کمال اطهاری
کارشناس ارشد اقتصادیتامین ۲۴/هرچند بسط و توزیع این مفهوم در این مقال نمیگنجد، اما به طور کلی میتوان گفت با توجه به وظیفه و انتظاراتی که از سازمان تامیناجتماعی وجود دارد و نحوه کسب منابع ورودی آن ارائه خدمات مناسب از سوی سازمانی مانند سازمان تامیناجتماعی، ارتباط مستقیم با نظامات تولید در کشور دارد. با مثالی ساده میشود بحث را بهتر پیش برد. یکی از منابع مهم ورودی به سازمان تامیناجتماعی حقبیمه است. تصور کنید کارفرمایان دچار مشکل شوند و نتوانند حقبیمه را پرداخت کنند یا اینکه مجبور به تعدیل بخشی از نیروی کار خود شوند.
طبیعی است در چنین شرایطی یکی از منابع مالی مستقیم سازمان تامیناجتماعی کاهش پیدا میکند. معنای دیگر این اتفاق این است که این سازمان در بلندمدت به دلیل کاهش منابع مالی نخواهد توانست به تعهدات خود به نحو مطلوب عمل کند و کیفیت ارائه خدمات آن کاهش مییابد. از این منظر است که نرخ تورم، میزان رشد اقتصادی و کیفیت این رشد، بیکاری و سایر شاخصهای اقتصادی به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر میزان منابع و مصارف این سازمان تاثیر خوب یا بد میگذارد.
فراتر از شاخصهای اقتصادی، حتی مسائل سیاسی هم به صورت مستقیم و غیرمستقیم کیفیت خدماترسانی این سازمان را تحت تاثیر قرار میدهد. یکی از راهکارهای تامین منابع مورد نیاز برای عمل به تعهدات بلندمدت از سوی سازمان تامیناجتماعی، سرمایهگذاریهایی است که این سازمان با استفاده از اندوختههای خود انجام میدهد. در شرایط سیاسی ناپایدار داخلی یا خارجی، طبیعی است که ضریب بازده این سرمایهگذاریها بهشدت کاهش مییابد. در مورد مسئله تحریمهای غربی علیه کشورمان، دست سازمان تامیناجتماعی برای سرمایهگذاریهای سودآور در کشورهای دیگر که بازده سرمایه بالایی دارند بسته میشود. درواقع اعمال این تحریمها تاثیر مستقیم بر منابع مالی و درنهایت کیفیت ارائه خدمات تامین اجتماعی خواهد داشت.
بازگردیم به توضیح ارائهشده در شروع این مطلب، میدانیم که نظامات تولیدی و اجتماعی تاثیری مستقیم بر میزان تولید مازاد دارند. سازمان تامیناجتماعی قاعدتا باید این تولید مازاد را در آینده در جامعه بازتولید کند. در چنین شرایطی اگر به مسائلی مانند اعتیاد فزاینده، قاچاق گسترده، کاهش قدرت اشتغالزایی، نبود فهم درست از اقتصاد دانشبنیان و هزاران مورد دیگر نگاه کنیم، تصدیق خواهیم کرد که همه این مسائل میتواند بر کاهش تولید و درنتیجه کاهش تولید مازاد کشور اثرگذار باشد و درنهایت، توان سازمانی مانند سازمان تامیناجتماعی را برای ارائه خدمات باکیفیتتر کاهش دهد.
در حال حاضر اقتصاد کشورمان به صورت گسترده برای افزایش تولید مازاد نیازمند اصلاح سیستماتیک است. در صورتی که حرکتی مهم و اساسی در این جهت صورت بگیرد، سازمان تامیناجتماعی قاعدتا از آن بهرهمند خواهد شد و در چرخه تولید ناخالص و بازتوزیع تولید مازاد میتواند موفقتر عمل کند. این فرمولی است که بین همه سازمانهای اجتماعی، که هدفی مشابه سازمان تامیناجتماعی در ایران دارند، مشترک است. مازاد تولید اقتصادی که مساوی رونق اقتصادی در نظر گرفته شده تنها با افزایش بهرهوری و تولید کالاهای رقابتپذیر با محصولات روز جهان و.... ممکن است. تنها راه دفاع از نیروی کار ایرانی تحقق رشد اقتصادی و شکوفایی بخش تولید است. از اینرو رشد تولید یکی از مولفههای افزایش کارایی سازمان تامیناجتماعی است. به عبارت دیگر نمیتوان در یک اقتصاد رکودی و دارای مشکلات ساختاری انتظار داشته باشیم که سازمان تامیناجتماعی تافته جدا بافته باشد و خدمات مطلوبی بدون تاثیر پذیرفتن از انواع معضلات اقتصادی و اجتماعی ارائه دهد.
منبع: هفته نامه آتیه نو