هوش مصنوعی در عصر حاضر نه به عنوان یک فناوری لوکس، بلکه به یک ضرورت راهبردی برای نهادهای مالی و بیمهای بزرگ از جمله صندوقهای بازنشستگی تبدیل شده است. هوش مصنوعی تأثیرات عمیق بر فعالیتهای این صندوقها و نقش کلیدی آن در تحقق اهداف تحول دیجیتال به ویژه به تحولات سازمان تأمین اجتماعی دارد.
به گزارش تأمین 24، هوش مصنوعی بر فعالیتهای کلیدی صندوقهای بازنشستگی تأثیر جدی دارد، زیرا با قابلیتهای منحصربهفرد خود در پردازش دادههای عظیم و پیشبینی روندها، در حال دگرگونی تمامی فرآیندهای صندوقهای بازنشستگی است که برخی از این فرایندها شامل مدیریت سرمایه و تحلیل بازار، پیشبینی و مدیریت ریسک، دستگاههای ادعا و کشف تقلب و خدمات مشتریان و پشتیبانی هوشمند است.
در حوزه مدیریت سرمایه و تحلیل بازار، الگوریتمهای هوش مصنوعی قادر هستند با تحلیل دادههای کلان اقتصادی، مالی و خبری، روند بازارهای سرمایه را پیشبینی و پرتفوی سرمایهگذاری را بهینهسازی کنند. این امر به کاهش ریسک و افزایش بازدهی داراییهای صندوق، که ضامن پرداخت مستمری آینده است، منجر میشود.
همچنین در بخش پیشبینی و مدیریت ریسک، هوش مصنوعی میتواند با شبیهسازی سناریوهای مختلف جمعیتی و اقتصادی، «ریسک شکاف دارایی و بدهی» صندوق را با دقت بالا پیشبینی کند. این موضوع به مدیران اجازه میدهد تا برای جلوگیری از بحرانهای آتی، راهبردهای اصلاحی را زودتر تدوین کنند.
سیستمهای هوش مصنوعی قادرند در کسری از ثانیه، درخواستهای مستمری و مزایا را بررسی کرده و موارد غیرعادی یا تقلبی را با دقتی فراتر از توان انسانی شناسایی و به اپراتور انسانی گزارش دهند. این امر میلیاردها تومان از منابع صندوق را از خطر سوءاستفاده حفظ میکند. این موضوع به فرایند دستگاههای ادعا و کشف تقلب مرتبط است.
مهمترین بخش این فرایندها به خدمات مشتریان و پشتیبانی هوشمند برمیگردد، در این عرصه چتباتهای مجهز به هوش مصنوعی، به صورت ۲۴ ساعته آماده پاسخگویی به سوالات ساده و راهنمایی بیمهشدگان هستند. این موضوع بار کاری مراکز تماس را به شدت کاهش داده و رضایت مشتریان را افزایش میدهد.
نقش هوش مصنوعی در تحقق اهداف تحول دیجیتال
تحول دیجیتال تنها به معنای دیجیتالی کردن فرآیندهای کاغذی نیست، بلکه ایجاد یک اکوسیستم هوشمند، دادهمحور و مشتریمحور است. هوش مصنوعی سنگ بنای این تحول است. هوش مصنوعی به جای پاسخگویی به مشکلات پس از وقوع، به صندوقها این توانایی را میدهد تا نیازهای آینده بیمهشدگان را پیشبینی و خدمات مناسب را به آنان پیشنهاد کنند.
همچنین در بخش شخصیسازی خدمات، با تحلیل دادههای فردی، هوش مصنوعی میتواند برنامههای بازنشستگی و مشاوره مالی را به صورت کاملاً شخصیسازی شده ارائه دهد. بهینهسازی منابع انسانی و فرآیندی نیز در این زمینه نقش دارد زیرا با خودکارسازی وظایف تکراری و کمارزش، نیروی انسانی میتواند بر روی کارهای پیچیده، تحلیلگرانه و راهبردی متمرکز شود، که بهرهوری سازمان را به طور تصاعدی افزایش میدهد.
همچنین یکی دیگر از موضوعات مهم در چهارچوب تحقق اهداف تحول دیجیتال در حوزه صندوقهای بازنشستگی با استفاده از هوش مصنوعی این موضوع است که هوش مصنوعی امکان تصمیمگیریهای کلان مدیریتی را بر پایه دادههای عینی و تحلیلهای پیشرفته فراهم میکند، نه اینکه بر اساس حدس و گمان باشد.
تدوین برنامههای جامع تأمین اجتماعی در حوزه هوش مصنوعی
دامون خدابنده، رئیس مرکز آمار، محاسبات و فناوری اطلاعات سازمان تأمین اجتماعی گفت: سازمان تأمین اجتماعی، بهعنوان یکی از بزرگترین نهادهای ارائهدهنده خدمات اجتماعی در کشور، در راستای تحقق اهداف تحول دیجیتال و ارتقای کیفیت خدمات به ذینفعان، برنامهریزی جامعی برای بهرهمندی از فناوری هوش مصنوعی (AI) تدوین کرده است.
خدابنده پیشتر در گفتوگو با تأمین 24 درباره اینکه بهرهمندی از هوش مصنوعی چه تأثیری در گسترش خدمات الکترونیکی و توسعه ارتباط با مخاطبان و ذینفعان سازمان تأمین اجتماعی دارد، گفته است: فناوری هوش مصنوعی با قابلیتهای پیشرفته خود، میتواند تأثیرات عمیقی بر بهبود فرآیندهای سازمانی، افزایش بهرهوری، کاهش هزینهها و ارتقای رضایتمندی مخاطبان و ذینفعان این سازمان بیمهگر را داشته باشد.
وی درباره استفاده از مزیتهای این اقدام فناورانه در سازمان تأمین اجتماعی اظهار کرده است: در راستای بهرهگیری از این فناوری پیشرفته، تأمین اجتماعی پروژه طراحی و پیادهسازی دستیار هوشمند تأمین اجتماعی را در دستور کار قرار داده است. دستیار هوشمند که با هدف بهبود تعاملات با ذینفعان و ارتقای کیفیت خدمات برای همه گروههای مشمول طراحی شده است، گامی کلیدی در مسیر تحول دیجیتال سازمان محسوب میشود.
خدابنده ادامه داد: دستیار هوشمند تأمین اجتماعی، با بهرهگیری از فناوریهای پیشرفته هوش مصنوعی مانند پردازش زبان طبیعی (NLP) و یادگیری ماشین (Machine Learning)، قادر خواهد بود به همه سؤالات ذینفعان در زمینههای مختلف همانند بیمه، بازنشستگی، درمان و سایر خدمات بهصورت آنی پاسخ خواهد داد و فرآیندهایی همچون ثبت درخواستها، استعلام وضعیت خدمات و پیگیری درخواستها را به نوعی برای همه افراد مشمول سادهسازی کند.
تحولات فناورانه تأمین اجتماعی با بهرهگیری از هوش مصنوعی
سازمان تأمین اجتماعی به عنوان یکی از بزرگترین نهادهای بیمهگر کشور، گامهای بلندی را در مسیر بکارگیری هوش مصنوعی برداشته است که از مهمترین این برنامهها میتوان به طرح جامع تحول دیجیتال، سامانه هوشمند پرداختها، پلتفرم یکپارچه خدمات الکترونیک و شبکه ملی اطلاعات رفاهی اشاره کرد.
در همین رابطه سازمان تأمین اجتماعی اجرای یک طرح جامع تحول دیجیتال را در دستور کار دارد که هوش مصنوعی یکی از ارکان اصلی آن است. هدف این طرح، ایجاد یک سازمان یکپارچه، هوشمند و شفاف است. برای سامانه هوشمند پرداختها نیز این سازمان در حال توسعه و بهینهسازی سامانهای است که با استفاده از هوش مصنوعی، فرآیند احراز هویت و پرداخت مستمری را به طور خودکار و با دقت بالا انجام دهد و از خطاهای انسانی و تخلفات بکاهد.
همچنین هسته مرکزی پلتفرم خدمات غیرحضوری تأمین اجتماعی، توسط هوش مصنوعی تقویت شده است تا بتواند به صورت هوشمند به سوالات کاربران پاسخ دهد، پروندهها را رهگیری کند و پیشنهادهای مرتبط را ارائه نماید. تأمین اجتماعی با ایفای نقش محوری در ایجاد شبکه ملی اطلاعات رفاهی، از هوش مصنوعی برای تحلیل دادههای رفاهی بین سازمانی به منظور شناسایی دقیقتر نیازمندان واقعی و تخصیص بهینه منابع استفاده میکند.
رئیس مرکز آمار، محاسبات و فناوری اطلاعات تأمین اجتماعی همچنین یادآور شد: همچنین در راستای استفاده از این اقدام فناورانه، با تحلیل دادههای کاربران، پیشنهادات شخصیسازی شدهای برای بهبود تجربه کاربری ارائه میشود و با اقدامی همچون یکپارچگی با سایر سامانههای سازمان تأمین اجتماعی، خدمات یکپارچه و منسجمی به همه ذینفعان در بخش بیمهشدگان و مستمریبگیران ارائه خواهد شد.
استفاده از ظرفیت فناورانه
حرکت به سمت هوش مصنوعی با وجود تمام مزایا، با چالشهایی همچون نیاز به سرمایهگذاری سنگین، مسائل مربوط به حریم خصوصی دادهها و مقاومت در برابر تغییر در بدنه سنتی سازمان همراه است. موفقیت در این مسیر، منوط به تدوین راهبرد دقیق، تربیت نیروی انسانی متخصص و ایجاد بستر امنیتی قوی است.
سازمان تأمین اجتماعی همچنین برای رسیدن به چنین اهداف تاکنون برنامههایی را اجرایی کرده و تدوین برنامه راهبردی با رویکرد تأمین اجتماعی نوین و بهرهگیری از ظرفیتهای فناورانه و هوش مصنوعی به عنوان یکی از مهمترین اقدامات در راستایی نیل به این اهداف بوده است.
در همین رابطه برای تحقق موضوع تدوین برنامه راهبردی سازمان تأمین اجتماعی و حرکت در مسیر شکلگیری تأمین اجتماعی نوین به مسائلی همچون نگاه تحولگرایانه به مدلهای نوین برنامهریزی در دنیا، توجه به فناوریهای نوین، هوش مصنوعی و بسترسازی اقدامات در جهت ارائه خدمات بهتر، بیشتر توجه شده است.
همه این اقدامات به شیوهای درست دنبال خواهد شد تا تأمین اجتماعی با افقی پنج ساله با رویکرد تحولی و برنامهمحوری به سوی نظام تأمین اجتماعی نوین حرکت کند، البته شاید مهمترین گام برای رسیدن به این هدف؛ تمرکز بر نوآوری و تحول در سیاستگذاری و برنامهریزی باشد تا این سازمان را به عرصههای نوین وارد کند.
حال به نظر میرسد هوش مصنوعی برای صندوقهای بازنشستگی به ویژه سازمان تأمین اجتماعی، نه یک انتخاب که یک راهبرد برای بقا و حفظ تعادل است. این فناوری کلید تحقق تحول دیجیتال واقعی است؛ تحولی که در نهایت منجر به افزایش شفافیت، کاهش هزینهها، ارتقای کیفیت خدمات به بیمهشدگان و تضمین پایداری مالی این نهادهای حیاتی برای نسلهای آینده خواهد شد.