تامین ۲۴
پایگاه خبری رفاه و تأمین اجتماعی
تصور عموم بر این است که وقتی پولی به حساب تأمین اجتماعی واریز می‌شود، دیگر باید آن را از دست رفته حساب کرد و به‌هیچ‌وجه قابل برگشت نیست، در حالی‌که این‌گونه نیست و در برخی موارد حق بیمه‌های واریزی به تأمین اجتماعی قابل استرداد (پس دادن) هستند. در این نوشتار به برخی موارد استرداد حق بیمه در تأمین اجتماعی پرداخته و به پرسش‌هایی در این زمینه پاسخ می‌دهیم.
اینجانب بیمه‌پرداز بیمۀ اختیاری، در تاریخ 10 اسفند 1396 با ۶۰ سال سن و بیش از ۲۰ سال سابقه، درخواست بازنشستگی خود را به شعبۀ محل بیمه‌پردازی ارائه کرده‌ام. از طرفی حق بیمۀ اختیاری خود را تا تاریخ 29 اسفند 1396 به حساب تأمین اجتماعی واریز کرده‌ام. با این توضیحات، مستمری بازنشستگی‌ام از چه تاریخی برقرار می‌شود، آیا حق بیمۀ اضافه واریزی من از تاریخ 10 اسفند 1396 بعد قابل برگشت است یا خیر؟
با توجه به اطلاعات داده شده، شما از تاریخ درخواست بازنشستگی در 10 اسفند 1396 با احراز ۶۰ سال سن و حداقل ۲۰ سال سابقه، بازنشسته می‌شوید و پیش‌پرداختی حق بیمه از تاریخ برقراری مستمری در تاریخ 10 اسفند 1396 لغایت 29 اسفند 1396 عیناً قابل استرداد به حساب شماست. به‌طور کلی در مورد بیمه‌های اختیاری، مشاغل آزاد، قالی‌بافان و رانندگان درون و برون‌شهری، در صورت پیش‌پرداخت حق بیمه و حق سرانۀ درمان (در مورد بیمه مشاغل آزاد) بیمه‌شدگان یاد شده و احراز شرایط سه‌گانه مستمری (بازنشستگی، ازکارافتادگی و بازماندگان)، آن بخش از حق بیمه و حق سرانۀ درمان (بیمۀ مشاغل آزاد) مربوط به بعد از تاریخ برقراری، عیناً قابل استرداد به حساب بیمه‌شده یا بازماندگان وی است.
بنده حق بیمۀ مشاغل آزاد سه‌ماهۀ زمستان ۱۳۹۶ خود را چند روز دیرتر از مهلت مقرر واریز کردم، آیا حق بیمۀ واریزی‌ام را پس می‌دهند؟
بله. درصورتی‌که بیمه‌شدگان مذکور (اختیاری، مشاغل آزاد و بیمۀ قالی‌بافان کددار) حق بیمۀ متعلقه را خارج از مهلت مقرر پرداخت کنند، مبلغ پرداختی و حق سرانۀ درمان (در صورت عدم‌استفاده از درمان) عیناً قابل استرداد است. بدیهی است در صورت استفاده از خدمات درمانی به هردلیل، حق سرانۀ درمان نیز علاوهبر حق بیمه از زمان تحویل دفاتر درمانی و ثبت تاریخ ابطال در سیستم مکانیزۀ تأمین اجتماعی قابل استرداد خواهد بود. ضمناً توصیه می‌شود برای جلوگیری از ایجاد فاصلۀ بیش‌تر بین سوابق بیمه‌پردازی خود مجدداً در اسرع وقت نسبت به درخواست و انعقاد قرارداد بیمۀ مشاغل آزاد اقدام کنید.
فرزند دختر اینجانب در تاریخ 12 اسفند 1396 عقد کرده و بنده نیز حق بیمۀ مشاغل آزاد خود را با سرانۀ درمان تا پایان سال ۱۳۹۶ به حساب تأمین اجتماعی واریز کرده‌ام. حال اضافۀ واریزی حق سرانۀ درمان بابت دفترچۀ بیمۀ فرزندم از چه تاریخی پس داده می‌شود؟
در مواردی که افراد تحت تکفل بیمه‌شدگان مشاغل آزاد از ردیف افراد تبعی خارج شده و بابت آن‌ها حق سرانۀ درمان پیش‌پرداخت شده باشد، حق سرانۀ درمان عیناً از تاریخ خروج از کفالت یا حسب مورد از زمان تحویل دفترچۀ درمان و ثبت تاریخ ابطال در سیستم تأمین اجتماعی قابل استرداد به حساب بیمه‌شده است. ضمناً در مورد بیمه‌های اجباری، رانندگان، اختیاری و قالی‌بافان کددار با توجه به عدم‌کسر سرانۀ درمان، در این‌گونه موارد مبلغی پس داده نمی‌شود.
درصورتی‌که بیمه‌شده‌ای در اثنای پرداخت حق بیمه به‌صورت اختیاری یا مشاغل آزاد با اشتغال در کارگاه‌های مشمول قانون، بیمۀ اجباری شود و مدتی هم پیش‌پرداخت داشته باشد، حق بیمۀ واریزی اختیاری یا مشاغل آزاد او از چه زمانی عودت می‌شود؟
درصورت پرداخت هم‌زمان حق بیمۀ اجباری با بیمه‌های مذکور به‌دلیل اعتبار قراردادهای منعقده، حق بیمه و حق سرانۀ درمان قابل استرداد نیست. لیکن درصورتی‌که بیمه‌شدگان موصوف، متقاضی استرداد حق بیمه و حق سرانۀ درمان پرداختی باشند، قرارداد منعقده از تاریخ اولین تداخل با بیمۀ اجباری لغو و درنتیجه حق بیمه و حق سرانۀ درمان عیناً قابل استرداد است.
لطفاً درخصوص نحوۀ استرداد حق بیمۀ اختیاری، مشاغل آزاد، رانندگان و قالی‌بافان در صورت عضویت در سایر صندوق‌های بیمه در حین پرداخت بیمه‌های مذکور توضیح دهید.
افرادی که با وجود شمول سایر مقررات استخدامی و حمایتی خاص بر آن‌ها (عضویت در سایر صندوق‌های بیمه‌ای مانند صندوق بازنشستگی کشوری، صندوق بازنشستگی روستائیان و عشایر، صندوق بازنشستگی نیروهای مسلح و...) مبادرت به پرداخت حق بیمه از طریق بیمۀ اختیاری یا مشاغل آزاد یا قالی‌بافان یا قانون بیمۀ اجتماعی رانندگان به صندوق تأمین اجتماعی کرده باشند، پس از بررسی سابقۀ مورد نظر از زمان شروع عضویت در صندوق بیمه‌ای جدید و با کسر سهم درمان قابل استرداد است. ضمناً سوابق و حق بیمۀ قبلی آنان در صندوق تأمین اجتماعی (سوابق قبل از عضویت در صندوق بعدی) در صورت پذیرش سوابق مورد نظر از سوی صندوق جدید، قابل انتقال به صندوق بیمه‌ای اخیر آن‌ها برابر مقررات است.
توضیح این‌که در تمامی مواردی که حق بیمه مسترد می‌شود، سوابق مربوط به دوره‌ای که حق بیمۀ آن، پس داده می‌شود نیز حذف شده و قرارداد منعقد شده بیمۀ مربوط به آن نیز از تاریخ شروع دورۀ استرداد حق بیمه لغو می‌شود.
