تامین ۲۴
پایگاه خبری رفاه و تأمین اجتماعی
مدتی است در فضای مجازی تبلیغاتی صورت گرفته و چنین عنوان می‌شود که با توجه به افزایش نرخ طلا چنانچه افراد هر ماه پرداخت حق بیمه را با خرید طلا جایگزین کنند، در آینده و سال‌های بازنشستگی شرایط به مراتب بهتری خواهند داشت.
در این باره با علی حیدری، مشاور عالی مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی گفت و گو کردیم. به گفته حیدری، خرید طلا بجای بیمه پردازی یک سرمایه‌گذاری پر ریسک است.
به گزارش تامین 24، وی در تشریح این موضوع به تامین 24 گفت: «این نوع تبلیغات، در ظاهر جذاب است اما عملاً مخاطرات جدی برای آینده افراد و همچنین برای نظام رفاهی کشور دارد. مقایسه بیمه اجتماعی با خرید طلا اساساً قیاس مع‌الفارق است.»
پرداختی تامین اجتماعی به بیمه پردازان 9.5 برابر دریافتی آن است
حیدری در تشریح خدمات سازمان تامین اجتماعی توضیح داد: «اواخر دهه ۸۰ سازمان تأمین اجتماعی به طور متوسط ۱۱ برابر حق بیمه پرداختی را در قالب خدمات به بیمه‌شدگان برمی‌گرداند. امروز هم این نسبت حدود ۹.۵ برابر است. متأسفانه بسیاری از افراد متوجه این خدمات نیستند. برای نمونه، عمل پیوند قلب بیش از یک میلیارد تومان هزینه دارد، اما در بیمارستان‌های سازمان رایگان انجام می‌شود.»
او افزود: «شاید برخی بیمه‌پردازان هرگز نیاز به چنین خدماتی پیدا نکنند، اما اصل وجود این پشتوانه، تفاوت بنیادین بیمه با پس‌انداز شخصی است.»
مشاور عالی مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی تأکید کرد:«در بیمه‌های اجتماعی این‌طور نیست که سال‌ها بگذرد تا فرد بتواند از خدمات استفاده کند. مواردی داشته‌ایم که فرد تنها یک ماه بیمه‌پردازی کرده اما در همان زمان دچار حادثه یا ازکارافتادگی شده و بلافاصله برایش مستمری برقرار شده است. حال اگر همان فرد طلا خریده بود، آن اندوخته در لحظه بحران هیچ کمکی به او نمی‌کرد.»
به گفته حیدری، «تصور عمومی درباره طلا به عنوان سرمایه ای همواره سودآور نادرست است. طلا هم ریسک نگهداری دارد و هم دچار ریزش‌های مقطعی می‌شود. در زمان پذیرش قطعنامه ۵۹۸ قیمت طلا به شدت سقوط کرد و بسیاری از سرمایه گذاران روی طلا، ورشکست شدند. این ریسک‌ها در بیمه اجتماعی وجود ندارد.»
تا 12 سال آینده مشکلی برای پرداخت مستمری نداریم
او با اشاره به وضعیت دیگر کشورها گفت:«ما جزو معدود کشورهایی هستیم که به دلیل نبود مالیات‌های کارآمد و گسترش فرار مالیاتی، سرمایه‌گذاری‌های غیرمولد مثل خرید طلا تشویق می‌شوند. در حالی‌که در کشورهای دنیا چنین روندی با قوانین ضدپولشویی و مالیاتی مهار می‌شود. حتی بازارهایی مثل مسکن هم در دنیا سودآور محسوب نمی‌شوند بلکه مستهلک‌اند. دولت‌ها در دنیا حداقل سطح بازنشستگی و درمان را برای همه تضمین کرده‌اند و سازمان‌هایی مانند تأمین اجتماعی وظیفه ارتقای این سطح را بر عهده دارند.
وی در پاسخ به این مطلب که گاه در جامعه شائبه‌هایی درباره توان مالی سازمان برای پرداخت مستمری در آینده وجود دارد، تصریح کرد: «محاسبات بیمه‌ای نشان می‌دهد اگر دولت بدهی‌های جاری خود را بپردازد، اگر چند میلیون نیروی کار غیرمجاز خارجی بیمه شوند یا از کشور خارج شوند و ایرانیان جایگزین آن‌ها شوند و اگر فرار بیمه‌ای کنترل شود، سازمان تأمین اجتماعی حداقل ۱۰ تا ۱۲ سال پایداری قطعی دارد. در شرایط مطلوب‌تر و با رونق تولید ملی این پایداری حتی تا ۳۰ سال آینده تضمین خواهد بود.»
مشاور عالی مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی اظهار کرد: «بیمه اجتماعی یک پس‌انداز فردی برای سودآوری نیست، بلکه پشتوانه‌ای جمعی برای امنیت اجتماعی است. سرمایه‌گذاری در طلا یا مسکن جای خود را دارد، اما هیچ‌کدام نمی‌توانند در روز حادثه، بیماری یا ازکارافتادگی خدماتی مانند درمان رایگان یا مستمری مادام‌العمر را فراهم کنند. انتخاب درست بیمه، تضمین‌کننده آینده خود افراد و نسل‌های بعدی است.»
حیدری بخشی از مشکلات را ناشی از ضعف اطلاع‌رسانی برشمرد و افزود: «آگاهی بیمه‌ای در کشور ما پایین است. گاهی بیمه اجتماعی با بیمه‌های تجاری مقایسه می‌شود، در حالی‌که این دو ماهیت کاملاً متفاوت دارند. بیمه‌های اجتماعی غیرانتفاعی‌اند و هدفشان سوداگری نیست، اما بیمه‌های تجاری ذاتاً به دنبال سود هستند و فقط در کشورهایی با تورم پایین قابل اتکاست. بخشی از این چالش به نبود فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی کافی از سوی خود سازمان برمی‌گردد.»
فروش اجباری سهام؛ تهدیدی برای دارایی بیمه‌شدگان
مشاور عالی مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی در بخش دیگری از صحبت‌های خود در پاسخ به سئوالی درباره واگذاری شرکت‌های زیرمجموعه سازمان تامین اجتماعی، تاکید کرد: «بازار سرمایه کشور به دلیل تحریم‌ها، رکود و شرایط اقتصادی توسعه‌نیافته و دستوری است. اجبار سازمان به فروش سهام در چنین شرایطی به معنی فروش دارایی‌های بین‌نسلی بیمه‌شدگان به کمترین قیمت است. این در حالی است که اصول بیمه‌گری بر تنوع، نقدپذیری و کم‌ریسک بودن سرمایه‌گذاری تأکید دارد. زمان فعلی به هیچ عنوان زمان مناسبی برای خروج گسترده از بنگاه‌داری نیست.»
او هشدار داد: «اگر کسی اصرار به فروش سهام سازمان در این شرایط دارد، یا آگاهانه منافع بیمه‌شدگان را نادیده می‌گیرد یا نیت دیگری دارد. فروش سهام در بازار بورس که سه سال است قرمز است، تنها ارزش کل بورس را پایین‌تر می‌آورد.»
بیمه برای مشاغل نوین و پلتفرمی
وی در بخش دیگری از این گفت و گو درباره پوشش بیمه‌ای برای مشاغل نوین و کسب و کارهای مجازی گفت: «امروز حدود 6 تا 7 میلیون نفر در قالب تاکسی‌های اینترنتی فعالیت دارند که از این میان حدود ۱.۵ تا ۳ میلیون نفر از فعالان پلتفرم‌ها و فریلنسرها فاقد هرگونه پوشش بیمه‌ای هستند. سازمان طرحی را برای دولت و مجلس ارائه کرده تا این قشر بتوانند یا به صورت اختیاری بیمه شوند یا بخشی از حق بیمه از سوی صاحبان پلتفرم‌ها یا در قالب مالیات‌های اجتماعی تأمین شود. این موضوع اکنون در دست بررسی است و در صورت تصویب، می‌تواند بخش مهمی از نیروی کار نوین کشور را زیر چتر بیمه بیاورد.»
