تامین۲۴/ روند نزولی قیمت‌ها در این بازه زمانی با وجود برخی تلاش‌ها برای حفظ شاخص در پایان هفته گذشته، در نهایت افت 4/ 1 درصدی شاخص سهام را در نیمه اول دی ماه رقم زد. این در حالی بود که شاخص کل هم‌وزن (اثرگذاری یکسان نمادها بر آن) افت 9/ 1درصدی را نشان می‌دهد.
این افت در شرایطی رخ داد که ارزش پایین معاملات خرد در دو هفته ابتدای دی ماه در بیشتر روزها به سختی به 100 میلیارد تومان می‌رسید. بررسی‌ها نشان می‌دهد که میانگین ارزش معاملات در نیمه اول دی ماه حدود 100 میلیارد تومان بود که نسبت به دوران رونق نسبی بازار در آذر ماه افت 40 درصدی را نشان می‌دهد. با در نظر گرفتن این موضوع که در فضای معاملات نیمه دوم آذر ماه نیز بازار با یک رکود نسبی مواجه بوده است، می‌توان عمق رکود و کم‌رمقی معاملات بورس تهران را مشاهده کرد. بخشی از دلایل افت ارزش معاملات در این دو هفته مطابق آنچه در گزارش‌های پیشین «دنیای اقتصاد» به کرات بررسی شد، به دلیل فضای نیمه‌تعطیل بازارهای جهانی نسبت داده می‌شد. از طرفی دلایل دیگری همچون توقف نمادهای بزرگ بورسی به‌طور مثال نمادهای بانکی و برخی نگرانی‌ها در مورد آینده برجام نیز در ایجاد فضای رکودی بورس تهران بی‌تاثیر نبوده است.
جایی که احتیاط معامله‌گران در نهایت منجر به ایجاد یک فضای رکودی در نیمه اول دی ماه شد. البته نوسانات اخیر نرخ دلار نیز در ایجاد فضای احتیاطی و کم‌رمق بورس تهران بی‌تاثیر نبوده است. نرخ دلار که از ابتدای آذر ماه تا پایان هفته اول دی ماه به بیش از 4100 تومان نیز رسید، هفته گذشته با ورود بانک مرکزی به بحث مدیریت بازار ارز شاهد روند نزولی بود (در پایان معاملات روز چهارشنبه نرخ هر دلار آمریکا به 3900 تومان رسید). این موضوع سبب شد سهام شرکت‌های تحت تاثیر نرخ ارز با افت قیمت مواجه شوند. به‌طور مثال شاخص گروه پتروشیمی به‌عنوان اثر‌پذیرترین گروه از نوسانات نرخ ارز در هفته گذشته افت 9/ 0درصدی شاخص خود را شاهد بود. گروه محصولات شیمیایی در آذر ماه تحت تاثیر رشد قیمت‌ها در بازارهای جهانی و همچنین تقویت نرخ دلار رشد 2/ 5 درصدی را تجربه کرد. با توجه به ارزش بالای بازار گروه محصولات شیمیایی می‌توان گفت، بخش مهمی از رشد شاخص سهام در آذر ماه بر دوش معاملات مثبت در گروه محصولات شیمیایی بوده است. در نیمه اول دی ماه اما نماگر این صنعت افت 4/ 0 درصدی را به خود دید. افتی که قسمت اعظم آن مطابق آنچه اشاره شد، در جریان معاملات هفته گذشته تحت تاثیر توقف نوسانات در بازارهای جهانی و همچنین اصلاح نرخ دلار رخ داد. پس از اتمام تعطیلات کریسمس بازگشایی بازارهای جهانی، در نهایت نتوانست یک تحلیل جامع از روند رشد قیمت‌ها را پیش روی کارشناسان قرار دهد. به عبارت دیگر در بازارهای جهانی تداوم نوسانات قیمت موجب شده است تا معامله‌گران شاهد احتیاط‌های بیشتری باشند. به هر ترتیب باید دید بورس کالا‌محور تهران تحت تاثیر نوسانات قیمت بازارهای جهانی در دو روز پایانی هفته گذشته، امروز را چگونه آغاز خواهد کرد.
صنایع بورسی در نیمه اول دی ماه
همان‌طور که اشاره شد شاخص گروه محصولات شیمیایی از ابتدای دی ماه تا پایان معاملات روز چهارشنبه افت 4/ 0 درصدی را تجربه کرد. بررسی روند دیگر صنایع بورسی در این بازه زمانی نیز نشان می‌دهد شاخص اکثر گروه‌های فعال در بورس تهران با افت مواجه بوده‌اند. به‌طوری که از بین 37صنعت مورد بررسی، در این بازه زمانی شاخص 9 صنعت با رشد و شاخص 26 صنعت با افت مواجه بوده است. (دو صنعت استخراج زغال سنگ و ابزار پزشکی به دلیل توقف تک‌نمادهای زیرمجموعه خود بدون تغییر بوده‌اند). بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد 9 صنعت سبزپوش بازار در این بازه زمانی تنها 16 درصد از ارزش کل بازار سهام را در اختیار دارند. این موضوع نشان می‌دهد که در نیمه اول دی ماه و در شرایطی که بزرگان بازار سهام روزهای کم‌رمقی را تجربه کردند، نمادهای کوچک‌تر بیشتر مورد توجه معامله‌گران قرار گرفتند. موضوعی که در سال‌های گذشته در بسیاری از مقاطع رکودی بازار سهام مشاهده شده است. گروه استخراج معادن با تک‌نماد «کماسه» با رشد 9 درصدی نماگر خود پربازده‌ترین صنعت بورسی در دو هفته ابتدای دی ماه بوده است. پس از گروه سایر معادن، گروه‌های محصولات چوبی و انتشار و چاپ با رشد به ترتیب 2/ 4 و 5/ 3 درصدی قرار داشتند. همچنین در بین 9 صنعت سبزپوش نیمه اول دی ماه، 5 صنعت رشد کمتر از یک درصدی را تجربه کرده‌اند. این امر حاکی از غلبه فضای رکودی در معاملات اکثر صنایع فعال در بورس تهران است. در قعر جدول بازدهی صنایع در نیمه اول دی گروه ساخت دستگاه‌ها و وسایل ارتباطی، محصولات کاغذی و انبوه‌سازی با افت به ترتیب 4/ 19، 6/ 13 و 3/ 11 درصدی قرار داشتند.
افت خودرویی‌ها با یک بازگشایی
شاخص گروه خودرویی که در زمستان سال 94 لیدر بازار محسوب می‌شد، در این بازه زمانی افت 3/ 7درصدی را تجربه کرد. افت شاخص این گروه بیش از هر عاملی مربوط به بازگشایی شرکت سایپا طی هفته گذشته بوده است. بازگشایی نماد «خساپا» بیشترین فشار را بر شاخص سهام خودرویی وارد کرد. بررسی‌ها نشان می‌دهد شاخص این گروه از ابتدای سال جاری افت 36 درصدی را تجربه کرده است. این موضوع نشان می‌دهد که روند اصلاح قیمت‌ها در این گروه پس از رشد چشمگیر قیمت این سهم‌ها در زمستان 94 همچنان ادامه داشته است. زمستان سال 94 شاخص سهام رشد بیش از 20 درصدی را تجربه کرد. در این میان، صنعت خودرو بیشترین نقش را در رونق بازار سهام ایفا کرد تا آنجا که جهش 200 درصدی شاخص این صنعت در فاصله دو‌و‌نیم ماهه تا پایان سال، اثرگذارترین عامل رونق بورس تهران در زمستان گذشته بود. این رونق چشمگیر عمدتا با پشتوانه فضای روانی پس از لغو تحریم‌ها و خبر انعقاد قراردادهای خارجی در این صنعت به همراه برنامه گسترده تجدید ارزیابی دارایی‌ها و افزایش سرمایه در گروه سایپا اتفاق افتاد. «دنیای اقتصاد» در گزارش‌های مربوط به این گروه در همان بازه زمانی بارها گفته بود، هیچ یک از این عوامل در کوتاه‌مدت قادر به تغییر واقعی وضعیت مالی و نقدینگی خودروسازان نیستند. با این حال روند رشد قیمت‌ها در شرکت‌های زیرمجموعه این گروه بازدهی 200 درصدی را در دو و نیم ماهه پایانی سال رقم زد. با فرو نشستن هیجانات، شاخص صنعت خودرو از ابتدای سال در مسیر نزولی قرار گرفت به‌طوری که از ابتدای سال تا‌کنون نیز بیش از 36 درصد از ارزش خود را از دست داد. این موضوع نشان می‌دهد که روند اصلاح قیمت‌ها در این گروه پس از رشد چشمگیر قیمت این سهم‌ها در زمستان 94 همچنان ادامه داشته است. امری که به اعتقاد کارشناسان ادامه‌دار نیز ارزیابی می‌شود. برخی خبرهای مثبت پیرامون گروه خودرویی احتمال عدم تغییر در وضعیت سودآوری شرکت‌های بزرگ را می‌دهد. در این باره مدیر عامل شرکت سایپا از عدم تغییر سودآوری این شرکت به دلیل افزایش درآمدهای غیر‌عملیاتی خبر داده است. امری که به اعتقاد کارشناسان با ابهامات زیادی مواجه است. با این حال حتی اگر سود پیش‌بینی شده این شرکت‌ها نیز تحقق یابد، نسبت قیمت بر درآمد گروه خودرویی که در شرایط کنونی 9/ 14مرتبه است، مانعی بر سر راه رشد بیشتر قیمت نمادهای خودرویی است.
تحولات دیگر صنایع
همان‌طور که گفته شد گروه تامین ماسه با تک نماد «کماسه» پربازده ترین نماد بورسی در نیمه اول دی ماه بوده است.امری که به نظر می‌رسد تحت تاثیر خبرهای تغییر سهامداری پیرامون این شرکت رخ داده است. سهام شرکت تامین ماسه به‌عنوان وثیقه در اختیار بانک اقتصاد نوین بوده است. روز سه‌شنبه 23 درصد سهام این شرکت توسط یک سهامدار حقیقی خریداری شد. بحث تغییر سهامداری این شرکت نیز در نهایت به رشد قیمت سهام این شرکت و در نهایت رشد شاخص گروه سایر معادن انجامید. شاخص گروه کانی غیر فلزی که طی معاملات آذر با رشد 1/ 3 درصدی مواجه شده بود، در نیمه اول دی ماه افت 4/ 8 درصدی را تجربه کرد و رتبه چهارم زیان‌ده‌ترین صنعت بورسی را به خود اختصاص داد. امری که بخش اعظم آن را باید در افت قیمت نمادهای «کگل» و «کچاد» پس از رشد قیمتی آنها در آذر‌ماه جست‌وجو کرد. از دیگر نمادهای بازگشایی شده طی هفته گذشته ایران ارقام بود. این بازگشایی موجب شد شاخص گروه رایانه در هفته گذشته افت 8/ 1 درصدی را تجربه کند. «مرقام» تحت تاثیر قرار داد اتاق اصناف درخصوص صندوق‌های فروشگاهی در تابستان رشد 100 درصدی را تجربه کرد. این نماد در 23 شهریور در بورس متوقف شد. پس از شفاف‌سازی‌های صورت گرفته ازسوی این شرکت، نماد مزبور در روز 13 دی بازگشایی و با افت قیمت 27درصدی مواجه شد.
منبع : روزنامه دنیای اقتصاد
