جهان بدون کار؛ جهنم یا آرمان شهر؟!

نویسنده: تام واتسون

ترجمه از ازاده شعبانی

منبع گاردین

تامین ۲۴/ تکنولوژی ها، تغییرات غیرقابل توقف و عمیقی را برای جامعه به ارمغان آورده اند به همین دلیل ضروری است، دولت ها استراتژی های صنعتی جدیدی را برای رویارویی با این تغییرات، اتخاذ کنند.

جورج آزبورن، وزیر دارایی انگلستان اعلام کرد که کامیون های بدون راننده، در جاده های انگلستان، آزمایش خواهند شد. با اقدام به چنین کاری بنابراین، آزبورن ورود به عصر جدیدی از اتوماسیون را اعلام کرده است؛ عصر جدیدی که بدون شک تاثیرات عمیقی روی چشم انداز شغلیِ میلیون ها کارگر بریتانیایی خواهد گذاشت.

بانک مرکزی امریکا، به تازگی ادعا کرده است که سیستم های اتوماتیک، حدود نیمی از مشاغل تولیدی را طی یک نسل به عهده خواهند گرفت که منجر به صرفه جویی بسیار زیادی در هزینه های نیروی کار، بالغ بر 9 تریلیون دلار خواهد شد. اثرات این تغییرات تکنولوژیکی قطعا بسیار عمیق تر و گسترده تر از انقلاب صنعتی اول خواهد بود.

آنجلا ایگل، نخستین وزیر خارجه کابینه سایه بیان کرد که حزب ما (حزب کارگر) به این تغییرات عمیق اقتصادی و اجتماعی واکنش نشان خواهد داد و من عقیده دارم که یک استراتژی صنعتی جدید، بایستی در مرکز توجه چنین واکنشی باشد. اگر منتظر زمانی بودیم که سیاست هایی اتخاذ شود که اختیارات بیشتری را به دولت ها بدهد، اکنون، وقت آن رسیده است.

سوالی که پیش روی ماست این است که چگونه این تغییرات تکنولوژیکی، دوستان ما را و نه دشمنانمان را تغییر می دهد؟ ما نمی توانیم چنین تغییراتی را به سرنوشت واگذار کنیم یعنی همان کاری که صدراعظم و همکارانش اکنون در حال انجام آن هستند. بسیاری از اعضای حزب محافظه کار تصور می کنند که آنها قادر به انجام هیچ کاری نیستند، آنها ناتوانی خود را تحت عنوان لیبرالیسم سیاسی و اقتصادی پنهان می کنند و به درگاه خدایان بازار آزاد، دعا می کنند. آنها از پذیرش هرگونه نقشی برای دولت ها، اجتناب می کنند.

شرکت خدمات حرفه ای «دیلویت» ادعا کرده است که از سال 2001 تا کنون حدود 800 هزار شغل به واسطه استفاده از سیستم های خودکار، از بین رفته است و این رقم طی دهه پیش رو احتمالا به 11 میلیون شغل خواهد رسید. هرگز چنین چشم اندازی در بازار کار مشاهده نشده است. من عقیده دارم که عواقب و نتایج چنین اتفاقی بسیار عظیم خواهد بود و ما باید اتوماسیون را به عنوان یک مساله ضروری که پیش روی دولت هاست، در نظر بگیریم اما جای تعجب است که چرا دولت ها نسبت به این اتفاق بی توجه هستند.

هیچ وزیری برای این تکنولوژی های جدید وجود ندارد. هیچ کمیته ویژه ای برای یافتن راه حل های حل این مشکلات، وجود ندارد. هیچ کمیسیونی به تاثیرات اقتصادی ربات ها نمی پردازد و مسائل اخلاقی که آنها به همراه می آورند را مورد بررسی قرار نمی دهد. آیا نباید نهادهای جدیدی پدید آید که اتحادیه های کارگری، کارفرمایان و دولت ها را گرد هم آورد تا به بررسی این مساله بپردازند که چگونه زمان آزاد شده به وسیله ربات ها و ثروت بدست آمده، به صورت منصفانه ای تقسیم شود؟  

آمدنِ ربات های راننده کامیون، همچون کالسکه های بدون اسب در سال 1890، موجب دلهره و نگرانی در افراد می شود؛ با این حال یک ماشین بدون راننده، نه خسته می شود، نه نقاط کور را نمی بیند. پیامدهایی که این تکنولوژی های جدید به همراه می آورند تقریبا بی نهایت است. قطعا از مرگ و میر در جاده ها کاسته می شود، میزان بهره وری شبکه های جاده ای بیشتر می شود، اتومبیل ها تبدیل به خودروهای عمومی می شوند، رانندگی ها سریع تر می شود، پیشرفت زیادی در زمان تحویل کالا ها از طریق سیستم های حمل و نقل صورت خواهد گرفت، اما در عین حال این مساله حائز اهمیت است که این تغییرات منجر به از بین رفتن مشاغل زیادی در سیستم حمل و نقل می شود.

ما برای درک تغییرات پدید آمده، کافی است اندکی به گذشته بنگریم. اولین نسل ماشین ها، قدرت کاپیتالیسم را در جامعه رها کرد و جوامع ما را برای همیشه تغییر داد. شهرها و شهرستان ها با وقوع انقلاب صنعتی، شکل گرفتند. انقلاب صنعتی برای ما راه آهن به وجود آورد که در ابتدا با مقاومت جوامع روستایی و زمین داران مواجه شد.

این موج صنعتی شدن، ثروت بیشتر، انسان دوستی و پیشرفت های بیشتری را در جوامع انسانی پدید آورد. اما این موج صنعتی شدن همچنین موجب معضلات و فلاکت های زیادی برای انسان ها شد از جمله کودکان کار، بیماری های عفونی، صدمات و آسیب های صنعتی، محله های فقیرنشین و مرگ و میر نوزادان.

امروزه سنسورها و محرک ها، همراه با پیشرفت در محاسبات، حافظه و قابلیت های ارتباطی در حال ساخت انواع محصولات هوشمند هستند و اثرات مثبتی را در دانش و ارتباطات و انتخاب های مصرف کنندگان، در زندگی میلیون ها انسان، ایجاد کرده اند اما همچنین منجر به از بین بردن میلیون ها موقعیت شغلی می شوند که یک چالش عظیم در دهه ی پیش رو است.

امروزه در اقتصاد، با پیشرفت های خیره کننده تکنولوژی شکاف میان غنی و فقیر بسیار عمیق شده است، اگر در موج صنعتی اول، تنها طبقه کارگری که با دست کار می کرد، شغل خود را از دست می داد، امروزه سیستم های خودکار، قادر به تشخیص بیماری ها، قادر به نوشتن گزارش های سالیانه، تحقیق در مورد پرونده های جنایی در دادگاه ها،طراحی نرم افزارها و حتی آماده کردن قهوه ما، هستند.

ریچارد و دانیل ساسکیند در اثر تاثیرگذار خود با عنوان «آینده ی صنایع» استدلال می کنند که مشاغل حوزه های پزشکی، حقوق، حسابداری و مهندسی، باید تاثیرات حضور تکنولوژی های جدید را تحمل کنند.

اگر ادعای شرکت دیلویت صحت داشته باشد، یک سوم مشاغل در بریتانیا طی یک دهه آینده از بین خواهند رفت و در مسیر مبارزه با این روند، حزب کارگر باید پیش قدم باشد که اجازه ندهد این موج صنعتی شدن و غلبه تکنولوژیکی و هوش مصنوعی منجر به شکاف گسترده اقتصادی  میان انسان ها در جامعه شود.