تامین ۲۴
پایگاه خبری رفاه و تأمین اجتماعی
به گزارش تأمین ۲۴، احکام افزایش سالانه و متناسب‌سازی ۱۴۰۴ بازنشستگان و مستمری بگیران تأمین اجتماعی از ۲۷ اردیبهشت صادر و پرداخت آن نیز در روزهای ۲۹ تا ۳۱ اردیبهشت انجام شد. طبق جزء (۲) بند (ر) ماده ۲۸ قانون برنامه هفتم پیشرفت مصوب مجلس شورای اسلامی، سازمان تأمین اجتماعی می‌بایست متناسب‌سازی حقوق مستمری‌بگیران تحت پوشش را با روش مشخص ظرف سه سال اجرایی کند؛ این سازمان نیز دو مرحله متناسب‌سازی را در سال‌های ۱۴۰۳ و ۱۴۰۴ برای بازنشستگان و مستمری‌بگیران مشمول، اجرایی کرده است.
در چارچوب یک روش مشخص برای محاسبه حقوق و اعمال متناسب‌سازی مستمری‌بگیران سازمان تأمین اجتماعی؛ سه مرحله، افزایش مبلغ مستمری سالانه ۱۴۰۳، افزایش مبلغ متناسب‌سازی این سال و تعیین متناسب‌سازی ۱۴۰۴ تدوین شده است. همچنین در سال ۱۴۰۴ بُن معیشت بازنشستگان با ۵۰ درصد افزایش، به ۶۰۰ هزار تومان، حق عائله‌مندی با ۵۰ درصد افزایش به ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان و حق اولاد (به‌ازای هر فرزند) با ۱۰۰ درصد افزایش، یک میلیون و ۷۱۹ هزار تومان است.
در گام اول؛ پس از اعمال ماده ۹۶ قانون تأمین اجتماعی در میزان مستمری سال گذشته، مبلغ مستمری ۱۴۰۴ مستمری‌بگیران این سازمان مشخص شده است. مصوبه مزدی سال‌جاری شورای عالی کار به عنوان ملاک برای تعیین افزایش حقوق بازنشستگان توسط تأمین اجتماعی قرار گرفته است؛ زیرا شاخصی قابل اتکا و برگرفته از آمارها و ملاحظات گوناگون حاصل از فرآیندی شفاف و تعاملی است.
در این روش برای محاسبه مستمری حداقل‌بگیران مبلغ مستمری ۱۴۰۳ در عدد ۱.۴۵ (۴۵ درصد میزان افزایش حقوق حداقل‌بگیران و کمتر در سال ۱۴۰۴) ضرب شده است. همچنین جهت تعیین مستمری سایر سطوح، مبلغ مستمری ۱۴۰۳ در عدد 1.32 (میزان افزایش حقوق امسال سایر سطوح) ضرب و رقم ثابت۹.۳۱۶.۵۰ ریال نیز به آن اضافه شده است.
در گام دوم؛ مبلغ متناسب‌سازی سال ۱۴۰۳ در ۱.۳۲ (میزان افزایش حقوق امسال) در قالب ماده ۹۶ تأمین اجتماعی ضرب و در خروجی آن مبلغ متناسب‌سازی این سال با افزایش این ماده قانونی حاصل شده است.
در گام سوم؛ ابتدا مبلغ متناسب سازی مطابق فرمول محاسبه شده و سپس مابه‌التفاوت متناسب‌سازی افزایش یافته ۱۴۰۳ تا ۷۰ درصد مبلغ متناسب‌سازی فوق به عنوان متناسب‌سازی سال ۱۴۰۴ تعیین می‌شود. بدین ترتیب مجموع متناسب‌سازی افزایش یافته سال گذشته و متناسب سازی سال ۱۴۰۴، طبق قانون معادل ۷۰ درصد مبلغ متناسب‌سازی است. موضوعی که همواره مطالبه ذینفعان از سازمان تأمین اجتماعی در نحوه اجرای متناسب‌سازی بوده است.
افزایش ۵۹ درصدی نرخ رشد مجموع مستمری و متناسب‌سازی
متناسب‌سازی در هیچ کدام از صندوق‌های بازنشستگی به معنای پرداخت مبلغ ثابت به همه مستمری‌بگیران نیست و طبق اصول محاسبات بیمه و با لحاظ مستمری هر فرد اجرا می‌شود. خروجی نهایی این روش محاسبه افزایش حقوق و مستمری بازنشستگان و مستمری‌بگیران سازمان تأمین اجتماعی، افزایش ۵۹ درصدی نرخ رشد مجموع مستمری و متناسب‌سازی ۱۴۰۴ نسبت به ۱۴۰۳ را نشان می‌دهد.
این میزان رشد بالاترین درصد رشد در مقایسه با شاغلان و سایر صندوق‌های بازنشستگی بوده و همچنین براساس اعلام مرکز آمار ایران، نرخ تورم سالانه برای ۱۴۰۳ حدود، ۳۲.۵ درصد بوده است. همچنین متناسب‌سازی در سال ۱۴۰۵ نیز ادامه دارد و تکمیل می‌شود؛ به گونه‌ای که طبق قانون و در پایان سال سوم، جبران ۹۰ درصد افت ضریب مستمری نسبت به حداقل دستمزد زمان برقراری مستمری محقق شود.
مراحل اجرای متناسب‌سازی حقوق در تأمین اجتماعی
با توجه به اقدامات جدی سازمان تأمین اجتماعی در راستای متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان، علیرضا حیدری،نایب رییس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری در گفت‌وگو با تأمین ۲۴ به مراحل اجرای قانون متناسب‌سازی حقوق این افراد در بزرگترین سازمان بیمه‌گر کشور پرداخت و گفت: براساس تکلیف قانون هفتم توسعه درباره قانون متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان که توسط دولت ارائه شده بود، ابتدا گروه‌های بازنشسته صندوق‌های بازنشستگی کشوری، لشکری و همچنین صندوق فولاد در این قانون دیده شده بود، در نهایت با تلاشی که صورت گرفت نمایندگان مجلس شورای اسلامی در حقیقت یک الحاقیه به قانون اضافه کردند و تأمین اجتماعی را هم مشمول متناسب‌سازی حقوق تلقی کردند.
حیدری ادامه داد: البته در همان حکم برنامه هفتم توسعه موضوع متناسب‌سازی برای سطوح مستمری‌بگیران و دریافت‌کنندگان حداقل و زیرحداقل‌بگیر را مشمول ندانسته بود. در حقیقت این قانون در برنامه پیش‌بینی شده بود که متناسب‌سازی طی سه سال اول برنامه هفتم توسعه یعنی سال ۱۴۰۳ شروع و تا پایان سال ۱۴۰۵ کامل شود تا در حقیقت میزان دریافتی مستمری‌بگیران ۹۰ درصد مجموع دریافتی شاغلان همتراز تلقی شود.
به گفته وی، این مساله در نهایت در مورد بازنشستگان کشوری و لشکری امکانپذیر بود چون قانون مدیریت خدمات کشوری بر آن حاکم بود و عملاً پست‌ها وجود داشت و شاغل همتراز هم در واقع امکان معادل‌سازی آن فراهم بود، ولی در مورد بخش غیردولتی مشمول قانون کار و تأمین اجتماعی که شاغلان همتراز وجود خارجی نداشتند کارگاه‌های موجود هم طبیعتاً همینطور بود، معیاری که برای آنها در نظر گرفتند همانند متناسب‌سازی سال ۱۳۹۹ بود و نسبت زمان برقراری اولین مستمری را به حداقل دستمزد آن سال ملاک قرار دادند و آن را مبنای متناسب‌سازی تلقی کردند که در سال ۱۴۰۳ عملاً عملیاتی شد و البته در تأمین اجتماعی از آبان ماه مبالغ مربوطه پرداخت کردند.
این کارشناس بیمه‌های اجتماعی گفت: البته معوقاتی براساس مصوبه هیات وزیران داشت که پرداخت سه ماه اول به طور علی‌الحساب یک میلیون تومان برای همه واریز شده بود، شاید این کار در حقیقت شروع‌کننده بحث متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان بود ولی در ادامه تکلیف متناسب‌سازی برای تأمین اجتماعی در آبان ماه مشخص شد و پرداخت‌ها از آن زمان شروع شد.
وی بیان کرد: بازنشستگان پس از این موارد پرداختی، مطالباتی در خصوص چهار ماهه اول سال یعنی از تیرماه تا آبان ماه داشتند که پرداخت آن به سال ۱۴۰۴ موکول شد، مبنای محاسبه هم همان فرمول بود، اما براساس مصوبه دولت اتفاقی رخ داد که فارغ از متناسب‌سازی کسانی از جمله حداقل‌بگیران که مشغول نمی‌شدند، از کمک‌های یک میلیون تومانی تحت عنوان کمک معیشتی دولت به بخش دولتی و لشکری بهره ببرند.
حیدری افزود: این قضیه در سازمان تأمین اجتماعی به ۱۰ درصد حداقل دستمزد سال ۱۴۰۳ تبدیل شد که در حقیقت نسبت پرداخت حق بیمه مجموعه حداقل‌بگیران و زیر حداقل‌بگیران می‌توانستند از این کمک‌های معیشتی استفاده کنند، این مسأله به حداقل‌بگیران کمک کرد زیرا توانست تا حدودی وضعیت معیشتی آنها را ترمیم کند. عملاً ۴۰ درصد سال اول به این شکل محقق و پرداخت صورت گرفت.
وی اضافه کرد: مابه‌التفاوت در سال ۱۴۰۰ در میانه یا اواخر فروردین ماه توسط سازمان تأمین اجتماعی پرداخت شده است. مبنای پرداخت ۳۰ درصد دوم نیز با همان فرمولی که برای متناسب‌سازی در سال اول اعمال شد، همان هم ملاک محاسبه در سال دوم شد. در حقوق اردیبهشت ماه پس از اعمال ماده ۹۶ و افزایش سالیانه مستمری بر اساس همان فرمول شورای عالی کار اعمال شد و عملاً ۳۰ درصد دوم هم در سال ۱۴۰۲ پرداخت شد.
به گفته او، کمک مستمری و کمک معیشتی هم با مساعدت هیأت امنای تأمین اجتماعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و اهتمام مدیر عامل سازمان تأمین اجتماعی در خصوص استمرار پرداخت آن در سال ،۱۴۰۴ همچنان بر مبنای ۱۰ درصد حداقل دستمزد سال ۱۴۰۳ این پرداختی‌ها صورت گرفت.
۵۵۰۰ میلیارد تومان هزینه ماهانه متناسب‌سازی
این اقدامات سازمان تأمین اجتماعی در عمل یک نوع رضایتمندی نسبی در بین مستمری‌بگیران و بازنشستگان تأمین اجتماعی ایجاد کرد البته این رضایت مشروط بر این است که تورم کنترل شود و افزایش قیمت کالا و خدمات در حقیقت جهش نداشته باشد که این شیرینی افزایش قدرت خرید در همان ماه‌های اول سال از بین رود.
بنفشه محمودیان، مدیرکل مستمری‌های سازمان تأمین اجتماعی نیز پیشتر در گفت‌وگویی از پرداخت بیش از ۳۲۰۰ میلیارد تومان به مستمری‌بگیران و بازنشستگان به عنوان متناسب‌سازی در سال ۱۴۰۴ خبر داد و گفت: براساس قوانین تکلیفی، سازمان تأمین اجتماعی اجرای متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان و مستمری‌بگیران تحت پوشش را وظیفه خود می‌داند.
محمودیان افزود: بر مبنای ماده ۲ آیین‌نامه اجرایی متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان، صندوق‌های بازنشستگی مکلف هستند در حدود اعتبارات مصوب مربوط، حقوق بازنشستگی مشمولان را با رعایت قوانین مربوطه، متناسب‌سازی کنند. طبق قانون مجموع متناسب‌سازی افزایش یافته دو سال اخیر، معادل ۷۰ درصد مبلغ متناسب‌سازی است. این افزایش در سال اول ۴۰ درصد و در سال‌های دوم و سوم هرکدام ۳۰ درصد مابه التفاوت تا ۹۰ درصد یادشده خواهد بود. افزایش هزینه‌های ماهانه و سالانه سازمان تأمین اجتماعی ناشی از اجرای متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان و مستمری‌بگیران در مدت سه سال، ضرورت تأمین منابع اجرای این مهم را ایجاب می‌کند.
وی ادامه داد: ماهانه بیش از ۳۲۰۰ میلیارد تومان به عنوان متناسب‌سازی ۱۴۰۴ و بیش از ۲۲۰۰ میلیارد تومان بابت متناسب‌سازی افزایش یافته سال گذشته پرداخت می‌شود و به این ترتیب هزینه ماهانه متناسب‌سازی سال جاری حدود ۵۵۰۰ میلیارد تومان است.
