تغییر پارادیم ذهنی دولتمردان لازمه تحقق حقوق شهروندی

تامین ۲۴/ فرشید یزدانی با اشاره به مـاده 85 منشور حقوق شهروندی که به حق رفاه و تأمین اجتماعی گفت: این جهت گیری اولیه که دولت گفته در منشور خوب است اما باید در عرصه عمل وارد شود. اگر قرار است منشور عملی شود باید رویکرد اجتماعی دولت قوی شود.

فرشید یزدانی در گفت و گو با تامین 24 با بیان اینکه ضعیف ترین عملکرد دولت در حوزه اجتماعی بوده است، تاکید کرد: با بررسی اوضاع می توان فهمید که پاشنه آشیل دولت حوزه اجتماعی است. حوزه ای که منجر به رشد رفتارهای پوپولیستی شده است.

وی گام اول موفقیت در این حوزه  را تغییر پاردایم ذهنی دولتمردان به سمت سیاست گذاری اجتماعی دانست و گفت: دولتمردان باید با اولویت بخشی به حوزه اجتماعی به سیاست گذاری، بودجه بندی و برنامه ریزی های لازم بپردازند و با این تغییر نگرش به این یقین برسند که حوزه اجتماعی می تواند دولت را به عنوان یک کشور قدرتمند معرفی کند و صرفا با در اختیار داشتن قدرت نظامی نمی توان به کشور قدرتمند تبدیل شد.

مشاور مدیرعامل و دبیر شورای برنامه ریزی راهبردی سازمان تامین اجتماعی تاکید کرد: اگر این پارادایم ها تغییر کند، خیلی مسایل حل شدنی است و  دولت بر اساس آن به تعیین زیر ساخت ها و  بودجه بندی درست منابع با اولویت  مسایل اجتماعی می پردازد و اگر چنین بشود، برآیند این نوع سیاست گذاری اجتماعی دولت به نشاط اجتماعی، کار شایسته و احساس خوب نسبت به همدیگر و به کشور می انجامد.

یزدانی گفت: اگر رویکردها و پارادایم ذهنی مدیران دولتی و مجموعه مدیران عالی دولت تغییر کند، به عنوان مثال، منابع استخراج نفتی تنها در خدمت رویکردهای سیاسی و یا مسایل  اقتصادی قرار نمی گیرد و مردم در اولویت انتفاع از این منابع قرار می گیرند.

وی درباره زیرساخت های لازم برای ایجاد نشاط،‌ رفـاه عمومـی و تأمیـن اجتماعـی و خدمـات امـدادی در کشور گفت: زمانی فرد احساس شادی و نشاط می کند که  احساس رهایی داشته باشد و نشاط فردی و اجتماعی دو نوع نشاط هستند، وقنی صحبت از نشاط می شود در واقع باید یک وجه ساختاری آن فراهم شود.

یزدانی گفت: مقبولیت  اجتماعی و امید به آینده از جمله عوامل موثر در ایجاد نشاط هستند. هوای آلوده، بحران آب، و محیط زیست در معرض تخریب کاملا نومید کننده هستند و آسیب های اجتماعی و خشونت های هر روزه خیابانی و خانوادگی عوامل تهدید کننده جدی همبستگی اجتماعی به شمار می آیند و احساس ناعدالتی اجتماعی که به نابرابری های شدید در تمامی بخش های کشور منجر شده است، اعتماد و حس خوب نسبت به خود و کشور را به حداقل ممکن رسانده است.

وی ادامه داد: فقط کافی است به حجم پرونده های وارد شده به قوه قضاییه و خشونت های خیابانی و خانوادگی نگاه کرد. در این صورت، می توان فهمید که چه حجمی از این خشونت ها در حال شکل گیری است، حدود 15 میلیون پرونده در قوه قضاییه رقم کمی نیست حداقل 30 میلیون نفراز جمعیت 80 میلیونی ما درگیر این پرونده ها هستند و این پرونده ها قطعا همبستگی اجتماعی را تهدید می کنند. وقتی از نشاط اجتماعی صحبت می شود، باید فاکتورهای دیگر آن از جمله اعتقادات دینی و فقدان احساس محرومیت نیز  مدنظر قرار گیرد که دریابیم، چقدر از اعتقادات دینی در جهت نشاط جامعه بهره برده ایم، ما غم های جمعی زیاد داریم مثلا مراسم اربعین و ترویج رفتن به کربلا خوب است ولی آیا ما چنین شادی جمعی هم داریم ؟ گرچه در فرهنگ ملی این شادی های جمعی وجود دارد. چهار شنبه سوری یک عامل شادی بخش است، اما به عامل تهدید کننده تبدیل شده است.

یزدانی با یادآوری آمار 34 درصدی اختلال روانی مردم تهران گفت: حتی شنیدن این آمارها سلامت روحی انسان ها را به هم می ریزد و اگر دولت می خواهد در این مسیر حرکت کند باید با تمرکز بر سلامت اجتماعی در حوزه نشاط و اقداماتی را در دستور کار قرار دهد که احساس خوب نسبت به آینده و نسبت به یکدیگر افزایش یابد .

وی تصریح کرد: در این سال ها سرمایه اجتماعی ما خیلی تضعیف شده است. ما انسان ها به همدیگر خیلی اعتماد و تکیه نداریم و این موضوع به بروز حجم گسترده ای از فساد و مناسبات خطایی که در سطح جامعه وجود دارد منتج شده است .

یزدانی گفت: دولت باید اورژانسی با رویکردی پژوهشی و معطوف به عمل وارد میدان شود، باید یک برنامه پژوهشی به طور مشخص داشته باشد و بر اساس آن ها عمل کند و حداقل مواردی که در اختیار خودش است را با  برنامه پژوهشی به حوزه عمل و اجرا تبدیل کند.

این کارشناس و پژوهشگر حوزه تامین اجتماعی گفت: قانون اساسی یک الگوی شکل آرمانی و البته مبتنی بر عمل است که خیلی وقت ها دولت ها سلیقه ای  قسمت هایی را که دوست دارند انجام می دهند و قسمت هایی که دوست ندارد را انجام نمی دهند مثل حق برخورداری از مسکن، حق برخورداری از تامین اجتماعی،حق سوادآموزی سطح متوسطه و مجانی که دولت ها مان این کار را نکردند و به هم ریختگی و غیرانتفاعی شدن مراکز آموزشی ناشی از عدم اجرای این بند از قانون اساسی است.

وی تصریح کرد: به نظرم ماده قوانین مربوط به حقوق مردم روی زمین مانده و نقض مکرر داشته و نهادی شده تا جایی که گاه دفاع از قانون اساسی جرم تلقی می شود.

یزدانی گفت: آنچه که از اهمیت برخوردار است، اطلاع رسانی درباره منشور حقوق شهروندی که مردم به آن آگاهی داشتند و دارند نیست، بلکه تاکید مکرر دولت قابل تامل است که بر خود و مجموعه قوای سه گانه تکلیف کرده که بر اساس قانون اساسی نسبت به اجرای قانون و ادای حقوق مردم  متعهد باشند. این وظیفه رییس جمهور بود که هشدار قانون اساسی را دوباره اعلام و گوشزد کند که رعایت حقوق مردم بر همه ما ضروری است و تحقق این مهم نیازمند رویکرد عمقی و پژوهش محور معطوف به عمل از یک سو و از سوی دیگر ایجاد وفاق جدی میان مردم و قوای سه گانه است.

مواد مربوط به حق رفاه و تأمین اجتماعی در منشور حقوق شهروندی

مـاده 85 -آرامـش، شـادابی و امیـد بـه آینده ای بهتر، خودسـازی معنـوی و توان افزایی اجتماعـی، برخـورداری از زندگـی امـن و آرام، داشـتن فرصـت و امکان برای همراهی بیشـتر بـا خانـواده، تفریح، ورزش و گردشـگری حق هر شـهروند اسـت.

مـاده 86 -حـق هـر شـهروند اسـت کـه از رفـاه عمومـی و تأمیـن اجتماعـی و خدمـات امـدادی بهره منـد شـود.

مـاده 87 -حـق شـهروندان اسـت کـه در صـورت بیـکاری ناخواسـته، طبـق قانـون از حقـوق بیمـه بیـکاری برخـوردار شـوند.

ماده 88 -حق شـهروندان روستانشـین و عشـایر اسـت که حسـب مورد از حقوقی چون توسـعه روسـتایی، بیمه و تأمین اجتماعی و ایمن سـازی محیط زندگی بهره مند شـوند.

مـاده 89 -حـق همـه شـهروندان به ویـژه زنـان اسـت کـه به امکانات ورزشـی و آموزشـی و تفریحـات سـالم، دسترسـی داشـته باشـند و بتواننـد بـا حفظ فرهنـگ اسلامی – ایرانی در عرصه هـای ورزشـی ملـی و جهانـی حضـور یابند.

مـاده 90 -حـق زنـان اسـت کـه از تغذیـه سـالم در دوران بـارداری، زایمـان سـالم، مراقبت هـای بهداشـتی پـس از زایمـان، مرخصـی زایمـان و درمان بیماری های شـایع زنان بهره منـد شـوند.

مـاده 91 -حـق شـهروندان اسـت کـه از محیـط زندگـی عـاری از آسـیب های فـردی و اجتماعـی از جملـه مـواد مخـدر و روانگـردان برخـوردار باشـند. گروه هـای آسـیب پذیر و مددجویـان از اقدامـات مؤثـر دولـت در زمینـه توانمندسـازی، امیـد بـه زندگـی و اعمـال سیاسـت های تأمینـی برخـوردار می شـوند.