تامین ۲۴
پایگاه خبری رفاه و تأمین اجتماعی
زنان باردار باید بدانند عیدی و سنوات و عائله‌مندی بانوان کارگری که در مرخصی زایمان به‌سر می‌برند، باید توسط کارفرما پرداخت شود و یا بانوانی که در طول دوران بارداری با تأیید پزشک معالج از مرخصی استعلاجی استفاده می‌کنند، از 6 ماه مرخصی زایمان بهره‌مند شده و مدت مرخصی استعلاجی آن‌ها از مرخصی زایمان کسر نخواهد شد.
دانستنی‌هایی دربارۀ مرخصی زایمان و مزایای قانونی آن را در پاسخ به پرسش‌هایی که در این نوشتار می‌خوانید، خواهید یافت.
آیا استراحت پزشکی فقط به بیماران بستری شده، تعلق می‌گیرد؟ یعنی اگر یک کارمند، چند روزی را به‌خاطر بیماری در منزل استراحت کند، حقوق چندروز از بیماری‌اش کسر میشود؟
استراحت پزشکی، برای کسانی‌که در منزل استراحت می‌کنند نیز قابل اجراست و بابت آن، غرامت دست‌مزد ایام بیماری، توسط سازمان تأمین اجتماعی پرداخت میشود. در استراحت‌های پزشکی‌ای که منجر به بستری نشده و بیمه‌شده یا کارگر در منزل استراحت کند، حقوق سه‌روز اول بیماری، توسط کارفرما پرداخت میشود و مازاد بر سه‌روز را سازمان تأمین اجتماعی غرامت دست‌مزد می‌دهد. مرجع تعیین استراحت پزشکی برای مدت‌های تجویزشده که مورد تأیید سازمان قرار گیرد، متفاوت است؛ که شامل پزشک معالج، پزشک معتمد سازمان و یا کمیسیون پزشکی است.
عیدی و سنوات بیمه‌شده خانمی که در مرخصی زایمان به‌سر می‌برد، توسط چه کسی باید پرداخت میشود سازمان تأمین اجتماعی یا کارفرما؟
عیدی و سنوات و عائله‌مندی بانوان کارگری که در مرخصی زایمان به‌سر می‌برند، باید توسط کارفرما پرداخت شود.
خواهرم حقوق بیمارى دریافت و در همین حالت هم مربى‌گرى می‌کند، اگر تأمین اجتماعی این موضوع را بفهمد، حقوقش را قطع می‌کند یا خیر؟
چنان‌چه منظور از حقوق بیماری، مستمری ازکارفتادگی کلی است بله. مستمری ازکارافتادگی کلی، درصورت ازبین‌رفتن شرایط ازکارافتادگی کلی و به‌محض اشتغال مجدد مستمری‌بگیر، قطع میشود. البته درصورتی‌که اشتغال ایشان به کار، ثابت و مستمر و در قبال دریافت دست‌مزد باشد و توسط سازمان احراز شود، ازکارافتادگی وی زائل شده و مستمری قطع میشود.
چنان‌چه ایشان مستمری ازکارافتادگی جزئی دریافت می‌کند، با اشتغال مجدد، مستمری وی قطع نمی‌شود و مستمری ازکارافتادگی جزئی، تا رسیدن به شرایط بازنشستگی یا ازکارافتادگی کامل، قابل پرداخت است. اما اگر ایشان از بابت بیماری و طول درمان تجویزشده توسط پزشک در استراحت به‌سر می‌برند و درعین‌حال، به کار نیز اشتغال دارند و این اشتغال، در همان کارگاه اصلی باشد موضوع استراحت پزشکی و پرداخت غرامت دست‌مزد ایام بارداری منتفی است و باید حق بیمۀ ایشان به سازمان تأمین اجتماعی پرداخت شود. در هر صورت، اشتغال در زمان استراحت پزشکی و دریافت غرامت دست‌مزد ایام بیماری، مغایر با مقررات است و در صورت تشخیص، حقوق مربوطه قطع میشود.
حکم اولیۀ دیوان عدالت اداری برای افزایش مرخصی زایمان، حتماً باید اجرایی شود یا باید منتظر حکم قطعی ماند و این‌که آیا کارفرما در شرایطی که هنوز حکم قطعی نیامده بیش از 6 ماه مرخصی زایمان را غیبت از کار محسوب کند، درست است یا خیر؟
بله، حکم دیوان باید قطعی شود. یعنی اگر در دیوان، علیه سازمان تأمین اجتماعی در مورد افزایش مدت مرخصی زایمان تا 9 ماه طرح دعوا شود و در رأی بدوی، رأی به نفع شخص شاکی صادر شود ولی سازمان به این رأی اعتراض کند و خواستار بررسی در شعبۀ تجدید نظر شود، باید رأی تجدید نظر صادر تا رأی قطعی شود. کارفرما نیز با توجه به قوانین، اجازۀ مرخصی زایمان می‌دهد. اگر سازمان تأمین اجتماعی در وضعیت حاضر همان 6 ماه را پذیرفته است، این مدت باید رعایت شود.
دارای 5 سال سابقۀ بیمه هستم. به مرخصی زایمان رفتم، اما بعد از بازگشت، از کار اخراج شدم. آیا بیمۀ بیکاری به من تعلق می‌گیرد؟
برقراری بیمۀ بیکاری بیمه‌شدگان زنی که در ایام مرخصی زایمان یا ایام شیردهی، به دلایلی نظیر اخراج یا عدم تمدید قرارداد کار از سوی کارفرما بیکار می‌شوند، درصورتی‌که قطع رابطۀ کاری آنان توسط مراجع حل اختلاف، موجه تشخیص داده شود، با رعایت سایر شرایط قانونی مقدور است.
بنده سه‌سال در هنرستان، معاون اجرایی بودم ولی بیمه نشدم، و چندماه بعد می‌خواهم به مرخصی زایمان بروم. آیا اگر کارفرما قبل از زایمان 4-3 ماه برایم بیمه رد کند، حقوق مرخصی زایمان به من تعلق می‌گیرد؟
شرایط پرداخت غرامت دست‌مزد ایام بارداری به شرح زیر است:
1. بیمه‌شده باید یک‌سال قبل از زایمان، حداقل 60 روز سابقه پرداخت حق بیمه را نزد سازمان تأمین اجتماعی داشته باشد.
2. اشتغال‌به‌کار نداشته و از جایی حقوق دریافت نکند.
برای خانمی در زمان مرخصی زایمان‌اش به اشتباه بیمه رد شده و شرکت نیز برای تصحیح این اشتباه، نه‌تنها اقدامی نکرده، بلکه به این خانم پیشنهاد داده تا از خیر این حقوق بگذرد. مدارک پزشکی و بیمارستان و شناسنامۀ نوزاد موجود است و این خانم، حتی لیست ارسالی را هم از شرکت گرفته است. الآن که می‌خواهد حقوق 6 ماه مرخصی‌اش را بگیرد، به‌خاطر همین اشتباه، نمی‌تواند. چه راهکاری برای حل این مشکل وجود دارد؟
در ابتدا لازم است به شعبۀ تأمین اجتماعی مراجعه و با ارائۀ مدارک و مستندات مربوط به زایمان و مرخصی مربوطه، خواستار بررسی و تصحیح سوابق پرداخت حق بیمه اشتباهی شوید. درصورتی‌که از این طریق نتیجه‌ای حاصل نشد، باید به هیئت‌های حل‌اختلاف وزارت کار مراجعه کنید و درخواست اصلاح سابقۀ مذکور را بدهید.
خانم‌ها در طول دوران بارداری می‌توانند از مرخصی استعلاجی نیز بهره‌مند شوند؟
بله، بانوانی که در طول دوران بارداری با تأیید پزشک معالج از مرخصی استعلاجی استفاده می‌کنند، از 6 ماه مرخصی زایمان بهره‌مند شده و مدت مرخصی استعلاجی آن‌ها از مرخصی زایمان کسر نخواهد شد.
آیا کارفرما موظف به پرداخت بن به کارگری که از مرخصی استعلاجی یا زایمان استفاده می‌کند، خواهد بود یا خیر؟
کارفرما موظف است در زمان مرخصی‌های مذکور، مانند گذشته بن کارگری را به کارگر خود پرداخت کند.
