تامین ۲۴
پایگاه خبری رفاه و تأمین اجتماعی
به گزارش تامین ۲۴، براساس آمارها، کارگاه‌های بزرگ مقیاس، چیزی حدود یک‌چهارم کارگاه‌های دایر کشور را تشکیل می‌دهند؛ از تعداد30 هزار و 145 کارگاه صنعتی فعال در سال ۱۴۰۰ تعداد ۲۲۸۶۱ کارگاه (۷۵.۲ درصد) در طبقه «کوچک» ۴۹-۱۰ نفر پرسنل و ۷۵۵۴ کارگاه (۲۴.۸ درصد) در طبقه ۵۰ نفره و بیشتر «متوسط و بزرگ» قرار داشتد. به این ترتیب حدود یک چهارم کارگاه‌های کشور متوسط و بزرگ مقیاس هستند.
در عین حال، داده‌های رسمی نشان می‌دهد، تعداد کارگاه‌های بزرگ که بیش از ۵۰ نفر کار کن دارند، در سال‌های اخیر افزایش یافته است. مرکز آمار ایران در سال ۱۴۰۱ طی چهل و نهمین دوره آمارگیری از کارگاه‌های صنعتی دارای ۱۰ نفر پرسنل و بیشتر، با مراجعه به حدود ۳۰ هزار کارگاه صنعتی کشور، اعلام کرده که در کارگاه‌های صنعتی ۱۰ نفره و بیشتر در سال ۱۴۰۰ از مجموع ۳۰ هزار کارگاه صنعتی ۱۰ نفره و بیشتر، بیش از ۱۵ درصد افزایش تعداد نسبت به سال قبل از آن داشته‌ایم.
اما این توزیع در استان‌های مختلف متوازن نیست؛ در تهران اکثریت با کارگاه‌های کوچک است و چیزی حدود ۵ درصد کارگاه‌ها، بزرگ‌مقیاس هستند؛ بر اساس آخرین نتایج طرح‌های آمارگیری از کارگاه‌های صنعتی کوچک و بزرگ استان تهران در اردیبهشت ۱۴۰۴، حدود ۱۰۱ هزار کارگاه صنعتی در استان تهران فعال بوده‌اند که ۹۴ درصد آنها کمتر از ۱۰ نفر نیروی کار دارند.
به عبارت دیگر ساختار صنعتی کشور و استان تهران عمدتاً متکی به واحدهای خرد و کوچک و متوسط است. این در حالی است که براساس آمارها، ۲۱ درصد از شاغلان کشور در استان تهران شاغل هستند و بیش از ۸۵۰ هزار نفر در کارگاه‌های صنعتی استان تهران اشتغال به کار دارند که از این تعداد ۸۹ درصد مرد و ۱۱ درصد زن هستند.
اما فارغ از آمارها و اعداد، کارگاه‌های بزرگ مشکلات و چالش‌های مختص به خود را دارند؛ یکی از متاخرترین و مهم‌ترین این مشکلات، ناترازی انرژی است که منجر به کاهش تولید و کم شدن حقوق و دستمزد کارگران می‌شود.
محمدحسن موسیوند، دبیر اجرایی خانه کارگر استان لرستان در این رابطه به تامین ۲۴ گفت: قطع برق موجب شده که واحدهای بزرگ، سطح تولید خود را کاهش دهند و تعداد شیفت‌ها را به حداقل برسانند؛ متاسفانه این شرایط، هم به ضرر تولید ملی‌ست و هم دود آن به چشم کارگر می‌رود.
به گفته این فعال کارگری، قطع برق و پایین آمدن میزان تولید، موجب کاهش مزایای مزدی کارگران و در مواردی تعدیل آنها می‌شود؛ همچنین پاداش تولید و آکورد در کارگاه‌های فنی کاهش می‌یابد.
در کنار قطعی برق و مشکلات ناشی از ناترازی انرژی، گرانی دلار، سختی‌های تامین مواد اولیه و ماشین‌آلات و همچنین بسته شدن بازارهای صادراتی، از دیگر مشکلات این بنگاه‌ها است؛ «مرتضی افقه» استاد اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز با بیان اینکه حل این مشکلات، مستلزم اصلاحات اساسی در سپهر سیاسی و اقتصادی کشور است؛ گفت: با نوسان نرخ ارز و محدود شدن بازارهای صادارتی، تولید ملی ضربه می‌خورد؛ کارگاه‌های بزرگ وقتی نتوانند محصولات خود را صادر کنند و مواد اولیه و تجهیزات خریداری کنند، قادر به بقا و ادامه حیات نخواهند بود.
به نظر می‌رسد تا زمانی که راه حل‌های اساسی برای رفع مشکلاتی مانند ناترازی انرژی، مشکلات واردات و صادرات و تامین مواد اولیه در دستور کار قرار نگیرد، کارگاه‌های بزرگ مقیاس کشور نمی‌توانند تولید خود را به مرز ظرفیت اسمی برسانند؛ و تمام اینها مسائلی است که همت فرادستان و دولت را به تمامی می‌طلبد.
«علی‌زاده» کارگر یک قطعه‌سازی بزرگ در استان البرز با بیان اینکه در هفته‌های اخیر مزد دریافتی‌ام به نسبت قبل کمتر شده؛ در این رابطه به «تامین ۲۴» می‌گوید: از حجم تولید کم کرده‌اند، از اضافه‌کار و پاداش تولید خبری نیست؛ تولید در کارخانه از نصف ظرفیت اسمی هم پایین‌تر است و اگر اوضاع همین طور پیش برود، خیلی زود چند ده نفر از کارگران به ناچار بیکار می‌شوند، همین امروز هم حقوقمان به اندازه اجاره خانه نیست.....
