مرکز پژوهشهای مجلس در جدیدترین گزارش خود با عنوان «واکاوی افزایش اشتغال در سالهای ۱۳۹۴ و ۱۳۹۵»، اعلام کرد: با وجود آمارهای رسمی افزایش تعداد درخور توجه شاغلان، هنوز افکار عمومی به این موضوع با دیده تردید مینگرد.
تامین ۲۴/مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در گزارش رسمی خود اعلام کرد: به نظر میرسد بین برداشت ذهنی جامعه و آنچه در دادههای اقتصادی نمایان شده است، شکافی موجود است که باعث میشود برداشت عمومی قائل به اتفاقاتی نباشد که در دو سال اخیر در بازار کار رخ داده است. بهعنوان مثال، آمار و اطلاعات رسمی مرکز آمار ایران، نشان میدهد در سالهای ١٣٩٤ و ١٣٩٥ به ترتیب تعداد ٦١٥هزارو ٩٦٨ و ٦٦٧هزارو ٧٨٢ نفر به شاغلان اضافه شده است و برای یکمیلیونو ٣٠٠ هزار نفر فرصت شغلی ایجاد شده است.
از این تعداد، نزدیک به ٥٠٠ هزار نفر به شاغلان مرد و ٨٠٠ هزار نفر به شاغلان زن اضافه شده است. همچنین به تعداد بیکاران در سالهای ١٣٩٤ و ١٣٩٥، به ترتیب ٤٧٤هزارو ٣٠٦ و ٢١٤هزارو ٩٢٦ نفر اضافه شده است. از کل یکمیلیونو ٣٠٠ هزار نفر شاغل اضافهشده در کشور در سالهای ١٣٩٤ و ١٣٩٥، بخش خدمات در حدود یک میلیون نفر افزایش اشتغال داشته است که ٦٠٠ هزار نفر آن مردان و ٤٠٠ هزار نفر زنان بودهاند و خالص افزایش تعداد شاغلان بخش صنعت در این سالها، حدود هفت هزار نفر بوده است؛ به عبارت دیگر، تعداد ٢١٤ هزار نفر از شاغلان مرد کاسته شده و ٢٢٠ هزار نفر به شاغلان زن اضافه شده است.
به گزارش خبرگزاری فارس، بخش کشاورزی در سالهای ١٣٩٤ و ١٣٩٥، تعداد ٢٥٠ هزار نفر افزایش شاغلان داشته است که در حدود ٧٠ هزار نفر آنها مردان و ١٨٠ هزار نفر از آنها زنان بودهاند.
در ادامه، مرکز پژوهشها مهمترین عوامل ایجاد این شکاف را به این شرح برشمرد:
١. عدم همسویی تحولات جمعیتی با اشتغالزایی: افزایش تعداد شاغلان و همزمانی آن با موج جمعیت جوان و تحصیلکرده کشور.
٢- ترکیب جمعیت جوان بیکار و بالا بودن حساسیتهای جامعه به سرنوشت این قشر.
٣- افزایش جمعیت غیرفعال: حضور ٦١درصدی جمعیت غیرفعال در جمعیت در سن کار در سال ١٣٨٤ تا ١٣٩٥ و بهتبع آن کاهش نرخ مشارکت.
٤-پایینبودن سهم اشتغالزایی عمومی: ٨٢ درصد مشاغل ایجادشده در سال ١٣٩٤ در بخش خصوصی و ٨ درصد مشاغل ایجادشده در بخش دولتی.
٥- افزایش اشتغال غیررسمی: افزایش ٦٦٨ هزار نفر به جمعیت شاغل کشور در سال ١٣٩٤ (٥٣ درصد فاقد بیمه و ٤٧ درصد بیمه)، افزایش ٦١٥ هزار نفر به شاغلان اضافهشده در سال ١٣٩٥ (٢٩ درصد بیمه و ٧١ درصد فاقد بیمه).
٦- بالابودن سهم اشتغالزایی بنگاههای خرد: در سالهای ١٣٩٤ و ١٣٩٥ به ترتیب ٨٢ و صد درصد از شاغلان اضافهشده، مربوط به بنگاههای زیر ١٠ نفر کارکن بودهاند.
٧- پایینبودن سطح دستمزد شاغلان: دریافت دستمزدی کمتر از ٥٠٠ هزار تومان در ماه برای کارگران در ٥٢٢ بنگاه صنعتی در سال ١٣٩٢، وجود کارگران شاغل زیر خط فقر و با دستمزد پایین، عدم کفایت سطح حداقل دستمزد برای خروج از فقر.
٨- توزیع نامتوازن منطقهای اشتغال: تأثیر تحولات منطقهای بر ذهنیت مردم، پراکندگی نامتوازن اشتغال و بیکاری بین مناطق، دسترسی نامتعادل مناطق به نهادهای ارتباطی و رسانهای، عدم تقارن میان حساسیتهای اجتماعی، حساسیت زیاد جامعه به خبرهای منفی تا خبرهای مثبت. ٩- ایرادهای تعریف رسمی شاغل: به این معنی که تعریفهای ارائهشده از فرد شاغل یا بیکار، جامع و کامل نیستند.