
آنچه در این نوشتار میخوانید، پاسخ به پرسشهایی دربارۀ شرایط استفاده از مرخصی ایام بارداری است.
غرامت دستمزد ایام بیماری چیست و چگونه بیمهشدگان میتوانند از غرامت استراحت پزشکی در بیمۀ تأمین اجتماعی استفاده کنند؟
غرامت دستمزد به وجوهی اطلاق میشود که از سوی بیمۀ تأمین اجتماعی به بیمهشدگانی که به سبب بیماری یا آسیبهای ناشی از حادثه، بهطور موقت قادر به کار نیستند، پرداخت میشود.
بیمهشدگانی که تحت معالجات پزشکی یا درمانهای توانبخشی قرار میگیرند، چنانچه برحسب تشخیص پزشک معالج، موقتاً قادر به کار نباشند، استحقاق دریافت غرامت دستمزد را خواهند داشت. برای دریافت این غرامت، بیمهشده باید این شرایط را داشته باشد:
عدم اشتغالبهکار: چنانچه بیمهشده بهرغم بیماری، به کار ادامه دهد، غرامت دستمزد به وی پرداخت نمیشود.
عدم دریافت مزد یا حقوق: چنانچه بیمهشده در ایام بیماری، از کارفرما مزد یا حقوق دریافت کند، بیمۀ تأمین اجتماعی تنها خدمات درمانی را به بیمهشده ارائه میدهد و غرامت دستمزد نمیپردازد.
قبل از شروع بیماری، رابطۀ کارگر و کارفرما قطع نشده باشد.
مدت استراحت بیمهشده به تایید پزشک معالج یا شورای پزشکی بیمۀ تأمین اجتماعی برسد.
بیمهشده در ایام بیماری بازخرید نشده، استعفا نداده یا اخراج نشده باشد.
آیا غرامت ایام بیماری شامل محدودیت زمانی پرداخت است؟
برای مدت پرداخت غرامت دستمزد، محدودیت زمانی وجود ندارد و تا زمانیکه بیمهشده برحسب تشخیص بیمه قادر به کار نباشد و بهموجب مقررات تأمین اجتماعی، ازکارافتاده شناخته نشده باشد، پرداخت غرامت دستمزد ادامه مییابد.
زمان محاسبه و پرداخت غرامت دستمزد با توجه به وضعیت بیمهشده تابع یکی از این شرایط است:
غرامت دستمزد از اولینروزی که بیمهشده بر اثر حادثه یا بیماری حرفهای قادر به کار نباشد، پرداخت میشود.
غرامت دستمزد بیمهشدهای که بر اثر بیماری عادی در بیمارستان بستری شود، از اولین روز محاسبه و پرداخت میشود.
غرامت دستمزد بیمهشدهای که بر اثر بیماری عادی قادر به کار نباشد و بهصورت سرپایی درمان شود، از روز چهارم محاسبه و پرداخت میشود.
مرخصی ایام بارداری چه مدت است؟
مدت مرخصی زایمان برای مادرانی که فرزندانشان را از شیر خود تغذیه میکنند در زایمانهای یکقلو و دوقلو، ششماه و برای زایمانهای سهقلو و بیشتر، یکسال است که حداقل سهماه از غرامت دستمزد متعلقه بابت استراحت پزشکی بعد از تاریخ زایمان بوده و قابلپرداخت است.
شرایط استفاده از مرخصی ایام بارداری چیست؟
مرخصی ایام باراداری به بیمهشدگان اجباری سازمان تأمین اجتماعی تعلق میگیرد و در حال حاضر این مرخصی به بیمهشدگان حرف و مشاغل آزاد تعلق نمیگیرد. همچنین مرخصی ایام بارداری به بیمهشدگانی تعلق میگیرد که:
۱. ظرف یک سال پیش از زایمان، حق بیمه ۶۰ روز کار را به سازمان تأمین اجتماعی پرداخت کرده باشند.
۲. در مدت استراحت ایام بارداری، به کار اشتغال نداشته باشند.
۳. از کارفرما در مدت استراحت ایام بارداری مزد یا حقوق دریافت نکرده باشند.
۴. روز قبل از شروع استراحت، مشغولبهکار بوده یا در مرخصی استحقاقی بوده باشند.
منظور از مرخصی شیردهی در مرخصی ایام بارداری چیست؟
در اصطلاح عامۀ مردم تصور میکنند مرخصی ایام بارداری ششماه است. درحالیکه اینطور نیست و مطابق قانون، مدت مرخصی بارداری سهماه و مدت مرخصی ایام شیردهی نیز سهماه است. اساساً مرخصی ایام شیردهی به مادرانی تعلق میگیرد که منعی در تغذیه فرزند با شیر خود نداشته و پزشک معالج گواهی تغذیۀ طفل از شیر مادر را صادر کرده باشد. بدیهی است استفاده از مرخصی ایام شیردهی، مستلزم حیات طفل و ارائۀ گواهی توسط پزشک متخصص زنان و زایمان به سازمان تأمین اجتماعی مبنی بر شیردهی مادر است.
آیا در دورۀ استفاده از مرخصی ایام بارداری کارفرما باید حق بیمه پرداخت کند؟
استفاده از مرخصی ایام بارداری مستلزم عدم اشتغال بیمهشده است. از طرفی پرداخت حق بیمه از طرف کارفرما به مفهوم اشتغال بیمهشده بوده، بهعبارتی افرادی که حق بیمۀ آنان پرداخت شده باشد، نمیتوانند از مرخصی ایام بارداری استفاده کنند. از طرفی با توجه به اینکه سازمان تأمین اجتماعی رأساً نمیتواند سوابق لیست ارسالی کارفرمایان را حذف کند. استفاده از مرخصی ایام بارداری در مدتیکه سابقۀ بیمۀ بیمهشدگان پرداخت شده باشد، مقدور نیست. بنابراین چنانچه کارفرما بلافاصله بیمهشده را از لیست بیمۀ ارسالی حذف کند، استفاده از مرخصی ایام بارداری برای افراد مذکور صرفاً تا پایان دورۀ ششماهه مانعی ندارد. بهعبارتی اشتغال مجدد یا ارسال لیست توسط کارفرما در قسمتی از دورۀ مرخصی بارداری مانع استفاده از باقیماندۀ مدت مرخصی بارداری نمیشود.
آیا استعلاجی قبل از زایمان و حین بارداری به مرخصی ششماهۀ بعد از بارداری ارتباطی دارد یا خیر؟
خیر. چنانچه مرخصی استعلاجی ارتباطی با موضوع بارداری نداشته باشد، تأثیری در مرخصی ششماهۀ بارداری ندارد.