تامین ۲۴/ «ویلیز تاورز واتسون»، از موسسات مالی معتبر جهانی، در گزارشی اعلام کرد که میزان رشد نرخ حق‌بیمه در خاورمیانه نسبت به دیگر نقاط جهان شتاب بیشتری دارد. در شرایطی که درمان و سلامت به یکی از شاخصه‌های اصلی در اقتصاد تبدیل شده است، بیمه درمان در بازار بسیاری از کشورهای خاورمیانه نقش نخست را بازی می‌کند. این شرایط ضمن اینکه فرصت‌های بی‌شماری را برای بیمه‌گران خلق می‌کند، چالش‌های فراوانی را نیز به وجود می‌آورد.
استیو کلمنتس، رئیس بخش درمان و منافع این شرکت در خاورمیانه، گفت: «گزارش‌های اخیر ما درباره روند بیمه درمان جهانی در اوایل سال جاری میلادی نشان می‌دهد که میانگین رشد حق‌بیمه درمان در خاورمیانه بسیار بیشتر از نرخ جهانی آن است. در سال 2014 این رقم 7.5 درصد و در سال 2015 هشت درصد گزارش شده است و پیش‌بینی می‌شود این رشد تا پایان سال 2016 در خاورمیانه به 9 درصد برسد. همچنین انتظار می‌رود ارزش صنعت بیمه درمان خاورمیانه تا سال 2025 به سقف 60 میلیارد دلار برسد. این در حالی است که تورم افسارگسیخته هزینه‌های درمانی و دسترسی نامطلوب به خدمات درمانی از موارد آزاردهنده در فضای کنونی هستند.»
در این گزارش آمده است، «امارات متحده عربی و عربستان‌سعودی دو کشور در شورای همکاری خلیج‌فارس هستند که بازار بیمه درمانشان از سریع‌ترین رشد منطقه‌ای برخوردار است چراکه از قوانین یکسان جهانی تبعیت می‌کنند. بیمه‌های درمان 53.3 درصد از تولید ناخالص ملی در عربستان، 25.2 درصد از تولید ناخالص ملی در اردن و 24.7 درصد از تولید ناخالص ملی در امارات متحده عربی را شامل می‌شوند.»
طبق این گزارش، بازار خاورمیانه تا حدودی از بحران مالی جهانی دور مانده است؛ چند کشور این منطقه همچنان شاهد رشد تولید ناخالص ملی هستند و هنوز هم میلیاردها دلار صرف زیربنای صنعت بیمه می‌کنند تا اقتصادشان را به پیش ببرند. پس می‌توان گفت که با افزایش توجه به کاهش خطر و نفوذ کم این صنعت، بیمه خاورمیانه برای رشد بیشتر آماده است.
کلمنتس در ادامه تاکید کرد: «شرکت‌ها در خاورمیانه باید به دنبال جایگزینی برای افزایش نرخ بیمه‌نامه‌های کارمندان خود باشند چراکه در بسیاری از کشورهای این منطقه بیمه درمان اجباری است و شرکت‌ها موظف هستند کارمندان خود را بیمه کنند. به همین دلیل هر افزایش قیمتی برای آنان چالش‌برانگیز خواهد بود.»
پیشتازی عربستان و امارات
کارشناسان بر این باورند که صنعت بیمه درمان خاورمیانه از پتانسیل رشد بسیار خوبی برخوردار است و دولت‌ها باید با تغییراتی در قوانین خود به رشد این صنعت کمک کنند. عربستان سعودی و امارات متحده عربی ازجمله کشورهایی هستند که در سال‌های اخیر با الگوبرداری از بیمه‌های درمانی موفق در سطح جهان پیشرفت خوبی در این زمینه داشته‌اند. البته هردو این کشورها در سال‌های اخیر افزایش بی‌سابقه‌ای را در نرخ حق‌بیمه درمان تجربه کرده‌اند.
بازار بیمه درمان عربستان در سال‌های اخیر رشد بالای 20 درصدی داشته و ارزش آن به بیش از 5 میلیارد دلار رسیده و با اختصاص 52 درصد از سهم کل بازار بیمه در این کشور سهم بزرگی را به خود اختصاص داده است.
در امارات متحده عربی نیز قوانین جدید بیمه درمان که از سال 2014 اجرا شده به کارفرمایان تاکید می‌کند برای هر کارگر 136 دلار به‌عنوان حق‌بیمه درمان پرداخت کنند. کارفرمایان باید سالانه حدود 6 هزار درهم برای هر کارگر خود پرداخت کنند. با این حال روند افزایش نرخ بیمه‌های درمان در امارات پرشتاب‌تر از دیگر کشورهای منطقه است. طبق گزارش رتبه‌بندی شرکت‌ها که در هفته‌نامه «دایجست عرب اینشورنس» منتشر شده، این کشور بیشترین سرانه حق‌بیمه را در دنیای عرب دارد.
بیمه درمان تخصصی
مسعود الزاروکی، رئیس بخش توسعه تجاری علوم طبیعی کویت، می‌گوید: «در طول سال‌های گذشته هم عربستان و هم امارات رشدی متمادی را تجربه کرده‌اند چراکه این دو کشور در دهه‌های گذشته به سمت اجرا و همگامی با قوانین جهانی حرکت کرده‌اند.» او ادامه می‌دهد: «بر این باورم که در بازار قطر و کویت نیز فرصت‌ها و ظرفیت‌های فراوانی برای رشد سریع بازار بیمه عمر وجود دارد چراکه اخیرا تغییرات خوبی ایجاد شده است.»
در حال حاضر بیمه‌های درمان 25.2 درصد از تولید ناخالص ملی در اردن و 24.7 درصد از تولید ناخالص ملی در امارات متحده عربی را شامل می‌شوند. این در حالی است که بیمه درمان در دیگر کشورهای خاورمیانه مانند بحرین، تونس، مراکش و مصر به ترتیب 22.5، 14.5،11.4 و 6 درصد از تولید ناخالص ملی را شامل می‌شود. کارشناسان بر این باورند که با وجود تمامی مسائل، تحولات سیاسی منطقه تاثیری بسیار جدی بر بازارهای بیمه محلی ندارد و از سوی دیگر، شرایط مناسبی برای سرمایه‌گذاران خارجی به وجود آمده تا با اجرای طرح‌های جدید، بحران بیمه در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا را حل و سودی مناسب را نیز کسب کنند. طبق این گزارش، ظرفیت بازار قطر در حال گسترش است، هرچند به صورت مقطعی با موانع بسیاری مواجه شده بود. در سال 2013 میلادی دولت قطر برنامه سراسری را برای اجباری کردن بیمه درمان آغاز کرد اما این برنامه در ماه دسامبر متوقف شد. اکنون شهروندان قطری باید بیمه‌نامه‌های جدید خود را از بیمه‌گران خصوصی خریداری کنند، البته اگر همچنان بخواهند تحت پوشش قرار داشته باشند.
الزاروکی می‌گوید: «در همین حال کویت گام‌هایی اصلی و جدی به سمت بیمه درمان جهانی برداشته است. اخیرا وزارت بهداشت این کشور اجازه داده است تا پوشش‌های درمان توسعه پیدا کنند. این برنامه به‌ویژه در پایتخت این کشور اجرایی شده است؛ جایی که دولت دو اولویت اصلی و مهم خود را با هدف توسعه سیستم درمان کویت برای ثبات بیشتر عملی کرده است.»
این کارشناس بیمه بر این باور است که برای ادامه رشد بازار بیمه درمان در خاورمیانه قانون‌گذاران باید سرمایه‌گذاران را تشویق کنند تا بر حرکت در مسیر مراقبت‌های بهداشتی متمرکز شوند. همچنین دولت‌ها در این منطقه و خلیج‌فارس باید با تخصصی کردن بازار از شرکت‌های فعال در این بخش حمایت کنند. همچنین با نگاه به بخش‌های خصوصی، باید مدل‌ها و الگوهای جدیدی برای رشد و تغذیه مالی سیستم درمان در نظر گرفته شود تا اقتصاد محلی نیز توسعه یابد. در چنین شرایطی آینده‌ای روشن‌تر در انتظار صنعت بیمه درمان خاورمیانه خواهد بود.
منبع: هفته نامه آتیه نو / منا اینشورنس
