تامین ۲۴
پایگاه خبری رفاه و تأمین اجتماعی
به گزارش تأمین 24، مصطفی سوری، معاون اقتصادی سازمان تأمین اجتماعی، در نشست تخصصی «بررسی تأثیر برنامه هفتم توسعه بر سیاست‌های سرمایه‌گذاری صندوق‌های بازنشستگی» که دوشنبه 28 مهر 1404 در ستاد مرکزی سازمان تامین اجتماعی برگزار شد، بر نقش محوری بهره‌وری در تحقق رشد اقتصادی تاکید کرد.
وی با اشاره به اقدام عملی سازمان تامین اجتماعی اعلام کرد: سازمان تنها دستگاه اجرایی است که به صورت اختیاری با سازمان ملی بهره‌وری تفاهم‌نامه امضا کرده است. بر این اساس، پایش کاملی با مدل اختصاصی سازمان ملی بهره‌وری بر روی شرکت‌های تابعه این سازمان انجام شد.
سوری در تشریح این طرح گفت: این ارزیابی در تمامی رشته‌صنعت‌های طبقه‌بندی‌شده انجام و از واحدهای برتر تقدیر به عمل آمد. نتایج این ارزیابی نیز در قالب کتابی منتشر شده است.
معاون اقتصادی سازمان تأمین اجتماعی تأکید کرد: مقرر است این روند به صورت سیستماتیک و با همان مدل تدوین‌شده ادامه یابد تا حدی که قانون اجازه دهد، با پایش بهره‌وری و استفاده از تجارب موجود، بهره‌وری در شرکت‌های تابعه ارتقا یابد.
واکنش به مفهوم «کوری برنامه‌ریزی»
وی در ادامه و در پاسخ به طرح مفهوم «کوری برنامه‌ریزی یا سیاست‌گذاری» از سوی یکی از سخنرانان، این اصطلاح را دقیق ندانست و اظهار کرد: به عنوان مثال، «تجویز دارو تنها با دیدن یک عارضه، درمان صورت نمی‌گیرد و باید ریشه‌ها شناسایی شود.»
سوری شناسایی ریشه مشکلات، به‌ویژه در نهادهایی مانند صندوق‌های بازنشستگی که مسائل و دارایی‌های آن‌ها بین‌نسلی است را امری بسیار مهم برشمرد.
وی با اشاره به شش عارضه مطرح‌شده در این حوزه، اظهار کرد: سه مورد «سوء مدیریت»، «چالش حقوق مدیران» و «مداخلات سیاسی» تقریباً ناظر بر عوامل ریشه‌ای ناترازی در صندوق ها هستند.
معاون اقتصادی و سرمایه گذاری سازمان تأمین اجتماعی با تشبیه رویکردهای جزئی‌نگر به داستان فیل در اتاق تاریک مولانا، تصریح کرد: برنامه‌ریزان و سیاست‌گذاران ما نیتی خیر دارند و قصد حل مشکل را دارند، اما گاهی مانند کسانی هستند که در تاریکی، هر یک از ظن خود یار فیل می‌شوند و تجویزی جزئی ارائه می‌دهند، در حالی که می توان و باید به شناسایی کلیت و ریشه مشکلات پرداخت.
معاون اقتصادی سازمان تأمین اجتماعی، در ادامه سخنان خود به تشریح چالش‌های ساختاری پیش روی این سازمان پرداخت و بر ضرورت شناسایی دقیق ریشه مشکلات به جای ارائه تجویزهای جزئی تأکید کرد.
تشبیه «اتاق تاریک» و ضرورت شناخت مسأله
سوری با تکیه بر تمثیل معروف مولانا گفت: در یک اتاق تاریکی هرکسی از ظن خود یک تجویزی انجام می‌دهد. به عبارتی در چنین شرایطی که مسأله را درست نمی‌شناسند، یا برنامه‌ریزی درستی نمی‌کنند یا سیاست غلطی می‌گذارند.
معاون اقتصادی سازمان تأمین اجتماعی با اشاره به تضاد برخی مدل‌های خارجی با برنامه‌های داخلی اظهار کرد: مدل خارجی سرمایه‌گذاری یا خروج از سرمایه‌گذاری مدل خوبی است، اما خود همین مدل بر خلاف محتوای برنامه هفتم توسعه است. رویکرد برنامه هفتم می‌گوید از بنگاه‌داری خارج شوید، در حالی که آن مدل به اقتضای شرایط، بنگاه‌داری را ترجیح می‌دهد.
ریشه اصلی مشکلات: بدهی دولت و واگذاری اجباری دارایی‌ها
سوری با اشاره به گزارش دبیر کمیته اصلاح نظام بنگاه‌داری، پرده از یک مسأله کلیدی برداشت و گفت: «عملکرد سازمان خصوصی‌سازی در سال ۱۴۰۲، ۶۳.۵ هزار میلیارد تومان بوده که ۶۲.۹ هزار میلیارد تومان آن (بالای ۹۰ درصد)، مربوط به «رد دین» به تأمین اجتماعی بوده است.»
وی با توضیح این مکانیسم مشکل‌زا گفت: دولت به دلیل عدم توانایی در پرداخت نقدی بدهی‌های خود به تأمین اجتماعی، اقدام به واگذاری اجباری دارایی‌ها می‌کند.
سوری به پیامدهای این کار در اقتصاد تورمی اشاره کرد: در کشوری که درگیر تورم شدید است، هر چه زمان بگذرد و طلب پرداخت نشود، مانند گلوله برف آب می‌شود و ارزش آن کاهش می‌یابد.
مشکلات واگذاری دارایی‌ها: از قیمت‌گذاری تا مدیریت
معاون اقتصادی و سرمایه گذاری سازمان تأمین اجتماعی به معضلات این واگذاری‌ها پرداخت و تشریح کرد: عدم اختیار در انتخاب و قیمت‌گذاری مطرح است. ما نه در انتخاب نوع دارایی می‌توانیم نظری بدهیم و نه روی قیمت آن.
وی به ارزش گذاری غیرواقعی اشاره کرد و افزود: دارایی تقریباً با حداقل دو برابر قیمت به تأمین اجتماعی واگذار می‌شود. بعضا دارایی‌های مشکل‌دار هستند.
سوری مثال عینی «هپکو» را مطرح کرد که در سال ۱۳۹۹ به ارزش ۶ هزار میلیارد تومان به تأمین اجتماعی واگذار شد، اما امروز ارزش تابلوئی آن به یک سوم رسیده است. هپکو زمانی به ما واگذار شد که کارگران کف خیابان خودسوزی کرده بودند.
راه حل: اجرای سیاست‌های کلان ابلاغی رهبری
او راه حل نهایی را نه در مدل‌های خارجی، بلکه در اجرای «سیاست‌های کلان تأمین اجتماعی» دانست که در سال ۱۴۰۱ از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ شده است.
وی اظهار کرد: این سیاست ها دقیقاً ۹ بند دارد و دو مورد راجع به سرمایه‌گذاری است. خیلی موجز و دقیق راهکارها نقطه‌زنی شده. دولت و مجلس باید هر سال نقداً تعهد خود را به تأمین اجتماعی بدهند. اگر آن وقت سازمان پول نقد را بد سرمایه‌گذاری کرد، حق دارند بگویند بد سرمایه‌گذاری شده است. اما مکانیسم فعلی «رد دین» و واگذاری اجباری دارایی‌های نامرغوب، مشکل را حل نمی‌کند و به صندوق آسیب می‌زند.
