در این نوشتار بنا داریم به پاسخ برخی از سؤالات تکرارشوندۀ مخاطبان در خصوص مسائل مختلف بیمهای بپردازیم.
حدود پنجسال از تاریخ عقدم میگذرد. اکنون متوجه شدهام، تأمین اجتماعی به بیمهشدگان کمکهزینۀ ازدواج پرداخت میکند. آیا در حال حاضر میتوانم برای دریافت آن از شعبۀ بیمهپردازی خود اقدام کنم یا مهلتش تمام شده است؟
بله، هیچگونه مهلت خاصی برای انجام این کار وجود ندارد. بیمهشدگان اجباری، رانندگان درون و برونشهری، بیمهشدگان باربر و خادمان مساجد و بیمههای توافقی در صورت احراز شرایط مقرر در مادۀ ۸۵ قانون تأمین اجتماعی، برای دریافت کمکهزینۀ ازدواج میتوانند به شعبۀ بیمهپردازی خود مراجعه کنند، اما شرایط لازم عبارتاند از:
1. عقد اول و دائم بیمهشده
2. بیمهپردازی در ماه عقد با یکی از انواع بیمههای ذکرشدۀ فوق
3. داشتن حداقل 720 روز سابقه ظرف پنجسال قبل از تاریخ عقد که این ۷۲۰ روز سابقه (دو سال) باید درمجموع حتماً یک یا چند نوع از انواع بیمههای فوق باشد.
آیا کسی که در حال دریافت مقرری بیمۀ بیکاری است، در صورت بیماری میتواند با ارائۀ استراحت پزشکی به تأمین اجتماعی، غرامت دستمزد بیماری هم دریافت کند؟
خیر. با توجه به اینکه براساس مادۀ ۹ قانون تأمین اجتماعی غرامت دستمزد، مبلغی است که در ایام بارداری، بیماری و عدم توانایی موقت اشتغالبهکار به بیمهشدگان و عدم دریافت مزد یا حقوق بهجای مزد یا حقوق به بیمهشده پرداخت میشود، لذا در این حالت (در زمان دریافت مقرری بیکاری) اصلاً اشتغال وجود ندارد که بتوان غرامت دستمزد ایام بیماری را پرداخت کرد.
آیا شخصی که بهعلت حادثۀ ناشی از کار، بین ۳۳ تا 66 درصد از کارافتاده شده و مستمری ازکارافتادگی جزئی دریافت میکند، در صورت بیماری میتواند غرامت دستمزد ایام بیماری هم از تأمین اجتماعی دریافت کند؟
بله، بیمهشدگان موصوف در زمان بیمهپردازی و اشتغالبهکار در صورت بیماری میتوانند غرامت دستمزد ایام بیماری دریافت کنند، ولی مبلغ پرداختی بابت مستمری ازکارافتادگی جزئی در مدتی که غرامت دستمزد دریافت میکنند از میزان غرامت دستمزد پرداختی به آنان کسر میشود.
آیا به بیمهشدهای که در حال دریافت مقرری بیمۀ بیکاری است و برای اولینبار عقد کرده و حداقل دو سال سابقه پرداخت حق بیمۀ قبل از تاریخ عقد را نیز دارد، کمکهزینۀ ازدواج تعلق میگیرد؟
خیر. براساس مادۀ ۸۵ قانون، یکی از شرایط پرداخت کمکهزینۀ ازدواج این است که در تاریخ عقد، رابطۀ استخدامی بیمهشده با کارفرما قطع نشده باشد. اما فردی که مقرری بیکاری دریافت میکند، حتماً رابطۀ استخدامیاش با کارفرما قطعشده که مشمول دریافت مقرری بیکاری شده است.
آیا شرایطی وجود دارد که بیمهشدهای بتواند با کمتر از 20 سال سابقه و با رعایت مادۀ ۱۱۱ قانون تأمین اجتماعی (به حداقل رسیدن حقوق بازنشستگی در هر سال) بازنشسته شود؟
بله، قبلاً براساس بند یک و دو مادۀ ۷۶ قانون تأمین اجتماعی، افراد میتوانستند در صورت داشتن حداقل 10 سال سابقۀ پرداخت حق بیمه و دارابودن 60 سال تمام سن (برای مردان) و ۵۵ سال تمام سن (برای زنان) با حقوق کامل، یعنی با میزان مستمری که از حداقل دستمزد هر سال کمتر نباشد
(رعایت مادۀ ۱۱۱ قانون) بازنشسته شوند، ولی پس از تصویب قانونی در مورخ 14 مهر 1380 در مجمع تشخیص مصلحت نظام، حداقل سابقۀ پرداخت حقربیمه برای استفاده از مستمری بازنشستگی از تاریخ فوق هرسال یکسال افزایش یافت تا این حداقل به 20 سال تمام رسید.
یعنی چنانچه 60 سال تمام سن برای مردان و ۵۵ سال برای زنان و حداقل۱۰سال سابقه بیمهشدگان در فواصل زمانی زیر تکمیل شده باشد، برای بازنشستگی با حقوقی که از حداقل حقوق هر سال کمتر نباشد به میزان سابقه نیاز دارند. بهعنوان مثال، بیمهشده مردی که ۶۰ سال سن و 10 سال سابقۀ وی در تاریخ 15 شهریور 1388 تکمیل شده باشد، جهت بازنشستگی با حقوق کامل (به حداقل رسیدن میزان مستمری در هر سال) دارا بودن حداقل ۱۸سال کافی است و نیازی به دارا بودن حداقل ۲۰ سال سابقه در این حالت نیست، یعنی این بیمهشده هر زمان 18سال سابقهاش تکمیل شود، میتواند درخواست بازنشستگی کند.