تامین ۲۴
پایگاه خبری رفاه و تأمین اجتماعی
با اجرای طرح تازه سازمان تأمین‌اجتماعی، بار مالی بیمه از دوش رانندگان برداشته شد و صندوق اختصاصی برای پرداخت از محل کرایه‌ها تشکیل شد. رانندگان اکنون با پرداخت نیمی از حق‌بیمه از جیب خود، از روز نخست اجرای قانون تحت پوشش کامل درمان، بازنشستگی و حمایت‌های اجتماعی قرار می‌گیرند.
یکی از دغدغه‌های رانندگان در بخش حمل‌ونقل عمومی، نبود بیمه اجتماعی است؛ به ویژه رانندگان شاغل در تاکسی‌های اینترنتی که در شرایط کنونی بسیاری از آنها از بیمه محرومند. برای حل این مشکل، سازمان تأمین‌اجتماعی طرحی را برای بیمه کردن تمام رانندگان فعال در بخش حمل‌ونقل کالا و مسافر، از جمله رانندگان پلتفرم‌های اینترنتی، تدوین کرده است. این طرح در راستای تکالیف قانونی سازمان تأمین‌اجتماعی و برای گسترش پوشش بیمه اجتماعی به تمام گروه‌های شغلی در کشور است. هدف اصلی این طرح، تأمین بیمه اجتماعی برای تمامی رانندگان درون‌شهری، برون‌شهری و رانندگان پلتفرم‌های اینترنتی است. با این کار، رانندگان دیگر نیازی به نگرانی درباره نداشتن پوشش بیمه‌ای نخواهند داشت. این طرح همچنین می‌کوشد سهم دولت را در پرداخت حق‌بیمه کاهش دهد و بار مالی آن را به گونه‌ای تقسیم کند که رانندگان کمتری تحت فشار قرار گیرند.
تصویب کلیات طرح بیمه رانندگان
در هشتم مهرماه سال جاری، کلیات طرح بیمه رانندگان حمل‌ونقل بار و مسافر بین‌شهری با حمایت گسترده نمایندگان مجلس به تصویب رسید. از مجموع ۲۳۸ نماینده حاضر، ۲۱۸ نفر موافق این طرح و ۱۱ نفر مخالف آن بودند. هدف اصلی این طرح، برقراری پوشش بیمه تأمین‌اجتماعی برای تمامی رانندگان کشور است تا هیچ راننده‌ای بدون حمایت‌های بیمه‌ای نماند.
مصطفی سالاری، مدیرعامل سازمان تأمین‌اجتماعی، در جلسه بررسی این طرح در مجلس گفت که در حال حاضر حدود ۷۰۰ هزار راننده بین‌شهری در کشور شناسایی شده‌اند. از این تعداد، ۵۰۰ هزار نفر تحت پوشش بیمه قرار دارند و به محض لازم‌الاجرا شدن قانون جدید، سازمان تأمین‌اجتماعی موظف به بیمه کردن ۲۰۰ هزار نفر دیگر است.
این طرح پس از بررسی‌های دقیق، با اصلاحاتی در کمیسیون عمران مجلس تصویب شد. طبق این اصلاحات، رانندگان با پرداخت ۱۳.۵ درصد از دستمزد خود به عنوان حق بیمه، تحت پوشش قرار خواهند گرفت. همچنین ۱۳.۵ درصد دیگر از منابع جدید تأمین می‌شود. علاوه بر این، شرکت‌ها و مؤسسات حمل‌ونقل کالا و مسافر موظف به واریز ۲.۵ درصد از کرایه بارنامه و ۴ درصد از کرایه مسافر به حساب ویژه‌ای برای بیمه رانندگان هستند.
سازمان راهداری و پلتفرم‌های حمل‌ونقل مجازی نیز مسئولند تا اطلاعات رانندگان مشمول را به‌صورت برخط به سازمان تأمین‌اجتماعی ارسال کنند. این طرح به‌طور کلی به‌دنبال ایجاد سیستمی منسجم و شفاف برای بیمه رانندگان و ایجاد عدالت اجتماعی در این بخش است.
کاهش هزینه‌ها و پوشش پایدار
در قوانین فعلی بیمه رانندگان، دولت سهمی از حق بیمه را که پیشتر پرداخت می‌کرد، حذف کرده و تمام بار آن را به دوش رانندگان انداخته است. در برخی محاسبات، سهم راننده به ۶۰ تا ۷۰ درصد کل حق بیمه رسیده است. اما در طرح جدید بیمه رانندگان که توسط سازمان تأمین‌اجتماعی تدوین شده، وضعیت تغییر کرده و سهم پرداختی رانندگان کاهش یافته است. طبق این طرح، رانندگان تنها ۱۳.۵ درصد از دستمزد خود را به‌عنوان حق بیمه می‌پردازند، و ۱۳.۵ درصد دیگر از منابع جدید تأمین خواهد شد.
این منابع جدید شامل ۲.۵ درصد از کرایه بارنامه و ۴ درصد از کرایه مسافر است که به‌طور مستقیم به حسابی اختصاصی برای بیمه رانندگان واریز می‌شود. به گفته مدیرعامل سازمان تأمین‌اجتماعی، این حساب تنها برای بیمه رانندگان مشمول استفاده می‌شود و هیچ ریالی از آن برای گروه یا قشر دیگری هزینه نخواهد شد، بنابراین نگرانی از بابت انحراف منابع وجود ندارد.
طرح بیمه رانندگان نتیجه جلسات کارشناسی متعددی است که با مشارکت نمایندگان جامعه رانندگان و کمیسیون‌های مجلس برگزار شده است. این طرح به‌گونه‌ای طراحی شده که رانندگان دارای بیمه پوشش پایدارتری خواهند داشت و رانندگان بدون بیمه نیز به‌طور فوری تحت پوشش قرار خواهند گرفت.
مدیرعامل سازمان تأمین‌اجتماعی اعلام کرده که پس از تصویب این قانون، دیگر نیازی به انتظار برای جمع‌آوری کامل منابع نخواهد بود و از روز اول اجرای قانون، تمامی رانندگان بدون بیمه، بیمه خواهند شد.
امیدواری زیاد در بین رانندگان
طرح بیمه رانندگان امید زیادی را در دل این قشر زحمتکش ایجاد کرد. فضل‌الله رنجبر، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس، در توضیح این طرح گفته که با اجرای آن، حدود ۳۵۰ هزار راننده به جمع بیمه‌شدگان خواهند پیوست. از این تعداد، ۲۰۰ هزار راننده که تاکنون هیچ پوشش بیمه‌ای نداشتند، به‌زودی تحت پوشش بیمه تأمین‌اجتماعی قرار خواهند گرفت.
علاوه بر این، ۱۵۰ هزار راننده که به دلیل محدودیت‌های مالی قبلاً مجبور به پیوستن به بیمه روستاییان و عشایر شده بودند، از این پس به صورت مستقل و با بیمه‌ای مناسب‌تر تحت پوشش قرار می‌گیرند.
این طرح نه‌تنها در راستای حمایت از رانندگان است، بلکه با راه‌اندازی سامانه‌های آنلاین، دقت در محاسبه دستمزدها و حق‌بیمه رانندگان افزایش می‌یابد. به این ترتیب، سازمان تأمین‌اجتماعی موظف به پرداخت به‌موقع حقوق، غرامت درمان و دیگر تعهدات خود خواهد بود. این تغییرات سبب شده که بسیاری از رانندگان امیدوار شوند که پس از سال‌ها دغدغه‌های بیمه‌ای، این مشکل به‌طور جدی حل خواهد شد. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این طرح، کاهش بار مالی برای رانندگان است.
پیش از این، رانندگان باید ۱۰۰ درصد حق بیمه خود را می‌پرداختند، اما در طرح جدید، ۵۰ درصد این مبلغ از منابع جدید تأمین می‌شود. به این ترتیب، رانندگان با اضافه شدن ۲.۵ درصد به کرایه‌ها و ایجاد صندوق ویژه، ۵۰ درصد از هزینه‌ها را کمتر خواهند پرداخت. این اقدام نه‌تنها بار مالی را کاهش می‌دهد، بلکه به بهبود وضعیت اقتصادی رانندگان کمک خواهد کرد.
نگران شایعات نباشید
طی هفته گذشته برخی بازنشستگان نگرانی‌هایی درباره قطع مستمری خود به‌دلیل اشتغال در حوزه رانندگی پیدا کرده‌اند. این نگرانی‌ها عمدتاً ناشی از خبرسازی‌های نادرست در ارتباط با طرح بیمه رانندگان بود.
محمدابراهیم جواهری، معاون حقوقی و امور بین‌الملل سازمان تأمین‌اجتماعی، در واکنش به این نگرانی‌ها توضیح داد که بهتر است اجازه دهیم طرح بیمه رانندگان که حاصل تعامل و هم‌اندیشی بین سازمان‌ها و گروه‌های مختلف است، در فضای قانونی و کارشناسی خود پیش برود و از فشارهای رسانه‌ای دور بماند تا در نهایت منافع آن به جامعه هدف برسد.
طبق این طرح، بازنشستگان می‌توانند بدون ترس از قطع مستمری خود به شغل رانندگی ادامه دهند. در قوانین فعلی، اگر بازنشسته‌ای اشتغال به کار داشته باشد، مستمری بازنشستگی‌اش قطع می‌شود. اما با تصویب این طرح، نگرانی‌های بازنشستگان برطرف خواهد شد و آنها می‌توانند در کنار دریافت مستمری خود، به فعالیت شغلی ادامه دهند. این تغییر در راستای حمایت از بازنشستگان و ایجاد امکان فعالیت اقتصادی برای آنها طراحی شده است.
جواهری همچنین به ماده ۳۴ قانون تأمین‌اجتماعی اشاره کرد که بر اساس آن، بیمه‌شدگان می‌توانند همزمان از چند کارگاه حق بیمه پرداخت کرده و از مزایای بازنشستگی بهره‌مند شوند. این ماده به رانندگان این امکان را می‌دهد که بدون نگرانی از دست دادن مستمری، به کار خود ادامه دهند.
او همچنین به شرایط رانندگان تاکسی‌های اینترنتی اشاره کرد که در حال حاضر بسیاری از آنها یا تحت پوشش بیمه قرار ندارند یا مجبورند با نرخ‌های بالای بیمه ۲۷ درصدی، از بیمه استفاده کنند. جواهری تأکید کرد که طبق طرح جدید، هزینه‌ها برای رانندگان کاهش خواهد یافت و منابع جدیدی برای تأمین حق بیمه رانندگان از محل کرایه‌ها فراهم می‌شود. این منابع به‌طور خاص و تنها برای بیمه رانندگان هزینه خواهد شد و هیچگونه انحرافی در هزینه‌ها وجود نخواهد داشت.
این طرح به‌طور کلی در جهت حمایت از رانندگان و بازنشستگان در نظر گرفته شده تا علاوه بر فراهم کردن پوشش بیمه‌ای مناسب، از دغدغه‌های مالی آنها نیز بکاهد و شرایط بهتری برای اشتغال و زندگی آنها ایجاد کند.
اشتغال بازنشستگان؛ بدون نگرانی
طبق اعلام سازمان تأمین‌اجتماعی، نگرانی‌هایی که درباره تأثیر طرح بیمه رانندگان بر اشتغال بازنشستگان به رانندگی مطرح شده، ناشی از برداشت‌های نادرست است. به گفته کارشناسان و نمایندگان مجلس، این طرح هیچ تهدیدی برای مزایای بازنشستگان ندارد و در واقع، با تسهیل اشتغال این قشر، معیشت آنها تقویت خواهد شد.
احمد بیگدلی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس، اعلام کرده که با اصلاحات جدید، اشتغال بازنشستگان در مشاغل حمل‌ونقلی از جمله تاکسی‌های اینترنتی تسهیل خواهد شد.
پیش از این، فعالیت بازنشستگان در برخی مشاغل، از جمله رانندگی، منجر به قطع مستمری آنها می‌شد. اما در اصلاحیه جدید، این موضوع رفع شده و بازنشستگان می‌توانند بدون نگرانی از کاهش مستمری خود، به رانندگی در تاکسی‌های اینترنتی یا دیگر مشاغل حمل‌ونقل بپردازند.
این اصلاحات نه‌تنها به بازنشستگان فرصت جدیدی برای اشتغال می‌دهد، بلکه نیاز جامعه در حوزه حمل‌ونقل شهری را نیز تأمین می‌کند. کمیسیون اجتماعی مجلس با رویکرد عدالت‌محور در تلاش است تا شرایطی فراهم کند که بازنشستگان بتوانند به صورت قانونی و شفاف در مشاغل خدماتی فعالیت کنند. این اقدام به تقویت جایگاه اجتماعی بازنشستگان کمک خواهد کرد و در عین حال، وضعیت بیمه‌ای رانندگان را ساماندهی خواهد نمود.
در نهایت، تصویب این طرح به بازنشستگان این اطمینان را می‌دهد که می‌توانند در شغل رانندگی مشغول شوند و از مزایای قانونی خود بهره‌مند شوند؛ بدون آنکه نگران از دست دادن مستمری بازنشستگی باشند.
چالش‌ها و فرصت‌های بیمه رانندگان
طرح بیمه رانندگان تاکسی‌های اینترنتی یکی از گام‌های مهم در بهبود شرایط شغلی و اجتماعی این قشر زحمتکش است. اما در مسیر اجرای این طرح، گاهی اظهارنظرهایی غیرکارشناسی و برداشت‌های نادرست موجب بروز چالش‌هایی شده که می‌تواند تأثیر منفی بر پیشرفت این طرح بگذارد. این نظرات نادرست، به جای تمرکز بر مزایای گسترده بیمه رانندگان، تلاش دارند تا مسیر طرح را از اهداف اصلی‌اش منحرف کنند.
یکی از مهم‌ترین نکاتی که باید به آن توجه کرد، این است که در دنیای امروز و با گسترش فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی و اینترنت، تعریف اشتغال و رابطه کارگری-کارفرمایی تغییر کرده است. رانندگان تاکسی‌های اینترنتی، به عنوان نیروی کار تمام وقت، حق دارند همانند دیگر کارگران از مزایای بیمه تأمین اجتماعی بهره‌مند شوند.
در این تغییرات، پلتفرم‌های آنلاین رانندگی، به عنوان کارفرمایان جدید، مسئولیت دارند که رانندگان خود را تحت پوشش بیمه قرار دهند.بر اساس قوانین جدید، دیگر نباید از بیمه کردن رانندگان شانه خالی کرد. از آنجا که طبق قانون، هر کارگر، چه تمام وقت و چه پاره وقت، باید به تناسب ساعات کاری خود از بیمه برخوردار باشد، عدم انجام این کار توسط پلتفرم‌های تاکسی اینترنتی تخلفی است که باید با مجازات روبه‌رو شود.
با وجود برخی انتقادات و نظرات غیرکارشناسی، مزایای این طرح برای رانندگان و جامعه به وضوح قابل مشاهده است. دولت با اجرای این طرح از پرداخت سهم حق‌بیمه رانندگان معاف می‌شود و سازمان تأمین‌اجتماعی با اتکا به منابع پایدار، پوشش بیمه‌ای برای تمامی رانندگان را فراهم می‌آورد.
این تغییرات نه‌تنها برای رانندگان، بلکه برای بازنشستگان شاغل در حوزه رانندگی نیز فرصتی برای ارتقای وضعیت معیشتی ایجاد خواهد کرد.با تصویب این طرح، بیمه تمامی رانندگان کشور به واقعیت تبدیل خواهد شد و همه افراد شاغل در این بخش از مزایای بیمه اجتماعی برخوردار خواهند شد.
