تامین۲۴/ نرخ مشارکت زنان در بازار کار در ایران به تناسب جمعیت تحصیلکرده و متخصص زنان پایین است و نرخ بیکاری آنها در ۱۰ سال اخیر افزایش یافته است. طی سالهای نخست پس از پیروزی انقلاب و دوران جنگ، نرخ مشارکت و اشتغال زنان دچار کاهش شدید شد، سیاستگذاری عمومی در این حوزه، بیشتر به سمت مردانه کردن محیط کسبوکار پیش رفت. با این حال، بهتدریج از دهه 80 نرخ مشارکت و اشتغال زنان سیر صعودی به خود گرفت.
یکی از نمودهای نابرابری زنان در بازار کار تصاحب پستهای مدیریتی توسط آنان است. در ایران درصد زنان در پستهای مدیریتی در هر دو بخش دولتی و خصوصی بسیار پایین است و در سال ۱۳۸۵ حدود 6/12 درصد از کل نمایندگان مجلس، مقامات عالیرتبه دولت و مدیران زن بودند در حالی که در همان سال درصد زنان در پستهای کارشناسی ۳۹ درصد بود که بیانگر سطح بالای تحصیلات در میان زنان شاغل در مقایسه با مردان است. با وجود سطح بالای زنان تحصیلکرده، در بازار کار زنان کمتر از مردان در جذب شغلهای مدیریتی موفق بودهاند. سهم زنان دارای تحصیلات بالا در کل زنان شاغل 20 برابر شده که این میزان بیش از مردان است، با این حال پستهای مدیریتی همچنان در انحصار مردان است. کماکان محدودیتهایی مانع از آن میشود که زنان از فرصتهای شغلی بهره ببرند، برای مثال سفرهای کاری داخلی و خارجی برای زنان دارای موانعی است. فقدان دسترسی زنان به بسیاری از پستهای مدیریتی به صورت مستقیم و غیرمستقیم بر میزان مشارکت و پویایی شغلی آنان تاثیر میگذارد، از یکسو به صورت مستقیم از دادن پستهای ردهبالا به زنان جلوگیری میشود و از طرف دیگر عدم امکان پیشرفت در محیط کاری بر روحیه زنان تاثیر منفی میگذارد.
البته باید اشاره کرد که با در نظر گرفتن سنن فرهنگی در ایران و بسیاری دیگر از کشورهای خاورمیانه، زنان برای کار خودشان ارزش کمی قائل هستند. بسیاری از زنان احتمالا نقشی برای خود در جامعهای که تحت نفوذ مردانه است در نظر نمیگیرند؛ و درنتیجه تلاش زیادی برای آشنا شدن با حقوق خود در کار و یا مشارکت در اتحادیه انجمنها و مشاغل کلیدی نمیکنند. زنان در مواجهه با موانع مختلف انگیزه خود را برای رقابت با مردان از دست میدهند و تنها به کسب حقوقی اندک اکتفا میکنند. اگرچه موانع قانونی احراز پستهای مدیریتی از طرف زنان در قوه مجریه و مقننه کم است، اما در عمل درها برای زنان باز نیست. در میان وزرا، مسئولان دادگاههای قضایی، اعضای انجمنهای متخصصان، اعضای شورای امنیت ملی و یا اعضای شورای مصلحت زنان جایگاهی ندارند.
منبع : هفته نامه آتیه نو
