
به گزارش تأمین ۲۴، مستمریبگیران سازمان تأمین اجتماعی که حدود پنج میلیون نفر هستند در سه دسته بازنشستگان، ازکارافتادگان و بازماندگان هر ماه از این سازمان حقوق دریافت میکنند. تأمین اجتماعی نیز طبق آمارهای موجود حدود 90 هزار میلیارد تومان به صورت ماهانه برای خدماترسانی به این گروهها هزینه میکند.
در حال حاضر «ازکارافتادگان» شامل ازکارافتادگان «کلی»، «جزئی» و «از کار افتاده غیرناشی از کار» یا گروه استحقاق دریافت غرامت نقصمقطوع، به صورت ماهانه مستمری و خدمات درمانی از سازمان تأمین اجتماعی دریافت میکنند. البته به واسطه خدمات همهجانبه سازمان بسیاری از اعضای خانواده آنان نیز به علت مستمریبگیر شدن این افراد به عنوان افراد تبعی از این نهاد بیمهگر خدمت میگیرند.
تازهترین آمارهای ازکارافتادگان
ازکارافتادگان بیش از 3 درصد - حدود ۱۴۹ هزار نفر- از جامعه حدود 5 میلیون نفری مستمریبگیران تأمین اجتماعی را تشکیل میدهند که بیش از 16 هزار از کارافتاده کلی، حدود 15 هزار نفر ازکارافتاده جزیی و بیش از 117 هزار نفر ازکارفتادگان کلی غیرناشی از کار به شمار میروند.
دادههای آماری سازمان تأمین اجتماعی حاکی از آن است که بسیاری از افراد ازکارافتاده نسبت به سایر مستمریبگیران حق بیمه کمتری به تأمین اجتماعی پرداخت کرده اند، اما با وجود این، سازمان همه تعهدات را به آنها پرداخت کرده است و همچنان در بخش تعهدات به این اقدامات گسترده خود عمل میکند.
افراد ازکارافتاده تحت پوشش سازمان تأمین اجتماعی از کمتر از یک ماه تا بیش از سه سال سابقه بیمهپردازی در این سازمان داشتهاند. به این معنا که برخی از افراد ازکارافتاده حتی یک ماه سابقه بیمهپردازی داشته و تأمین اجتماعی طبق قانون به تکلیف خود یعنی پرداخت مستمری اقدام میکند.
طبق قوانین موجود، هر فرد پس از آغاز بیمهپردازی اگر در روزهای اول اشتغال، دچار حادثه ناشی از کار شود؛ سازمان تأمین اجتماعی بدون لحاظ سابقه بیمهپردازی از افراد بیمهشده؛ ضمن حمایت، مستمری ازکارافتادگی در همان زمان برای آن فرد برقرار میکند.
قوانین مربوط به ازکارافتادگی
براساس ماده ۷۱ قانون تأمین اجتماعی، بیمهشدهای که در اثر حادثه ناشی از کار یا بیماری حرفهای از کارافتاده کلی شناخته شود بدون در نظر گرفتن مدت پرداخت حقبیمه استحقاق دریافت مستمری ازکارافتادگی ناشی از کار را از سازمان تأمین اجتماعی خواهد داشت.
طبق ماده 72 قانون تأمین اجتماعی میزان مستمری ماهانه ازکارافتادگی کلی ناشی از کار عبارت است از یک سی و پنجم مزد یا حقوق متوسط بیمه شده ضرب در سنواتپرداخت حق بیمه مشروط بر اینکه این مبلغ از 50 درصد مزد یا حقوق متوسط ماهانه او کمتر و از صد درصد آن بیشتر نباشد.
براساس ماده 73 این قانون نیز به بیمهشدهای که در اثر حادثه ناشی از کار بین 33 تا 66 درصد توانایی کار خود را دست داده باشد مستمری ازکارافتادگی جزیی ناشی از کار پرداخت خواهد شد.
بیمهشدگانی که طبق نظر پزشک معالج غیرقابل علاج تشخیص داده میشوند پس از انجام خدمات توانبخشی و اعلام نتیجه توانبخشییا اشتغال چنانچه طبق نظر کمیسیونهای پزشکی مذکور در ماده 91 این قانون توانایی خود را کلا" یا بعضا" از دست داده باشند به ترتیب زیر با آنها رفتار خواهد شد.
انواع ازکارافتادگان تأمین اجتماعی
هرگاه درجه کاهش قدرت کار بیمهشده تحت پوشش سازمان تأمین اجتماعی 66 درصد و بیشتر باشد، آن فرد به عنوان از کارافتاده کلی شناخته میشود. چنانچه میزان کاهش قدرت کار بیمهشده بین 33 تا 66 درصد و به علت حادثه ناشی از کار باشد این فرد نیز به عنوان ازکارافتاده جزئی از سازمان خدمات در حوزه مستمری دریافت میکند.
همچنین اگر درجه کاهش قدرت کار بیمهشده بین 10 تا 33 درصد بوده و موجب آن حادثه ناشی از کار باشد استحقاق دریافت غرامت نقصمقطوع را خواهد داشت و میزان این غرامت از 36 برابر مستمری استحقاقی مقرر در ماده 72 این قانون ضرب در، درصد ازکارافتادگی است.
برای تعیین میزان ازکارافتادگی جسمی و روحی بیمهشدگان و افراد خانواده آنها کمیسیونهای بدوی و تجدید نظر پزشکی تشکیل خواهد شد. ترتیب تشکیل و تعیین اعضا و ترتیب رسیدگی و صدور رأی بر اساس جدول میزان ازکارافتادگی طبق آییننامهای خواهد بود که به پیشنهاد اینسازمان و سازمان تأمین خدمات درمانی به تصویب شورای عالی میرسد.
شرایط تغییر مستمری ازکارافتادگی براساس ماده 91 آمده است که مستمری ازکارافتادگی کلی در صورت از بین رفتن شرایط ازکارافتادگی کلی به محض اشتغال مجدد مستمریبگیر قطع میشود. در صورتی کهتقلیل میزان ازکارافتادگی ناشی از کار به میزان مندرج در مواد 73 و 74 این قانون باشد حسب مورد مستمری ازکارافتادگی جزیی ناشی از کار یا غرامتنقص عضو پرداخت خواهد شد.
مستمری ازکارافتادگی جزیی ناشی از کار موضوع ماده 73 این قانون ظرف پنج سال از اریخ برقراری قابل تجدید نظر است.
در صورتی که در نتیجه تجدیدنظر معلوم شود که بیمه شده فاقد یکی از شرایط مقرر است مستمری او قطع خواهد شد و در صورتی که مشمول ماده 74 این قانون شناخته شود غرامت مذکور در آن ماده را دریافت خواهد کرد.
هرگاه میزان ازکارافتادگی جزئی ناشی از کار افزایش یابد و این تغییر نتیجه حادثه منجر به ازکارافتادگی باشد مستمری ازکارافتادگی جزییحسب مورد به مستمری کلی ناشی از کار تبدیل و یا میزان مستمری ازکارافتادگی جزیی افزایش خواهد یافت.
از مجموع مستمریبگیران ازکارافتاده تحت پوشش تأمین اجتماعی با آمار ۱۴۹ هزار نفر تا پایان سال گذشته، برخی با کمتر از یک ماه سابقه پرداخت حقبیمه به دلیل ازکارافتادگی ناشی از حوادث کار، مستمری ماهانه دریافت میکنند. همچنین برخی دیگر از مستمریبگیران ازکارافتاده تأمین اجتماعی، بین یک تا سه ماه، برخی دیگر بین سه تا 6 ماه و تعدادی دیگر نیز بین 6 ماه تا یک سال سابقه حقبیمه پرداختی در زمان اشتغال خود به سازمان تأمین اجتماعی داشتهاند.