تامین ۲۴
پایگاه خبری رفاه و تأمین اجتماعی
حوزۀ کار و تأمین اجتماعی بهدلیل تعدد قوانین و مقررات، دارای پیچیدگیها و ظرایفی است که بسیاری از افراد و مشاغل در حوزۀ کارگری و کارفرمایی را درگیر خود میکند. یکی از ضروریترین امور حمایتی در این بستر، ارائۀ خدمات مشاورۀ تخصصی است. ازهمینرو، به پرسشهایی دربارۀ اینکه چه داروهایی به تأییدیۀ تأمین اجتماعی نیاز دارند، پاسخ گفتهایم.
من دامپزشک هستم و ۴۶ سال دارم. با توجه به دارا بودن شش سال سابقۀ قبلی پرداخت حق بیمه، با چه شرایطی میتوانم از بیمۀ سازمان تأمین اجتماعی استفاده کنم؟ آیا دامپزشکان نیز میتوانند از بیمۀ تأمین اجتماعی بهرهمند شوند؟
بله. بیمۀ دامپزشکان نیز جزء بیمههای توافقی است و دامپزشک آقا یا خانم که دارای کارت شناسایی معتبر از سازمان دامپزشکی هستند و در تاریخ درخواست حداکثر سن آنان ۵۰ سال است (البته مانند پزشکان درصورتیکه متقاضی، سابقۀ پرداخت حق بیمه نزد سازمان تأمین اجتماعی را داشته باشند معادل سابقۀ بیمۀ قبلی او جهت ورود به دایرۀ مشمولان به سقف سنی مجاز ۵۰ سال افزوده میشود) با نرخ حق بیمۀ ۲۷ درصد (بدون سهدرصد بیمۀ بیکاری) میتوانند از بیمۀ دامپزشکان استفاده کنند. دستمزد مبنای کسر حق بیمۀ افرادی که بین ۵ تا ۱۰ سال سابقۀ قبلی پرداخت حق بیمه دارند (مثل شما) به انتخاب متقاضی بین 1.2 برابر حداقل دستمزد تا حداکثر شش برابر حداقل دستمزد است. اگر متقاضی ظرف ۱۰ سال قبل از تاریخ درخواست بیمه شدن حداقل یک سال و ظرف یک سال قبل از تاریخ درخواست حداقل ۹۰ روز سابقۀ قبلی پرداخت حق بیمه داشته باشند از انجام معاینات پزشکی اولیه معاف بوده و در غیر این صورت باید با هزینۀ شخصی از نظر کارافتادگی کلی مورد معاینات پزشکی قرارگیرد و تعهدات سازمان تأمین اجتماعی در قبال بیمهشدگان دامپزشک مانند بیمۀ پزشکان شامل تعهدات بلندمدت مستمریهای بازنشستگی، کارافتادگی کلی، بازماندگان و کلیه تعهدات کوتاهمدت (غیر از غرامت دستمزد ایام بیماری و بارداری و مقرری بیمۀ بیکاری) است. در ضمن انجام خدمات درمانی در مراکز درمانی و استیجاری سازمان تأمین اجتماعی نیز بدون اخذ فرانشیز و رایگان است.
کارفرمای کارگاه کلیشهسازی و لیتوگرافی هستم. یک ماه است با پنج نفر پرسنل با عناوین شغلی کلیشهساز، عکاس، مونتاژکار، کنتاککار و رتوشکار، فعالیت میکنم (یکی از این پنج نفر نیز جانباز است)؛ چون تصمیم به بیمه کردن کارگران دارم، نرخ حق بیمه و میزان آن چقدر است؟
کارگاههای چاپخانه که کلیشهسازی و لیتوگرافی نیز از زیرشاخۀ آن محسوب میشود جزء صنوفی به شمار میآیند که کارفرما تا پنج نفر کارگر از ۲۰ درصد حق بیمۀ سهم کارفرمایی معاف است و باید هفت درصد سهم بیمهشده (جانبازان شاغل با هر درجه جانبازی با معرفی بنیاد شهید و امور ایثارگران از هفت درصد سهم بیمهشده معاف هستند) و سه درصد بیمه بیکاری جمعاً ۱۰ درصد حق بیمه هر ماه تا آخرین روز دو ماه بعد پرداخت شود.
من یک ماه است پیوند کلیه انجام دادهام و باید مرتب و بهصورت متوالی تا مدتی از داروی خاصی استفاده کنم. برای دریافت داروی تجویزشده توسط پزشک معالج به داروخانه مراجعه کردم اما به من اعلام کردند این داروی خاص نیاز به تأیید سازمان تأمین اجتماعی دارد و چون آن داروخانه به سیستم تأمین اجتماعی متصل نبود من را به اسناد پزشکی ارجاع دادند. در آنجا بعد از تشکیل پرونده، مجوز دریافت دارو صادر شد. سؤال این است چرا باید دریافت بعضی از داروها نیاز به تأییدیۀ تأمین اجتماعی داشته باشد؟ مگر سازمان تأمین اجتماعی ملزم به تأمین داروی تجویزشده توسط پزشک معالج نیست؟
بعضی از داروهای خاص که مخصوص بیماریهای خاص است مانند شیمیدرمانی، داروهایی که بعد از جراحیهای پیوندی توسط پزشک معالج تجویز میشود و دیالیزیها و تالاسمیها و سایر داروهای خاص دیگری که اسامی آنها در اختیار داروخانهها است، چون اغلب باید در چندین دورۀ متوالی مورد استفاده بیمار قرار گیرند، لذا جهت کنترل بر مصرف دارو در دورههای تعیین شده و مدیریت سازمان تأمین اجتماعی بر مصرف این داروها و جلوگیری از تخلفات دارویی، این قبیل داروها که نسبتاً گرانقیمت نیز هستند، بعد از تأیید و کنترل توسط اسناد پزشکی سازمان تأمین اجتماعی با قیمت کم و ارزانتر در اختیار بیمار گذاشته میشود. البته اکثر داروخانهها به سیستم تأیید تأمین اجتماعی وصل هستند و بهصورت آنلاین تأییدیۀ دارو را از تأمین اجتماعی اخذ میکنند و در بعضی از اوقات جهت تأیید داروی خاص باید با نسخۀ تجویزشده دارو و کارت ملی بیمار جهت تشکیل پرونده به دفاتر اسناد پزشکی مراجعه شود تا بعد از اتمام هر دوره مصرف با تجویز دوبارۀ پزشک معالج بدون نیاز به تأییدیۀ مجدد، با مراجعه به داروخانهها بتوان با قیمت مصوب تعدیل شده آن را تهیه کرد. البته موضوع تأیید دارو صرفاً مربوط به سازمان تأمین اجتماعی نیست بلکه بقیه سازمانهای بیمهگر مانند بیمۀ خدمات درمانی سلامت نیز ملزم به تأیید داروهای خاص هستند، ضمناً این موضوع در طرح جدید دارویار نیز پیشبینی شده و اشخاصی که دارای یکی از بیمههای پایه هستند، این داروها با قیمت کمتر و ارزانتر به دست مصرفکننده میرسد.
یکی از شرکای اصلی شرکت پیمانکاری ساختمانی هستم. تفاهم اولیۀ قرارداد ساخت یک ساختمان برای مؤسسۀ خصوصی معتبر، با واگذارندۀ کار انجام گرفته و مراحل اولیۀ عملیات پیمان شروع شده، اما چون امضای قرارداد ممکن است به یک ماه زمان نیاز داشته باشد، آیا اگر واگذارندۀ کار شروع عملیات را تأیید کند ما میتوانیم قبل از امضای قرارداد، با ارسال لیست کارکنان شاغل در پیمان، حق بیمۀ مربوطه را نیز پرداخت کنیم؟
با توجه به اینکه تعهدات پیمانکار و واگذارنده کار که طرفین قرارداد هستند با امضا و ابلاغ قرارداد نافذ میشود، اما در مواردی که پیمانکار قبل از امضای قرارداد با ارسال مستندات برگزاری یا ترک تشریفات مناقصه و گواهی واگذارندۀ کار مبنی بر اعلام شروع عملیات قرارداد و اشتغال کارکنان شاغل در پیمان را به سازمان تأمین اجتماعی اعلام کند، طبق بخشنامهای که دراینخصوص صادره شده، شعبۀ مربوطۀ تأمین اجتماعی حداکثر تا سه ماه تا تاریخ امضای قرارداد میتواند نسبت به دریافت حق بیمه و صورت مزد و حقوق کارکنان شاغل در اجرای عملیات پیمان قبل از امضای قرارداد و سپس بعد از امضای آن و ادامۀ دورۀ اجرای عملیات پیمان را طبق مقررات مربوطه اقدام کند.
مالک یک شرکت مهندسی مشاور هستم. قرار است بهزودی در خصوص ساخت یک ساختمان اداری با یک مؤسسۀ دولتی قرارداد مشاورهای منعقد کنیم. با توجه به اینکه این قرارداد بر اساس طرح تملک داراییهای سرمایهای دولت (طرحهای عمرانی) منعقد میشود، خواستیم بدانیم نرخ حق بیمۀ این نوع قراردادها به چه میزان است؟
مأخذ کسر حق بیمۀ قراردادهای طرحهای عمرانی مهندسان مشاور به میزان ۱۴ درصد ناخالص کارکرد به علاوه 1.6 درصد به عنوان بیمه بیکاری جمعاً 15.6 درصد ناخالص کارکرد است. البته در قراردادهایی که مشمول طرح تملک داراییهای سرمایهای دولت است، پیمانکار صرفاً موظف است به ارسال لیست کارکنان شاغل در پیمان که به تأیید واگذارندۀ کار نیز رسیده و ذیحسابی مکلف است از هر صورت وضعیت مهندسان مشاور معادل 3.6 درصد بابت حق بیمۀ کارکنان شاغل در پیمان را کسر و معادل ۱۲ درصد نیز حق بیمه و بیمۀ بیکاری سهم کارفرما (واگذارندۀ کار) از محل اعتبار طرح عمرانی ملی یا منطقهای یا استانی برداشت و جمعاً به میزان 15.6 درصد به حساب سازمان تأمین اجتماعی واریز کند.
بیمهشدۀ تأمین اجتماعی هستم. قبلاً مدت ۱۲ سال در یک شرکت تولید سموم کشاورزی مشغولبهکار بودم و ۱۰ سال است در شرکت دیگری تولید حشرهکش مشغولبهکار هستم. با توجه به اینکه هر دو فعالیت مذکور جزء مشاغل سخت و زیانآور هستند، جمعاً ۲۴ سال بهصورت متناوب سابقۀ اشتغال و پرداخت حق بیمه در مشاغل سخت و زیانآور دارم. با توجه به اینکه بهعلت نوع فعالیت شغلی در ۱۰ سال آخر، مدت شش ماه از مرخصی استعلاجی و استراحت پزشکی استفاده کردهام و در پروندۀ بیمۀ من نیز منعکس است، آیا باید کماکان مدت یک سال دیگر در این شغل فعالیت داشته باشم تا بتوانم از قانون بازنشستگی با ۲۵ سال سابقه متناوب در مشاغل سخت و زیانآور استفاده کنم؟ ضمناً حداکثر سن برای بهرهمندی از این قانون چقدر است؟
بیمهشدهای که ۲۰ سال متوالی یا ۲۵ سال متناوب در کارهای سخت و زیانآور شاغل و حق بیمۀ آن پرداخت شده باشد و مورد تأیید کمیتۀ استانی اداره کار قرار گیرد، بدون در نظر گرفتن شرط سنی میتواند از این قانون برای بازنشستگی استفاده کند. ضمناً ایام استفاده از مرخصی استعلاجی و استراحت پزشکی اعم از اینکه ایام مزبور توسط کارفرما پرداخت شود یا اینکه بیمهشده از غرامت دستمزد ایام بیماری استفاده کند، اگر در فواصل اشتغال بیمهشده در کارهای سخت زیانآور واقع شود بهعنوان سابقۀ اشتغال در کارهای سخت زیانآور محسوب میشود، لذا شما با در نظر گرفتن شش ماه مذکور استراحت پزشکی، اگر شش ماه دیگر در شغل سخت و زیانآور شاغل و حق بیمۀ آن پرداخت شود، جمعاً با ۲۵ سال سابقه متناوب میتوانید جهت بهرهمندی از این قانون درخواست اولیۀ خود را به ادارۀ کار محل اشتغال ارائه دهید.
بیمهشدۀ تأمیناجتماعی و شاغل در یک شرکت تولیدی هستم. هر ماه غیر از ساعات کاری موظف، چند ساعت هم اضافهکاری انجام میدهم و کارفرما دستمزد ساعات اضافهکاری را پرداخت میکند اما میزان اضافهکاری من و سایر کارگران را با این عنوان که اضافهکاری مشمول پرداخت حق بیمه نیست در لیستهای بیمه برای کسر حق بیمه منظور نمیکند. آیا این اقدام کارفرما قانونی است؟
خیر. اگر بیمهشده در ساعات غیراداری اضافهکاری انجام دهد، کارفرما موظف است مانند دستمزد ماهانه، میزان اضافهکاری را نیز در لیستهای بیمۀ منظور و حق بیمۀ آن را پرداخت کند. لازم به یادآوری است میزان اضافهکاری که در لیستهای بیمه منظور میشود در ارائۀ میزان تعهدات سازمان تأمین اجتماعی به بیمهشدگان مؤثر است.
