دکتر احمد نصرتی
مدیر درمان تامین‌اجتماعی استان گلستان
تامین۲۴/در کنار این مسئله، هزینه‌های کمرشکن ناشی از بالا رفتن هزینه‌های درمان موجب شده سالانه طبقه اجتماعی بین 5 تا 7 درصد از افراد جامعه فرو بریزد. بررسی‌ها و تجربه‌های کارشناسی نشان داده آثار تورمی در حوزه بهداشت و درمان 5/2 برابر سایر حوزه‌هاست. به عبارت دیگر، اگر تورم 20 درصدی داشته باشیم، اثرش در حوزه درمان 50 درصد می‌شود. قبل از شروع طرح تحول سلامت، پرداخت از جیب مردم در حوزه بستری به بیش از 60 درصد رسیده بود.
این در حالی است که مطابق اسناد بالادستی قرار بود پرداخت از جیب مردم به حداکثر 30 درصد برسد. سه هدف اساسی این طرح عبارت بودند از عدالت در دسترسی به خدمات، ارتقای کیفیت و سازماندهی و سپس کاهش میزان سهم مردم که می‌باید به کمتر از 10 درصد کاهش پیدا کند. سازمان تامین‌اجتماعی در پنج خدمت این طرح به صورت مستقیم نقش دارد. کاهش میزان پرداختی از جیب مردم، حمایت از ماندگاری پزشکان، حمایت از بیماران صعب‌العلاج، حمایت از زایمان طبیعی و ارتقای کیفیت خدمات ویزیت، این پنج حوزه را تشکیل می‌دهد که منابع آن توسط سازمان‌های بیمه‌گر تامین می‌شود. سازمان تامین‌اجتماعی در سه بسته اورژانس هوایی، ارتقای کیفیت هتلینگ بیمارستان‌ها و حضور پزشکان متخصص مقیم در بیمارستان‌ها به صورت مستقیم نقشی ایفا نمی‌کند ولی در بیمارستان‌های ملکی خود را موظف به ارتقای کیفیت هتلینگ و حضور پزشکان متخصص مقیم در بیمارستان‌ها کرده است. یکی از چالش‌های مهم در اجرای طرح تحول نظام سلامت بحث تنگناهای مالی، تامین نکردن هزینه‌های طرح تحول سلامت و منابع ناپایدار آن است.
مقاوله‌نامه «102» سازمان بین‌المللی کار، که به‌عنوان میثاق یا منشور تامین‌اجتماعی از آن یاد می‌شود، تاکید می‌کند که اگر طرح‌های تامین‌اجتماعی اعم از بازنشستگی یا درمان در منابع دچار ناپایداری شوند، عملا این صندوق‌ها را به ضدارزش تبدیل می‌کند. تامین‌اجتماعی یک سازمان بیمه‌ای است که از محل بودجه عمومی هیچ منابعی به آن تزریق نمی‌شود و در قانون الزام نیز آمده است که اگر تامین‌اجتماعی بیش از درآمدها هزینه داشته باشد باید توسط دولت تامین شود. درحال‌حاضر که دو سه سال از طرح تحول می‌گذرد، بیش از 75 درصد بار مالی ناشی از اجرای طرح تحول بر دوش بیمه‌ها بوده و این مسئله باعث شده هم صندوق تامین‌اجتماعی و هم سازمان بیمه سلامت به لحاظ تامین منابع مالی شکننده شوند. هزینه‌های درمان حوزه درمان، در تامین‌اجتماعی، حدود سه برابر شده است. در سال 1392 اعتبار هزینه درمان در تامین‌اجتماعی 7 هزار و 700 میلیارد تومان بوده و پیش‌بینی‌ها این است که در سال 1396 این رقم حداقل به حدود 22 هزار میلیارد تومان افزایش پیدا کند. تعرفه‌های پزشکی در برخی خدمات بستری در بخش دولتی حدود 460 درصد و در بخش خصوصی 830 درصد رشد داشته است.
در خدمات سرپایی، در 93 درصد خدمات روند افزایش 4 تا 470 درصدی را شاهد بوده‌ایم. طبق مواد 27 و 28 قانون تامین‌اجتماعی باید نه بیست‌وهفتم حق‌بیمه در حوزه درمان هزینه شود که در سال‌های 93، 94 و 95 بیش از این مقدار برای طرح تحول سلامت و درمان هزینه شده است تا سازمان بتواند به تعهدات خود در این طرح عمل کند. بنابراین نه بیست‌وهفتم حق درمان به طور کامل در سه سال گذشته هزینه شده است. در اجرای طرح، سازمان‌های بیمه‌گر بخش اعظم هزینه‌ها را متقبل شده‌اند، ولی در کلیت اجرا و نظارت حضور موثر نداشته‌اند که این امر باعث حذف بیمه از ساختار تصمیم‌گیری می‌شود، زیرا نحوه چرخش منابع از ساختار منطقی خارج شده است و به جای اینکه منابع در قالب بیمه، پوشش هزینه‌ای و پوشش خدمتی را افزایش دهد، به طور مستقیم به فراهم‌کنندگان خدمات سلامت بدون هیچ ساختار نظارتی پرداخت شده است.
منبع:هفته نامه آتیه نو
