نظرها با شریکی که دارید، ممکن است شما را ناامید کند اما باید کسی را پیدا کنید که بشود مشکلات را با او تقسیم کرد، چون ادامه راه تنها و بدون شریک سخت می‌شود. سوم اینکه از پیدا کردن نیروی انسانی متخصص به‌خصوص در زمینه مشتری‌یابی غافل نشوید، چون مسئله بسیار مهمی است که معمولا در برنامه شرکت‌های تازه‌کار در اولویت نیست. چهارم، با سرمایه‌ای کار را شروع کنید که اگر کسب‌وکارتان موفق نبود و سرمایه‌تان را از دست دادید به انتهای خط نرسید. به عبارت دیگر، از درآمدی که حاصل می‌شود برای توسعه کارتان استفاده کنید، اما پنجم اینکه حتما و حتما خودتان باید در دو سه سال اول کسب‌وکار بالا سر کار باشید. به صورت دورکاری و اتکا به دیگران کسب‌وکار موفق نخواهد شد.»
آینده دنیا در دست فناوری اطلاعات
«اگر توجه کرده باشیم بسیاری از شرکت‌های پیشرو دنیا، در زمینه فناوری اطلاعات فعالیت می‌کنند.» خلج آینده دنیا را در دست فناوری اطلاعات می‌داند: «رشته فناوری اطلاعات را با هر حوزه‌ای می‌شود ترکیب کرد. برای این موضوع ایده‌های بسیاری وجود دارد که خوشبختانه برای پیاده‌سازی آنها سرمایه زیادی نیاز نیست.»
به نظر او، «برای پیاده‌سازی یک ایده در حوزه فناوری اطلاعات شاید تنها یک کامپیوتر کافی باشد که امروزه در همه خانه‌ها وجود دارد. سایت‌های زیادی هم وجود دارد که برای محصول آن ایده بازاریابی می‌کنند. پیشنهاد من به کسانی که می‌خواهند کسب‌وکار جدیدی راه‌اندازی کنند، پیاده‌سازی ایده‌های مرتبط با فناوری اطلاعات است که به‌صورت باورنکردنی درآمد دارند.»
منبع: هفته نامه آتیه نو
