سهولت در تجارت یکی از معیارهای مهم در بررسی وضعیت اقتصاد کشورها است. مجمع جهانی اقتصاد هر ساله فهرستی از رتبه بندی کشورهایی که آسان ترین شرایط را برای تجارت دارند منتشر می کند. جدیدترین فهرست رتبه بندی بین المللی تجارت نشان می دهد که اقتصادهای آسیایی در حال پیشی گرفتن از دیگر کشورها در زمینه تسهیل تجارت هستند.
تامین ۲۴/ در فهرست امسال که با همکاری موسسه گلوبال الاینس تهیه شده است وضعیت تجارت در 136 کشور که داده های آماری آنها در دسترس بوده بررسی شده است. برای این رتبه بندی تجاری شاخص هایی مانند تعداد موسسات تجاری، سیاست های تجاری دولت، زیرساخت‌ها و خدماتی که کشورها برای تسهیل جریان آزاد کالاها به‌کار می‌گیرند مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته است. نکته جالب توجه این گزارش این است که در شرایطی که اتحادیه اروپا و آمریکا شاهد کاهش باز بودن و انعطاف اقتصاد خود در برابر تجارت هستند، حوزه آسه‌آن ، شامل کشورهایی همچون سنگاپور، اندونزی و فیلیپین، اقتصاد خود را به فضای بهتری برای تجارت بین المللی تبدیل کرده اند.
به گزارش اقتصاد نیوز، مجمع بر این باور است که این خیز حوزه آسه‌آن به‌عنوان یک قدرت اقتصادی در منطقه، منجر به یکپارچگی بیشتر آن با اقتصاد جهانی شده است. با وجود همه اینها اما بخش اعظم فهرست 10 کشور برتر جهان در تسهیل تجارت را کشورهای اروپایی به خود اختصاص داده‌اند. بر این اساس، سنگاپور برای پنجمین بار در جایگاه نخست شاخص توانمندسازی تجاری قرار گرفته و نمره 6 از 7 را به خود اختصاص داده است. در این بررسی بازار داخلی سنگاپور به‌عنوان یکی از بازترین بازارهای جهان شناخته شده است که 7/ 99 درصد کالاها بدون عوارض گمرکی به آن وارد می‌شوند. در این گزارش، فرآیندهای مرزی سنگاپور به‌عنوان بهترین نمونه در جهان شناسایی شده است و این در شرایطی است که تشریفات و فرآیندهای اداری در مرز کشورها موجب توقف جریان کالاها می‌شود. بر این اساس، هلند و هنگ‌کنگ با نمره 7/ 5 در جایگاه دومین و سومین اقتصاد برتر در حوزه تجارت معرفی شده‌اند. لوکزامبورگ، سوئد و فنلاند هر سه با نمره 6/ 5 در جایگاه‌های چهارم تا ششم این فهرست قرار دارند و اتریش، انگلستان، آلمان و بلژیک هریک با نمره 5/ 5 جایگاه‌های هفتم تا دهم این فهرست را از آن خود کرده‌اند. در این گزارش آمده است که موانع سخت برای ورود و هزینه‌های تجاری ممانعت‌کننده هنوز باعث می‌شوند که میلیون‌ها نفر در سراسر جهان از مزایای تجارت جهانی محروم بمانند. این موضوع به‌ویژه در مورد جوامع روستایی، جوانان و زنان و بازارهای بزرگ‌تر نوظهور مصداق دارد. این 10 کشور در مجموع تنها 3 درصد از جمعیت جهان را در خود جای داده‌اند و چین به‌عنوان یکی از پرجمعیت‌ترین کشورهای جهان در جایگاه 61 این فهرست جای گرفته است. ونزوئلا در جایگاه 136 این فهرست بدترین وضعیت را به خود اختصاص داده است.
وضعیت ایران در شاخص توانمندسازی تجاری 2016
ایران در شاخص توانمندسازی تجاری 2016 از میان 136 کشور رتبه 132 و نمره 16/ 3 را به دست آورده است. این در شرایطی است که در گزارش پیشین که دو سال قبل منتشر شد، ایران رتبه 130 را به خود اختصاص داده بود. شاخص توانمندسازی تجاری از زیرشاخص‌هایی تشکیل شده است که رتبه و نمره ایران در این زیرشاخص‌ها به این شرح است: رتبه ایران در میزان دسترسی به بازارهای داخلی 136 و نمره آن 39/ 2 است. از نظر میزان دسترسی به بازارهای خارجی، باز هم رتبه ایران 136 و نمره آن 77/ 1 است. در زمینه کارآیی و شفافیت مدیریت مرزی رتبه ایران 123 و نمره آن 22/ 3 است. در زمینه در دسترس بودن و کیفیت زیرساخت‌های حمل و نقل رتبه کشورمان 69 و نمره آن 49/ 3 است. در زمینه در دسترس بودن و کیفیت خدمات حمل و نقل، ایران رتبه 86 و نمره 71/ 3 را به خود اختصاص داده است. در زمینه در دسترس بودن و استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات، ایران رتبه 100 و نمره 46/ 3 را کسب کرده است. در زمینه فضای عملیاتی ایران رتبه 116 و نمره 77/ 3 را به دست آورده است.