صنعت گردشگری در جهان کنونی از اهمیت بالایی برخوردار است و کشورهای گوناگون می کوشند تا با توسعه حوزه های مختلف در راستای جذب گردشگر حرکت کنند و اینگونه به پویایی اقتصادی دست یابند و بخش های مختلف کشور خویش را با تحولات بنیادین روبرو سازند.
توسعه صنعت گردشگری و پویایی اقتصادی
تامین۲۴/ صنعت گردشگری به عنوان یک صنعت مهم در جهان در سال های اخیر رشد چشمگیری داشته و حوزه اقتصاد را دست خوش تغییرهای بسیاری کرده است. ایران به لحاظ جاذبه های گردشگری از معدود کشورهای جهان به شمار می رود که موقعیت جغرافیایی آن فصل های متفاوتی را هم زمان در فضای زیستی خود به وجود می آورد و سبب مطرح شدن تنوع های مکانی و تازگی های محیطی می شود.
این اعتدال شرایط آب و هوایی تمایل به سکونت را از گذشته دور برای مهاجرت به این مناطق افزایش داده و استقرار و دوام سکونت آثار، ابنیه و یادمان های تاریخی سبب شده است که اکنون بقایای آن طالبان فراوانی داشته باشد که با عنوان گردشگر مقصد خود را پهنه های سرزمینی این کشور تعیین و به این دیار کهن سفر می کنند.
از این رو، به رشد و توسعه صنعت گردشگری در ایران به عنوان یکی از راهکارهای رهایی از اقتصاد تک محصولی و متنوع سازی منابع درآمد کشور، باید بیش از پیش توجه کرد. در راستای همین توجه نیز همایش «گفتمان میهمان نوازی با رویکرد توسعه گردشگری» در یکشنبه 10 اردیبهشت 1396 خورشیدی در دانشکده مدیریت دانشگاه تهران برگزار شد که در گزارش نخست به ارایه بیانات سخنرانان نوبت صبح پرداخته شد و اینک در گزارش پیش رو نوبت بعداز ظهر این همایش را مرور می کنیم که با سخنرانی «حجت الاسلام فخرالدین صابری» مشاور و دبیر ستاد بقاع متبرکه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، «علیرضا حسن زاده» رییس پژوهشکده مردم شناسی، «محسن امامی» کارشناس گردشگری و «حسن الماسی» مدیرگروه گردشگری پژوهشگاه میراث فرهنگی همراه بوده است.
افراطی گرایی؛ آسیب به صنعت گردشگری
«حجت الاسلام فخرالدین صابری» مشاور و دبیر ستاد بقاع متبرکه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به غنای فرهنگ اسلامی در زمینه میهمان پذیری و توجه به سیره ائمه(ع) و پیامبر اکرم(ص) در این باره، بر انعطاف آیین و معرفت اسلامی در برابر تعامل با دیگر فرهنگ ها و پذیرش اندیشه های دیگر سرزمین ها در صورت انطباق با فرهنگ اسلامی، تاکید کرد و گفت: سیره نبوی و وجود احادیث فراوان در باب لزوم مهمان نوازی، حتی اگر مهمان از دین و آیین دیگری باشد دلیل محکمی بر رد افراط گرایی هایی است که به صنعت گردشگری آسیب می زند و رویکرد خود را با دستاویز قرار دادن مسایل دینی توجیه می کند.
فرهنگ ایران؛ فرهنگ گفت وگو و تعامل
«علیرضا حسن زاده» رییس پژوهشکده مردم شناسی مساله میهمان نوازی و ضرورت توسعه گردشگری را از زاویه مردم شناسی و مدارای فرهنگی بررسی کرد و بیان داشت: رویکردهای شرق شناسانه در حوزه رسانه همچون فیلم و آثار مکتوبی که در غرب با هدف تحقیر و تضعیف فرهنگ ایرانی صورت می گیرد, درست نیست و بایستی به شناسایی جزء به جزء فرهنگ اصیل ایرانی و معرفی آن با کمک صنعت گردشگری به تمام جهان پرداخت.
رییس پژوهشکده مردم شناسی با مطرح کردن این پرسش که آیا مهمان نوازی از خصایص فرهنگ ایرانی هست، یادآور شد: این مهم را باید در مطالعات حوزه مردم شناسی، فلسفه و فرهنگ جست و جو کرد. غذا در فرهنگ ایرانی دارای جایگاه ویژه ای است از این رو می توان از معنای تمدنی و فرهنگی غذا به مفهوم میهمان نوازی به عنوان یکی از ویژگی فرهنگ ایرانی دست پیدا کرد. بنابراین فرهنگ ایران را باید یک فرهنگ گفت وگویی دانست .آیین غذا خوردن و تنوع غدایی یک کشور یکی از مولفه ها و شاخصه های فرهنگ چندصدایی و تعامل فرهنگی یک سرزمین با جوامع دیگر است.
توجه به آموزش در صنعت گردشگری
«محسن امامی» کارشناس گردشگری محور سخنان خود را اهمیت آموزش در سطح های فردی و پرسنلی در جهت توسعه گردشگری قرار داد و تصریح کرد: در دنیای امروز مهمان نوازی در ارتباط با پدیده گردشگری علمی است که مانند دیگر علوم به آموزش حرفه ای نیاز دارد اما متاسفانه مدیریت ناکارآمد و فقدان آموزش حرفه ای به ویژه در بخش آگاهی دادن به مردم، صنعت گردشگری ایران را به مشکل رضایت گردشگر روبرو کرده است.
به دلیل آگاهی نداشتن مردم از نحوه برخورد با یک فرد خارجی، گردشگران در ایران با مشکل تعامل روبرو هستند و اغلب قادر نیستند با آرامش اهداف خود از سفر به کشورمان را دنبال کنند. از طرف دیگر نبود آموزش حرفه ای در بخش هتل داری، موسسه ها و نهادهایی که در ارتباط با گردشگری هستند، سبب شده است کادرهای مسوول در هتل ها و مهمان پذیرها از عهده برآورده کردن نیازهای گردشگران برنیایند. بنابراین فقدان آموزش صحیح در این 2 سطح سبب می شود که ما نتوانیم از پتانسیل های موجود در زمینه گردشگری استفاده کنیم.
توسعه صنعت گردشگری؛ رشد اقتصاد ملی
«حسن الماسی» مدیرگروه گردشگری پژوهشگاه میراث فرهنگی به ضرورت آموزش رفتارهای مدرن در پیوند با فرهنگ سنتی مهمان نوازی ایرانی اشاره کرد و گفت: میان میهمان نوازی به مثابه یک تجارت و سنت باید تفکیک قایل شد. فرهنگ غنی ایرانیان در زمینه میهمانداری بستری مناسب برای رشد صنعت توریست است با این شرط که سنت های نیکوی کهن در میان مردمان ایران در پیوند با الگوها و رفتارهای مدرن قرار بگیرد تا قادر باشد اهداف صنعت گردشکری را محقق و از این رهگذر به رشد اقتصاد ملی کمک کند. برای توسعه صنعت گردشگری باید تدریس، آموزش و استخدام نیروهای حرفه ای که سواد و توان فعالیت در این حوزه را داشته باشد در اولویت قرار بگیرد. در واقع بخشی از فرهنگ، اکتسابی است و به همین دلیل فراگرفتن تکنیک های گردشگری از جوامع دیگر در راستای کارآمدتر کردن این صنعت در ایران اهمیت فراوانی دارد.
منبع : ایرنا