تامین ۲۴
پایگاه خبری رفاه و تأمین اجتماعی
سازمان تأمین اجتماعی به عنوان بزرگترین نهاد حمایتی و بیمه‌ای، با هدف تحول اساسی در خدمات خود، مجموعه «طرح‌های بیست‌گانه» را در دستور کار قرار داده است. این طرح‌ها که چشم‌اندازی بلندمدت را دنبال می‌کنند، در نهایت به گستراندن چتر بیمه ای بر سر فعالان اقتصادی و کارگران منجر می شود و گام‌های بلندی در چهارچوب عدالت اجتماعی و بهبود کیفیت زندگی برداشته خواهد شد.
به گزارش تأمین 24، نیم نگاهی به دستاوردهای یک برنامه جامع برای پوشش تمام اقشار تحت پوشش بزرگترین نهاد حمایتی کشور نشان می‌دهد که چنین طرح‌های تحولی و فناورانه می‌تواند به افزایش مستمری‌ها، توسعه خدمات درمانی و حمایت از اشتغال، اجرای برنامه‌های تحول‌آفرین، توسعه همه‌جانبه در خدمات غیرحضوری و هزاران مزایای دیگر برای همه ذینفعان و خود سازمان داشته باشد.
20 طرح تحولی سازمان تأمین اجتماعی
اجرای نظام ارجاع و پزشک خانواده، رسیدگی الکترونیکی به اسناد پزشکی، اصلاح ساختار مدیریت درمان سازمان تأمین اجتماعی، بیمه متمرکز و یکپارچه‌سازی شعب بیمه‌ای، خدمات بیمه‌ای فضای کسب و کار، سازماندهی بیمه‌ای کسب‌وکارهای نوین، تحول دیجیتال و هوشمندسازی خدمات بیمه‌ای، مدیریت تعهدات بیمه‌ای، ارتقای مدیریت وصول منابع و سازماندهی مشاغل سخت‌وزیان‌آور و اصلاح عناوین شغلی به عنوان ۱۰ طرح اول تحولی در سازمان تأمین اجتماعی محسوب می‌شود.
همچنین هوشمندسازی و ارتقای بهره‌وری بازرسی دفاتر قانونی، چشم‌انداز تأمین اجتماعی نوین، ضابطه استعدادیابی و شناسایی و جذب نخبگان، ساماندهی و اصلاح روند انتصابات، پرداخت مبتنی بر عملکرد و بهبود پرداخت به کارکنان، رضایتمندی مبتنی بر نظارت مردمی و ارتقای نظام پاسخگویی، نظام یکپارچه مالی_تعهدی، بهره‌وری منابع مالی سازمان، سرمایه‌گذاری و خروج از بنگاهداری و ساماندهی شرکت‌ها و املاک ۱۰ طرح دیگر تحولی در سازمان تأمین اجتماعی است.
دستاوردهای طرح‌های بیست‌گانه
بیمه‌شدگان ستون فقرات نظام تأمین اجتماعی به شمار می‌روند و طرح‌های تحولی مزایای متعددی شامل تسهیل در دسترسی به خدمات به واسطه هوشمندسازی و توسعه برنامه‌های بیمه‌ای و درمانی با اجرای طرح‌های تحولی دارد. همچنین در حوزه مستمری‌بگیران اجرای این برنامه‌های تحول‌آفرین منجر به ارتقای کیفیت زندگی این گروه‌ها، رشد تسهیلات، افزایش برنامه‌های فرهنگی و توسعه خدمات سلامت برای سالمندان خواهد شد.
تأثیر کلی بر نظام تأمین اجتماعی
همیشه برنامه‌های تحولی اگرچه منفعت‌هایی برای همه گروه‌های مشمول و ذینفعان دارد، اما تأثیر آن بر نظام تأمین اجتماعی ملموس‌تر است و همین موضوع می‌تواند به عنوان نجات صندوق‌ها برای ساختن آینده‌ای باثبات کمک کند. البته در این مسیر اصلاح ساختار مالی، افزایش رضایتمندی و عدالت‌محوری ضروری به نظر می‌رسد.
یکی از مهمترین موضوعات در این عرصه اصلاح ساختار مالی است، این طرح‌ها با هدف افزایش درآمدهای پایدار، مبارزه با فرار بیمه‌ای و بهینه‌سازی هزینه‌ها، به دنبال نجات صندوق تأمین اجتماعی از بحران‌های مالی آتی است. همچنین افزایش رضایتمندی نیز با ارتقای محسوس خدمات، رضایت بیمه‌شدگان و مستمری‌بگیران افزایش یافته و اعتماد عمومی به این نهاد تقویت می‌شود. در حوزه عدالت محوری نیز هدف نهایی، توزیع عادلانه‌تر خدمات و منابع در بین تمام ذینفعان است.
تمرکز طرح‌های بیست‌گانه بر حوزه بیمه‌ای
محسن ریاضی، مدیرکل تأمین اجتماعی غرب تهران درباره تمرکز طرح های تحولی بر حوزه بیمه‌ای اینگونه توضیح داد و گفت: طرح‌های تحولی بیست‌گانه سازمان تأمین اجتماعی در حوزه‌های گوناگون فعالیت این سازمان از جمله در بخش‌های بیمه‌ای، درمانی و اقتصادی طراحی شده‌اند. از بین این طرح‌ها، هشت طرح به طور مستقیم در حوزه خدمات بیمه‌ای سازمان قرار دارد و اجرای آنها منجر به تحول در فعالیت‌های حوزه بیمه‌ای شعب و ادارات کل خواهد شد.
ریاضی در گفت‌وگو با تأمین 24 اظهار کرد: البته سایر طرح‌های تحولی از جمله طرح‌های مربوط به حوزه‌های درمانی، مالی، منابع انسانی و سرمایه‌گذاری نیز تأثیر فراوانی بر فعالیت‌های بخش بیمه‌ای دارند اما هشت طرح بیمه متمرکز و یکپارچه‌سازی شعب بیمه‌ای، خدمات بیمه‌ای فضای کسب و کار، سازماندهی بیمه‌ای کسب‌وکارهای نوین، تحول دیجیتال و هوشمندسازی خدمات بیمه‌ای، مدیریت تعهدات بیمه‌ای، ارتقای مدیریت وصول منابع، سازماندهی مشاغل سخت‌وزیان‌آور و اصلاح عناوین شغلی و هوشمندسازی و ارتقای بهره‌وری بازرسی دفاتر قانونی به صورت مستقیم برای تحول در بخش بیمه‌ای سازمان طراحی شده‌اند.
وی ادامه داد: برنامه‌های تحولی فوق دربرگیرنده دغدغه‌های چندین‌ساله جامعه کارفرمایان، کارگران و بازنشستگان و اعضای تشکل‌ها و کنشگران این حوزه است و با اجرایی شدن این برنامه‌ها فرآیندهای ارائه خدمت به جامعه تحت پوشش سازمان تأمین اجتماعی به نحو چشم‌گیری ارتقا می‌یابد.
راهکارهای اصولی برای موفقیت طرح‌های بیست‌گانه
سازمان تأمین اجتماعی که توسعه برنامه‌های محوری خود را با اجرای طرح‌های تحولی در دستور کار قرار داده است برای تحقق کامل این اهداف بلند نیاز به رعایت برخی اصول ضروری دارد که شاید مهمترین آنها شفافیت و اطلاع‌رسانی گسترده با ایجاد یک کمپین ملی برای آشنایی کامل همه افراد با جزییات و مزایای این طرح‌ها، اجرای گام‌به‌گام و پایلوت و تقویت زیرساخت‌های فناوری در راستای توسعه و به‌روزرسانی سامانه‌های یکپارچه برای ارائه خدمات غیرحضوری محسوب می‌شود.
البته در این مسیر تعامل سازنده با تشکل‌های کارگری و بازنشستگان در چهارچوب استفاده از نظرات و پیشنهادات ذ‌نفعان اصلی برای بهبود مستمر طرح‌ها و تأمین منابع مالی پایدار با برنامه‌ریزی دقیق برای جلوگیری از ایجاد کسری بودجه جدید برای صندوق نیز ضروری به نظر می‌رسد.
افقی روشن در انتظار است
طرح‌های بیست‌گانه سازمان تأمین اجتماعی، اگر با برنامه‌ریزی دقیق، مدیریت قوی و تأمین منابع کافی به پیش رود، می‌تواند نقطه عطفی در تاریخ خدمات اجتماعی ایران باشد. این طرح‌ها نویدبخش دوره‌ای جدید از آرامش خاطر برای کارگران، بازنشستگان و خانواده‌های آنان است و تحقق آن نیازمند عزم ملی و همراهی تمام نهادهای مرتبط می‌باشد. موفقیت این برنامه، به معنای استحکام بنیان‌های اجتماعی و اقتصادی کشور برای نسل‌های آینده خواهد بود.
طرح‌های بیست‌گانه می‌تواند تأمین اجتماعی را به توسعه پایدار، اجرای برنامه‌های راهبردی و تحقق چشم‌انداز آینده سازمان نزدیک کند و این موضوعات در واقع افقی روشن را در انتظار این نهاد بیمه‌ای با 53 درصد جمعیت کشور و حدود 50 میلیون نفر تضمین خواهد کرد. این طرح‌ها یک نقشه راه ضروری و قدرتمند است، اما تحقق این اهداف بلندپروازانه به عوامل متعددی فراتر از خود طرح بستگی دارد.
این موضوع از سه منظر کلیدی حرکت به سمت توسعه پایدار، امکان اجرای برنامه‌های راهبردی و دستیابی به چشم‌انداز آینده قابلیت تحلیل دارد زیرا از نظر حرکت به سمت توسعه پایدار می‌توان اینگونه توضیح داد که توسعه پایدار سه رکن اصلی اقتصادی، اجتماعی و زیست‌محیطی دارد که طرح‌های بیست‌گانه به طور مستقیم بر دو رکن اول اثر مستقیم می‌گذارد.
از منظر پایداری اقتصادی اگر این طرح‌ها نتوانند درآمدهای پایدار از طریق مبارزه جدی با فرار بیمه‌ای، وصول مطالبات، سرمایه‌گذاری سودآور ایجاد کنند و تنها به هزینه‌کردن ادامه دهند، نه تنها به پایداری نمی‌انجامد، بلکه بحران را تشدید می‌کند. اگر اصلاحات ساختاری مالی به درستی اجرا شود، صندوق از وابستگی به بودجه دولت رها شده و به یک نهاد خودگردان و پایدار تبدیل می‌شود. این شرط اول توسعه پایدار تأمین اجتماعی است.
از دیدگاه پایداری اجتماعی، اگر خدمات به صورت عادلانه توزیع نشود یا کیفیت آنها پایین باشد، به بی‌اعتمادی و شکاف اجتماعی دامن می‌زند. همچنین با تحت پوشش بردن گروه‌های محروم، ارتقای سلامت جامعه و ایجاد امنیت خاطر برای بازنشستگان، سرمایه اجتماعی و انسجام ملی تقویت می‌شود که از ارکان توسعه پایدار است.
تکمیل وظایف تأمین اجتماعی در طرح‌های توسعه‌ای
می‌توان اینگونه گفت که طرح‌های بیست‌گانه پتانسیل لازم برای هدایت تأمین اجتماعی به سمت توسعه پایدار را دارد، اما تبدیل این پتانسیل به واقعیت، کاملاً منوط به مدیریت صحیح مالی و اجرای عادلانه است.
در زمینه امکان اجرای برنامه‌های راهبردی نیز موضوعاتی همچون نقشه راه روشن ملاک است، این طرح‌ها در عمل یک برنامه راهبردی است که جهت‌گیری‌های کلان را مشخص کرده‌اند. اما در مجموع یک برنامه راهبردی واقعی نیازمند زمان‌بندی دقیق، تعیین مسئول برای هر فاز و شاخص‌های سنجش پیشرفت است. این طرح‌ها چارچوب راهبردی مناسبی ارائه می‌دهند، اما راهبردی شدن واقعی سازمان منوط به اجرای بدون تعلیق، نظارت مستمر و اصلاح رویه‌ها در حین اجراست.
ریاضی اضافه کرد: اجرای مطلوب این طرح‌ها می‌تواند آرزوهای دیرینه فعالان حوزه رفاه و تأمین اجتماعی کشور از جمله توسعه و تکمیل پوشش بیمه‌ای، دسترسی مطلوب و عادلانه تمامی اقشار مشمول قانون تأمین اجتماعی به خدمات این سازمان، ایجاد تعادل پایدار بین منابع و مصارف سازمان تأمین اجتماعی و ارائه خدمات مطلوب و عادلانه به اقشار مختلف تحت پوشش تامین اجتماعی را محقق کند تا در نهایت وظایف تأمین اجتماعی در توسعه کشور به نحو مطلوب‌تری به انجام برسد.
به گفته وی، اجرایی شدن هر یک از پروژه‌هایی تعریف شده در برنامه‌های تحولی تأمین اجتماعی، دغدغه‌های گروهی از جامعه هدف این سازمان را برطرف خواهد کرد و تسهیل ارائه خدمات به آنان را موجب خواهد شد. به این واسطه جا دارد که همه اجزای سازمان و کارگران، کارفرمایان، بازنشستگان، کارکنان و تمامی ذینفعان حوزه رفاه و تأمین اجتماعی در پیشبرد برنامه‌های تحولی به سهم خود ایفای نقش کنند تا شاهد استقرار تأمین اجتماعی نوین در کشور باشیم.
مدیرکل تأمین اجتماعی غرب تهران از مسائل مهم برای پیشبرد برنامه‌های تحولی تأمین اجتماعی را همراهی سایر نهادها برشمرد که با ارتباط مستمر رده‌های مختلف مدیریتی سازمان با سایر دستگاه‌ها و نهادهای حاکمیتی قابل انجام است.
دستیابی به چشم‌انداز آینده نیز بر این موضوع تأکید دارد که طرح‌های بیست‌گانه به طور مستقیم با چشم‌اندازهایی مانند سازمانی پیشرو، مبتنی بر عدالت همسو است و عناصری همچون شفاف‌سازی الکترونیک، توسعه خدمات و ارتقای رضایتمندی در راستای تحقق همین چشم‌انداز موثر است.
این طرح‌ها گام بلندی به سمت چشم‌انداز است، اما برای تضمین آینده، نیاز به انعطاف‌پذیری و توانایی پیش‌بینی و واکنش به تحولات پیش‌بینی شده دارد. حال باید دید که اگر سه مولفه مهم عزم و اراده مدیریتی، تأمین منابع پایدار و سیستم نظارتی محقق شود، طرح‌های بیست‌گانه می‌تواند به سکوی پرتابی برای تبدیل تأمین اجتماعی به یک نهاد پیشرو، پایدار و قابل اعتماد تبدیل شود.
