صنایع؛ بسترساز اشتغالزایی

محسن بهرامی ارض اقدس

عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران

تامین۲۴/به این ترتیب، نیازمند بخش خصوصی هستیم تا بتواند در امر اشتغالزایی، ظرفیت بزرگی از اقتصاد را شکوفا و درگیر بحث اشتغالزایی کند. دولت نیز در چارچوب برنامه‌های اشتغالزایی باید بسترساز بخش خصوصی باشد.

سال گذشته بیش از 600 هزار شغل ایجاد شد، اما با وجود نرخ بیکاری بالا و جمعیت انباشته جویای کار، اقتصاد کشور تغییر چشمگیری در برون‌رفت از معضل بیکاری نداشت. این در حالی است که نرخ بیکاری کشور بیش از 5/12 درصد است. همین نرخ را اگر در میان جوانان یا زنان جویا شویم به ترتیب حدود 25 و 40 درصد است. نرخ بیکاری اقتصاد ما اگر به 5/10 درصد برسد، به‌طور نسبی و در کوتاه‌مدت مثبت ارزیابی می‌شود.

بخشنامه معاون اول رئیس‌جمهور نیز در همین راستا تحلیل می‌شود. براساس آن باید تمام دستگاه‌های دولتی، که می‌توانند بسترساز اشتغالزایی باشند، در این زمینه گام بردارند.

تعدادی از وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های دولتی در این پرونده درگیرند، اما از سوی دیگر، برخی دستگاه‌ها در این طرح ملی می‌توانند نقش فزاینده‌ای ایفا کنند و بسترساز اشتغالزایی باشند. به طور مثال بخش نفت و گاز اهمیت فراوانی در این زمینه دارد. ما در کشور خود مواد اولیه داریم و از بستر جذابی برای جذب سرمایه‌های داخلی و خارجی برخورداریم. پتروشیمی‌ها و پالایشگاه‌های ما می‌توانند در این فضا، فرصت‌های کاری زیادی را برای جوانان متخصص فراهم کنند. در حمل‌ونقل هوایی نیز حرف‌های زیادی می‌توان داشت. کشور ما بعد از سال‌ها تحریم که با رکود شدید در حوزه‌های هوایی، زمینی و دریایی روبه‌رو بوده حالا به‌راحتی در صنعت حمل‌ونقل جهش داشته باشد.

تحریم بیمه‌ای رفع شده و کشتیرانی در اقتصاد ایران جایگاه جدیدی یافته که می‌تواند با اشتغال نیروهای تحصیل‌کرده و کارگری کشور، کمک بزرگی به اقتصاد کشور کند.

علاوه بر این، صنعت هوایی کشور با خرید ناوگان هوایی فراوان توانسته رخت جدیدی بر تن خود بپوشاند و آماده جهش بزرگی شود. این صنعت به‌طور مستقیم با صادرات، واردات و البته جذب گردشگر و رونق صنعت توریسم در ارتباط است.

باید اقتصاد ایران به سمتی برود که بخش خدمات آن از جهش صنعت حمل‌ونقل کاملا متاثر شود. این مسئله به‌وضوح می‌تواند بر کاهش نرخ بیکاری تاثیر بگذارد. صنعت معدن نیز نباید مغفول واقع شود. تحصیلکردگان رشته‌های مختلف مهندسی و همچنین کارگران بسیار زیادی می‌توانند در این صنعتِ کاربر مشغول به کار شوند. کشور ما البته یکی از معدن‌خیزترین کشورهای دنیاست.

در بخش صنعت نیز باید گفت متاسفانه در سال‌های تحریم بخش صنعت اقتصاد ایران، که سرمایه‌بر است، از کشورهای توسعه‌یافته جامانده است. برای تامین مالی صنایع کشور باید تلاش بسیار زیادی کرد تا بتوانند این عقب‌ماندگی را جبران کنند. در این بخش به‌شدت باید بر امر نوسازی صنایع خود متمرکز شویم؛ گرچه این مسئله بسیار هزینه‌زا و سرمایه‌بر است. اما به هر حال علمای علم اقتصاد تاکید فراوانی بر توسعه صنایع صادرات‌محور و البته تقویت صادرات غیرنفتی داشته‌اند. این دو راهبرد قطعا می‌تواند اشتغال در اقتصاد ایران را افزایش دهد. از این گذشته، قراردادهای تولید مشترک و Joint Venture با شرکت‌های خارجی می‌تواند گام‌های روبه‌جلو بزرگی در اقتصاد ما باشد. البته در این راهبرد باید به تامین نیازهای داخل کشور و همچنین بازار 400 میلیونی اطراف مرزهای کشور توجه ویژه‌ای داشت.

با این وصفی که از صنعت رفت، توجه شما را به بخش خدمات جلب می‌کنم. اگر بخش خدمات را با تمرکز بر صنایعی مانند هتلینگ یا آی‌تی ببینید، کاملا با من همراه می‌شوید که این بخش چه پیشران مهمی برای اقتصاد ایران است. باید سراغ ظرفیت‌های مغفول بخش خدمات برویم. ضمن اینکه کمبود شدید فضای کار برای بانوان را می‌توان با توجه به بخش هتلینگ و توریسم و همچنین آی‌تی جبران کرد. 

منبع:هفته نامه آتیه نو