تامین ۲۴
پایگاه خبری رفاه و تأمین اجتماعی
سازمان تأمین اجتماعی تعهدات متعددی دارد که یکی از آن‌ها طبق بند «د» مادۀ «۳» قانون تأمین اجتماعی، مستمری ازکارافتادگی است. ازکارافتادگی از نظر منشأ به دو دستۀ ناشی از بیماری و حوادث ناشی از کار و غیرناشی از کار تقسیم می‌شود. از نظر میزان هم، ازکارافتادگی به جزئی، کلی و نقص عضو دسته‌بندی می‌شود که در ادامه پرسش‌هایی دراین‌باره را پاسخ می‌گوییم.
ازکارافتادگی کلی
مطابق بند «۱۳» مادۀ «۲» قانون، ازکارافتادگی کلی عبارت است از: کاهش قدرت کار فرد بیمه‌شده به‌نحوی‌که نتواند با اشتغال به کار سابق یا کار دیگری، بیش از 1.3 از درآمد قبلی خود را به‌دست آورد.
ازکارافتادگی جزئی
مطابق بند «۱۴» مادۀ «۲» قانون، ازکارافتادگی جزئی عبارت است از: کاهش قدرت کار بیمه‌شده به‌نحوی‌که با اشتغال‌به‌کار سابق یا کار دیگری فقط قسمتی از درآمد خود را به‌دست آورد.
غرامت مقطوع نقص عضو
مطابق بند «۱۷» مادۀ «۲» قانون، غرامت مقطوع نقص عضو، مبلغی است که به‌طور یک‌جا برای جبران نقص عضو یا جبران تقلیل درآمد بیمه‌شده به او داده می‌شود.
منشأ ایجاد ازکارافتادگی
ازکارافتادگی ممکن است، بر اثر بیماری‌ها (عادی یا حرفه‌ای) یا حوادث (حوادث ناشی از کار یا غیرناشی از کار) ایجاد شود.
بیماری
مطابق بند «۷» مادۀ «۲» قانون، بیماری وضع غیرعادی جسمی یا روحی است که انجام خدمات درمانی را ایجاب می‌کند یا موجب عدم توانایی موقت اشتغال‌به‌کار می‌شود یا اینکه موجب هر دو در آن واحد می‌شود. به عبارت دیگر، بیماری اگر غیرقابل علاج تشخیص داده شود، ممکن است موجب کاهش کار فرد بیمه‌شده و درنتیجه سبب ازکارافتادگی وی شود.
حادثۀ ناشی از کار به چه نوع حادثه‌ای گفته می‌شود؟
بنده بعد از سه‌ماه شروع‌به‌کار در اثر حادثۀ تصادف، ازکارافتاده کلی شدم، آیا به بنده حقوق تعلق می‌گیرد؟
خیر. مطابق قانون تأمین اجتماعی حادثه اتفاقی است پیش‌بینی‌نشده که تحت تأثیر عامل یا عوامل خارجی در اثر عمل یا اتفاق ناگهانی رخ می‌دهد و موجب صدمه بر جسم یا روان فرد بیمه‌شده می‌شود. تا این‌جا شما مشکلی ندارید، اما باید توجه داشته باشید که در تأمین اجتماعی، حادثه از نظر منشأ به دو دستۀ حادثه ناشی از کار و حادثۀ غیرناشی از کار تقسیم می‌شود که مطابق قانون، میزان و حداقل سوابق در حوادث ناشی از کار وجود نداشته، ولی در حوادث غیرناشی از کار فرد باید در ۱۰ سال قبل از حادثه حداقل یک‌سال و در یک‌سال قبل از حادثه، حداقل ۹۰ روز سابقۀ پرداخت حق بیمه داشته باشد که با توجه به اینکه شما فقط ۹۰ روز سابقه داشته و در قبل از آن بیمه‌پرداز نبوده‌اید مشمول مستمری ازکارافتادگی کلی نمی‌شوید. لذا درصورتی‌که شما ظرف ۱۰ سال قبل از وقوع حادثه در سایر کارگاه‌ها نیز دارای سابقۀ بیمه‌پردازی بوده‌اید، می‌توانید با مراجعه به آخرین شعبه، نسبت به جمع‌آوری سابقۀ خود اقدام کرده و از مستمری ازکارافتادگی کلی برخوردار شوید.
شرایط احراز ازکارافتادگی چگونه است؟ آیا اعلام میزان ازکارافتادگی توسط پزشک معالج بنده کافی است؟
خیر. مسئول میزان تعیین ازکارافتادگی مطابق قانون، کمیسیون‌های پزشکی تأمین اجتماعی است. بنابراین باید توجه داشته باشید که ابتدا با مراجعه به پزشک معالج خود اعم از پزشک سازمان تأمین اجتماعی یا غیرسازمان تأمین اجتماعی شما باید نسبت به تکمیل فرم ازکارافتادگی اقدام و فرم مذکور را به یکی از شعبه‌های این سازمان تحویل دهید. شعب تأمین اجتماعی مکلف‌اند نسبت به معرفی متقاضی به کمیسیون پزشکی اقدام کنند. پس از تعیین وقت و معرفی به کمیسیون‌های پزشکی تخصصی، کمیسیون پزشکی نسبت به تعیین میزان ازکارافتادگی و تعیین تاریخ ازکارافتادگی اقدام می‌کند.
در چه صورتی افراد مشمول مستمری ازکارافتادگی کلی می‌شوند؟
اگر فرد بیش از ۶۶ درصد ازکارافتادگی داشته باشد ازکارافتادۀ کلی شناخته شده و در صورت حادثۀ ناشی از کار، بدون نیاز به حداقل سابقه و در صورت حادثۀ غیرناشی از کار در صورت داشتن حداقل یک‌سال سابقه در ۱۰ سال آخر قبل از وقوع از کارافتادگی و حداقل ۹۰ روز سابقه در سال ماقبل از تاریخ وقوع ازکارافتادگی، مشمول مستمری ازکارافتادگی کلی خواهد شد.
آیا افراد می‌توانند هم حقوق ازکارافتادگی دریافت کنند و هم به کارهای سبک اشتغال داشته باشند؟
درصورتی‌که میزان ازکارافتادگی فرد بین ۳۳ تا ۶۶ درصد بوده و فرد مستمری ازکارافتادگی جزئی دریافت کند، اشتغال‌به‌کار مجدد او بلامانع است، ولی درصورتی‌که فرد مستمری ازکارافتادگی کلی دریافت کند، نمی‌تواند هم‌زمان با دریافت مستمری ازکارافتادگی کلی، اشتغال مجدد داشته باشد.
