چتر تامین اجتماعی؛ از دفاع مقدس تا بازسازی

تامین 24 /   سازمان تامین‌اجتماعی همچون بسیاری از نهادهای خدمت‌رسان حوزه اجتماعی، نقش سازنده‌ای در دوران انقلاب و دفاع مقدس داشته است. این سازمان در دوران جنگ هشت‌ساله با ارائه خدمات بهداشتی و درمانی به رزمندگان، خانواده‌های مناطق جنگ‌زده و سایر شهروندان جامعه، تلاش کرد بار بزرگی را از دوش نظام سلامت بردارد. در دوران جنگ تحمیلی، سازمان تامین‌اجتماعی به‌عنوان یک قطب مهم درمانی، اجتماعی و اقتصادی، تاثیری حیاتی بر افزایش توان دفاعی ایران داشت. بسیاری از نیروهای درمانی این سازمان در جبهه‌های حق علیه باطل حضور داشتند و مراکز درمانی این سازمان نیز مامن و درمانگاه رزمندگان و زخمی‌های جنگ به حساب می‌آمد. شمار قابل‌توجهی از شهدای جنگ تحمیلی از کارکنان سازمان تامین‌اجتماعی بودند و امکانات و نیروی انسانی  این سازمان هم در میدان جنگ و هم در بخش پشتیبانی، نقطه اتکای رزمندگان اسلام به شمار می‌رفتند.

پیش‌تر هم دکتر سید تقی نوربخش، مدیرعامل سازمان تامین‌اجتماعی، در گفت‌وگو با آتیه‌نو به نقش پررنگ این سازمان در دوران جنگ تحمیلی اشاره کرده و یادآور شده بود: «سازمان تامین‌اجتماعی افتخار دارد که نسبت به تعداد کارکنان خود، شهدای بسیاری را تقدیم انقلاب کرده است. این سازمان در دوران دفاع مقدس هم از نظر تامین منابع لازم برای هزینه‌های دفاعی و هم به لحاظ همکاران مشاغل متنوع پزشکی براساس راهبردهایی که وجود داشت، گام‌های بزرگی برداشت. بیمارستان‌های سازمان تامین‌اجتماعی نیز در آن دوران مسئولیت بیشتری داشتند و ازجمله مراکز اصلی درمان مجروحان بودند».

  وزنه تامین‌اجتماعی در خوزستان جنگ‌زده

استان خوزستان را می‌توان قلب دفاع مقدس به حساب آورد، استانی که در خط مقدم استان‌های درگیر جنگ بود و عمده عملیات‌ها و خسارت‌های جنگ در مرزهای این استان رقم خورد. دکتر صادق جلیلی، مدیر درمان تامین‌اجتماعی استان خوزستان، در گفت‌وگو با آتیه‌نو به نقش تاثیرگذار این سازمان در دوران جنگ تحمیلی می‌پردازد و می‌گوید: «در دوران دفاع مقدس، دو بیمارستان سازمان تامین‌اجتماعی در استان خوزستان فعال بود که یکی از آن‌ها در شهر اهواز و دیگری در آبادان فعالیت داشت. علاوه بر آن، درمانگاه‌ها و مراکز متعدد درمان سرپایی این سازمان نیز به رزمندگان و مردم جنگ‌زده این استان خدمت می‌کردند.»

 به گفته این مقام مسئول، «قطعا یکی از دلگرمی‌های رزمندگان ما وجود تجهیزات، نیروی انسانی و ارائه خدمات بهداشتی و درمانی سازمان تامین‌اجتماعی در این استان بود که کار پشتیبانی در جنگ را تسهیل می‌ساخت.» حتی به اعتقاد جلیلی، «اینکه در طول دوران جنگ، فرآیند ساخت و تولید در استان خوزستان متوقف نشد جای افتخار دارد، به نوعی می‌شود گفت حضور کارگران در منطقه جنگ‌زده خوزستان خود نوعی ایثار بود. خوشبختانه همین کارگران ایثارگر از خدمات رایگان درمانی سازمان تامین‌اجتماعی بهره بردند.» خدمات درمانی مستقیم به رزمنده‌ها، خانواده‌های آنان و ارائه خدمات درمانی به کارگران شاغل در استان خوزستان، دستاوردهای درمانی این سازمان در طول جنگ هشت‌ساله است که جلیلی به آن‌ها اشاره می‌کند. در دوران پس از جنگ نیز، سازمان تامین‌اجتماعی نقشی جدی در آبادانی و ارائه خدمات درمانی به مناطق جنگ‌زده داشت.

مدیر درمان تامین‌اجتماعی استان خوزستان تاکید می‌کند: «این سازمان پس از جنگ نیز کارنامه درخشانی در استان خوزستان دارد، به طوری که هم‌اکنون 31 مرکز درمانی شامل شش بیمارستان فعال و سه بیمارستان در حال ساخت داریم و در جای‌جای استان هم درمانگاه‌های سازمان در خدمت بیمه‌شده‌هاست.» بر اساس آمارهایی که جلیلی ارائه می‌دهد، هم‌اکنون حدود 58 درصد مردم استان خوزستان تحت پوشش سازمان تامین‌اجتماعی هستند و از خدمات درمانی این سازمان بهره‌مند می‌شوند.

همچنین این مقام مسئول تاکید دارد: «سهمیه 25 درصدی استخدام ایثارگران در تامین‌اجتماعی استان خوزستان رعایت می‌شود. حتی می‌توانم بگویم هم‌اکنون بیش از 25 درصد اعمال می‌شود.» مدیرعامل سازمان تامین‌اجتماعی هم از توجه ویژه این سازمان به مناطق جنگ‌زده می‌گوید و تاکید دارد: «با وجود آنکه تمرکز مراکز درمانی سازمان در مناطق جنگ‌زده است، همچنان در این مناطق کاستی‌های زیادی وجود دارد. به علت وضعیت ویژه این استان‌ها که از حملات دشمن آسیب دیده بودند و دارای ظرفیت‌های صنعتی هستند و تمرکز بیمه‌شدگان سازمان تامین‌اجتماعی در آن مناطق است، سازمان تامین‌اجتماعی در مقایسه با سایر استان‌ها وضعیت مناسب‌تری در آن‌ها حاکم کرده است.» نوربخش عنوان می‌کند: «سعی کرده‌ایم قوانینی را که در رابطه با جانبازان و ایثارگران است به طور کامل به اجرا دربیاوریم. علاوه بر این، تصمیمات کارشناسی‌شده و شایسته‌ای در رابطه با مخاطبان سازمان در مناطق جنگ‌زده گرفته شده است».

  پوشش درمانی گسترده در استان کردستان

استان کردستان را هم می‌توان ازجمله درگیرترین استان‌های کشور در جنگ تحمیلی دانست که قهرمانانه در مقابل دشمن ایستاد و حتی در این راه، بمباران شیمیایی هم نتوانست در عزم رزمندگان اسلام برای دفاع از این استان غربی خللی وارد کند.

دکتر هوشنگ فولادی، مدیر درمان تامین‌اجتماعی استان کردستان، در گفت‌وگو با آتیه‌نو درخصوص خدمات ارائه‌شده از سوی این سازمان به ساکنان این استان جنگ‌زده توضیح می‌دهد: «در استان ما مصدومان شیمیایی زندگی می‌کنند که در دوران جنگ در میادین حضور داشته‌اند. در مراکز درمانی این سازمان به این عزیزان خدمات ارائه می‌شود و بسیاری از این افراد هم برای دریافت درمان‌های فوق‌تخصصی به مراکز مجهزتر این سازمان در کلان‌شهرها ارجاع داده می‌شوند. به طور کلی، همه جانبازان، آزادگان و مصدومان شیمیایی این استان در مراکز ملکی این سازمان درمان رایگان دریافت می‌کنند و در اولویت ارائه خدمت قرار دارند.» پس از دوران جنگ تحمیلی، سازمان تامین‌اجتماعی حضور گسترده‌ای در این استان محروم و جنگ‌زده داشت، به طوری که به گفته مدیر درمان تامین‌اجتماعی استان کردستان، «هم‌اکنون دو بیمارستان مجهز تامین‌اجتماعی در این استان فعالیت می‌کند. علاوه بر آن، پلی‌کلینیک و درمانگاه‌های متعدد این سازمان هم در استان کردستان فعالیت گسترده‌ای دارند و به‌تازگی هم دو درمانگاه جدید در شهرهای بانه و کامیاران در حال تاسیس است».

فولادی یادآوری می‌کند: «در حال حاضر، درمان تامین‌اجتماعی استان کردستان با بسیج جامعه پزشکی نیز ارتباط تنگاتنگی دارد، به گونه‌ای که با همکاری همدیگر، اعزام پزشک به مناطق محروم، احداث بیمارستان‌های صحرایی، امدادرسانی به آسیب‌دیدگان حوادث طبیعی و درمان رایگان ساکنان مناطق محروم، به طور مستمر انجام می‌شود.» حدود 45 تا 50 درصد ساکنان استان کردستان تحت پوشش سازمان تامین‌اجتماعی هستند و این افراد از خدمات رایگان در مراکز ملکی این سازمان بهره می‌برند.

 علاوه بر اقدامات انجام‌شده در استان‌های جنگ‌زده، مدیرعامل سازمان تامین‌اجتماعی نیز خاطرنشان می‌کند: «سازمان تامین‌اجتماعی با استفاده از روش‌های خاص و متفاوت، به احراز سوابق بیمه‌پردازی افرادی که به هر علت سوابق بیمه‌ای‌شان از بین رفته و یا در دسترس نیست کمک می‌کند. خوشبختانه عملکرد سازمان تامین‌اجتماعی در این راستا و جهت پوشش بیمه‌ای جانبازان و ایثارگران بسیار خوب بوده و این روند همچنان ادامه دارد.» از سوی دیگر، سازمان تامین‌اجتماعی تلاش کرده در استان‌های ایلام، آذربایجان غربی، کرمانشاه و سایر استان‌هایی که به نوعی درگیر جنگ بوده‌اند، امکانات درمانی را به گونه‌ای توزیع کند که خسارت‌های مادی، جسمی و معنوی جنگ به حداقل برسد. البته شکی نیست که در این راه، حمایت شرکای تامین‌اجتماعی، به‌عنوان مهم‌ترین سرمایه‌های این سازمان، نقش بی‌بدیلی در ارائه این خدمات فراگیر داشته است.

منبع : هفته نامه آتیه نو / سمیرا عظیمی نژاد، خبرنگار حوزه درمان