دکتر داود موسی‌پور در گفت‌وگو با آتیه‌آنلاین در شرح بیماری‌های ناشی از استعمال دخانیات، گفت: خطرناک‌ترین عوارض مصرف این ماده ایجاد بیماری‌های تنفسی، قلبی‌عروقی، ناباروری و ضعف سیستم ایمنی بدن است. همچنین استعمال دخانیات با بروز و تشدید بیماری‌هایی مانند دیابت، مشکلات پوستی، آسیب‌های مو و دهان‌ودندان ارتباط دارد.
وی افزود: از طرفی مصرف سیگار ریسک ابتلا به پوکی استخوان را افزایش داده و منجر به بروز اختلالات شنوایی و بینایی می‌شود. مشکلات گوارشی، بیماری‌های کبدی و کلیوی از دیگر آثار سوء استعمال دخانیات به‌شمار می‌رود و از تاثیر نامطلوب این ماده بر عضلات و اختلالات روانی نباید غافل بود.
متخصص داخلی مرکز جراحی محدود شهید حاجی‌زاده مهرشهر کرج با بیان اینکه سیگار کشیدن عامل اصلی ابتلا به سرطان به‌ویژه سرطان ریه، حنجره، دهان، مثانه و پانکراس به‌شمار می‌رود، ادامه داد: دود سیگار حاوی صدها ماده سمی و سرطان‌زا است که در طول زمان باعث آسیب به بدن و افزایش خطر ابتلا به انواع سرطان‌ها می‌شود.
موسی‌پور در شرح آثار زیانبار دخانیات بر سلامت دستگاه گوارش، گفت: سیگار با افزایش تولید اسید معده و ایجاد اختلال در خون‌رسانی به دستگاه گوارش، کارکرد این دستگاه بدن را مختل می‌کند. از طرفی مصرف سیگار مانع از تولید مواد محافظ پوشش داخلی معده شده و زمینه ایجاد زخم معده و نیز زخم اثنی‌عشر را فراهم می‌کند. این درحالی است که حتی جذب داروهای گوارشی و اثربخشی این داروها برای درمان زخم معده و اثنی‌عشر با مصرف دخانیات، مختل می‌شود. ریسک اختلال عملکردی روده به‌ویژه سندروم روده تحریک‌پذیر نیز در اثر مصرف مواد دخانی افزایش می‌یابد.
او همچنین درباره آثار زیانبار مصرف دخانیات بر سلامت قلب‌وعروق، افزود: مهمترین عارضه مصرف این ماده ایجاد فشارخون است. همچنین سفتی عروق و تجمع پلاک در رگ‌ها نیز در اثر استعمال دخانیات به‌وجود می‌آید. نامنظمی ضربان قلب، سکته‌های قلبی و نارسایی قلبی از دیگر پیامدهای خطرناک مصرف دخانیات به‌شمار می‌رود.
متخصص داخلی تأمین‌اجتماعی، تاکید کرد: آنوریسم (گشادی و التهاب) آئورت شکمی و تنگی، انسداد شریان محیطی به‌ویژه پاها، تنگی عروق مغز و خون‌ریزی مغزی سایر خطرات ناشی از مصرف دخانیات را تشکیل می‌دهد.
هزینه‌های درمان بیماری‌ها
موسی‌پور، بررسی آسیب‌های ناشی از استعمال دخانیات را از منظر اقتصاد درمان نیز قابل توجه بیان کرد و گفت: سیگار علاوه بر تاثیرات مخرب بر سلامتی، هزینه‌های سنگینی را بر اقتصاد سلامت و جامعه تحمیل می‌کند؛ به‌نحوی که ۶ درصد هزینه‌های سلامت به‌منظور درمان بیماری‌ها و عوارض ناشی از استعمال سیگار بلعیده می‌شود.
وی ادامه داد: بخشی از هزینه‌های مذکور به‌طور مستقیم صرف درمان بیماری‌های مرتبط با سیگار می‌شود و بخشی دیگر نیز جنبه غیرمستقیم دارد که با از دست رفتن نیروی کار و نیز هزینه‌های ناشی از مرگ زودهنگام افراد سیگاری ایجاد می‌شود.
آمار مصرف سیگار در جهان و ایران
متخصص داخلی با بیان اینکه سالانه بیش از ۸ میلیون نفر در جهان براثر مصرف دخانیات فوت می‌کنند، اعلام کرد: تحقیقات نشان داده است که بیش از ۲۳.۳ درصد از مردم جهان در طول زندگی خود سیگار یا سایر مواد دخانی را تجربه کرده‌اند. همچنین مطالعات انجام شده در سال‌های اخیر نشان می‌دهد که استعمال سیگار پس از فشارخون بیشترین علت مرگ در جهان شناخته شده است.
موسی‌پور، ادامه داد: در کشور ما نیز براساس اعلام وزارت بهداشت، مصرف دخانیات در گروه سنی بالای ۱۸ سال بین سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۰ حدود ۱۴ درصد افزایش یافته است. سهم مردان از آمار مذکور ۳ درصد و زنان حدود ۱۱ درصد است. همچنین مصرف قلیان نیز نسبت به سال ۱۳۹۵ حدود ۵۴ درصد افزایش داشته است.
خطر سیگارهای الکترونیک
او با اشاره به شیوع مصرف سیگارهای الکترونیک در سال‌های اخیر، تاکید کرد: برخی‌ها با تصور اینکه سیگار الکترونیک خطرات کمتری را نسبت به سیگارهای معمولی دارد، به سمت استعمال «ویپ» رفته‌اند. این درحالی است که این نوع سیگار نیز دارای مضرات فراوانی است و اعتیاد به نیکوتین با مصرف این نوع سیگار افزایش بسیار یافته و ترک آن دشوار می‌شود.
متخصص داخلی، گفت: همچنین ایجاد اختلال در رشد مغز کودکان و نوجوانان و مشکلات بارداری و اختلال در رشد مغزی جنین نیز در اثر مصرف این نوع سیگار به‌وجود می‌آید. بیماری‌های ریوی، مشکلات قلبی عروقی، مسمومیت با نیکوتین، خطر انفجار و آتش‌سوزی، افزایش ضربان قلب و فشارخون و بیماری‌های تنفسی مانند برونشیت، آسم و انسداد مزمن ریه از دیگر پیامدهای خطرناک سیگار الکترونیک به‌شمار می‌رود.
موسی‌پور توصیه کرد: افرادی که هریک از انواع دخانیات را مصرف می‌کنند، هرچه زودتر با کمک مراکز ترک سیگار، استعمال این مواد را ترک کنند. باید توجه داشت که ترک ناگهانی سیگار عوارض مختلفی را به‌همراه دارد که اختلالات خواب، تغییر خلقی، مشکلات فیزیکی و افزایش اشتها از جمله آن به‌شمار می‌رود. اما علائم ترک نیکوتین معمولا در سه تا هفت روز اول پس از ترک به اوج خود می‌رسد و سپس به تدریج طی یک ماه یا بیشتر فروکش می‌کند.
