تامین ۲۴
پایگاه خبری رفاه و تأمین اجتماعی
آیا میتوان با اصلاحات موثر و الزام کارفرمایان به بکارگیری تمهیدات بهداشتی و ایمنی، مشخصات سخت و زیانآوری مشاغل «الف» را حذف کرد؟ پاسخ کاملاً مثبت است.
به گزارش تامین ۲۴، بازنشسته کارتنسازی ایران است؛ در سن ۶۵ سالگی ریه ندارد و به گفته خودش، «کار خدا بوده که از کرونا جان سالم به در برده». در زمان همهگیری کرونا، دو هفته بیمارستان بستری و زیر دستگاه بود تا اینکه در نهایت توانست از مهلکه نجات یابد.
این کارگر میگوید: اینها همه عوارض کار سخت در کارخانهای مملو از مواد شیمیاییاست؛ ما مدام مواد سمی استنشاق میکردیم و هیچ کدام از همکاران قدیمی ما ریه ندارند؛ ضمن اینکه سیستم ایمنی بدنهایمان هم ضعیف است؛ تا بادی به ما میخورد، میلرزیم و سرما میخوریم.
این کارگر که خود را «احمد» معرفی میکند، معتقد است یکسری بیماریهای مشترک بین کارگران صنعتی که در محیطهای سخت و زیان آور اشتغال دارند، رواج دارد، بیماریهایی که با گذر زمان و رسیدن به سن پیری و بازنشستگی تشدید میشود و بعضاً به مرگ زودهنگام یا خانهنشینی کامل کارگر میانجامد.
احمد که پیش از موعد با ۲۰ سال سابقه بازنشست شده؛ شماری از همکارانش را نام میبرد که در رنج بیماری با او شریکاند؛ او در پاسخ به این سوال که آیا بازنشستگی پیش از موعد فایدهای به حال او و سایر همکارانش داشته یا خیر؛ میگوید: حتی دو سال کار در چنین محیطی، بیماریزاست؛ باید شرایط محیطی کارگاه تغییر کند وگرنه با بازنشستگی پیش از موعد، چیزی درست نمیشود؛ ۲۰ سال کار در یک محیط آکنده از مواد مضر شیمیایی، کار خودش را میکند، قبل بازنشستگی فرسودگی اتفاق میافتد.
احمد میگوید «قبل از بازنشستگی توان ریههایم را از دست دادم؛ از همان زمان دکتر میروم و دارو میگیرم؛ تشخیص پزشکان این است که بخش قابل توجهی از ظرفیت ریههایم نابود شده....».
حلقه فراموش شده؛ سالمسازی محیط کار
مشکلات ناشی از کار در مشاغل سخت و زیانآور که عوامل محیطی سلامتی جسم و روح کارگر را به تدریج از بین میبرند و موجب بروز بیماریهای شغلی مزمن میشوند، با بازنشستگی پیش از موعد حل نمیشود؛ آنچه نیاز است، «سالمسازی محیط کار» و رفع عوامل پرخطر است؛ این اتفاق در موارد بسیاری نمیافتد. کارفرمایان تمایل چندانی برای هزینهکرد در بخش سالمسازی و بهبود شاخصهای ایمنی کارگاه ندارند.
در پاییز امسال، «احمد میدری» وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از آغاز اصلاحات گسترده در آئیننامه مشاغل سخت و زیانآور خبر داد و گفت: این اصلاحات پس از سالها توقف اکنون با مشارکت مستقیم کارگران و کارفرمایان در حال نهاییشدن است.
وی در همایش «سرمایهگذاری برای تولید و اشتغال با وفاق ملی» در سمنان گفت: هدف دولت از این اصلاحات، بازنشستگی زودهنگام کارگران نیست؛ بلکه تأکید قانون بر این است که محیطهای کاری طی یک سال اصلاح شوند تا سلامت کارگران تضمین شود.
آن طور که وزیر کار گفته آییننامه مذکور تدوین شده و قرار است پیش از ارسال به کمیسیونهای دولت با فراخوان عمومی و نشستهای مشترک با تشکلهای کارگری و کارفرمایی بررسی شود تا هیچ نکتهای از قلم نیفتد.
در روزهای بعدتر، «مصطفی سالاری» مدیر عامل سازمان تامین اجتماعی از اصلاح آییننامه مشاغل سخت و زیانآور با همکاری نمایندگان کارگری، کارفرمایی، وزارت کار، وزارت بهداشت و سازمان تأمین اجتماعی خبر داد و گفت: اصلاحیه مذکور تدوین شده و در فرصت زمانی کوتاه تدوین و اصلاح میشود. درجه سختی و زیانآوری باید متناسب با شغل باشد تا کارفرمایان و صندوق تامین اجتماعی با مشکل مواجه نشوند.
بر اساس تبصره ۲ ماده ۷۶ قانون بیمه تامین اجتماعی، کارهای سخت و زیانآور به شغلهایی گفته میشود که در آنها عوامل فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی محیط کار غیر استاندارد بوده و فرد با انجام آن کار، فشار جسمی و روانی بیش از ظرفیت طبیعی را متحمل و در اثر آن به بیماری و عوارض آن مبتلا شود.
این دست مشاغل در دو گروه طبقهبندی میشوند؛ گروه اول، مشاغل نوع «الف» هستند، مشاغلی که صفت سخت و زیان آور با ماهیت شغلی وابستگی دارد اما میتوان با به کارگیری تمهیدات بهداشتی،ایمنی و تدابیر فنی مناسب توسط کارفرما سختی و زیان آوری آنها را حذف کرد. مشاغل گروه «ب» اما ماهیتاً سخت و زیانآور هستند و با به کارگیری تمهیدات بهداشتی،ایمنی و تدابیر فنی کارفرما، صفت سخت و زیانآوری کاهش یافته اما کماکان سخت و زیانآوری آنها حفظ می شود.
آیا میتوان با اصلاحات موثر و الزام کارفرمایان به بهکارگیری تمهیدات بهداشتی و ایمنی، مشخصات سخت و زیانآوری مشاغل «الف» را حذف کرد؟ پاسخ کاملاً مثبت است و به نظر میرسد هدف از اصلاحات اخیر آییننامه مشاغل سخت و زیانآور دقیقاً همین است؛ احمد به عنوان یک کارگر بازنشسته کارتنسازی میگوید: اگر در زمان اشتغال ما تمهیدات بهداشتی و ایمنی به کار گرفته میشد و سالمسازی اتفاق میافتاد، امروز ما بازنشستگان روزگار بهتری داشتیم....!
