تامین ۲۴/ نظام‌های بازنشستگی و صندوق‌های بیمه‌ای به شکلی معنی‌دار و نظاممند به سیستم‌های تامین مالی و اساسا به بورس مرتبط هستند و به طور معمول نیز مودب به آداب حضور در نظام سرمایه‌داری مالی هستند. این سخن به معنای داوری ارزشی در مورد خوب یا بد بودن این نظام نیست بلکه به نظر می‌رسد به لحاظ فنی گریزناپذیری خروج از بنگاه‌داری و وارد این بازی شدن ازجمله لوازم اصلی است که می‌بایست صندوق‌ها به آن توجه کنند. همزمان لازم است سیاست‌های سرمایه‌گذاری متصلب، مشخص و شفاف نیز انجام شود که البته مطالعات متعدد و تجربه‌های مختلفی در رابطه با آن وجود دارد و حاصل آن در قالبinvestment policy شرکت‌های سرمایه‌گذاری صندوق‌ها مطرح شده و عبارت است از مجموعه‌ای از قواعد و مقررات که تعیین می‌کند سرمایه‌گذاری‌ها در کجا و با چه فرآیندی انجام شوند.
موضوع سوم حکمروایی شرکتی (corporate governance) است که در این مورد نیز قواعد و مقررات مشخصی وجود دارد که اصول و روش‌هایی برای انتخاب هیئت‌مدیره‌ها، مشاوره‌ها، اخلاقیات و... تعیین می‌کند. این موارد زنجیره‌ای به هم پیوسته از مدلی است که چندین عنصر اصلی دارد که می‌بایست همزمان و در کنار یکدیگر انجام و به گفتمان واحد تبدیل شوند. موضوع بعدی نرخ تورم است که اثرات ویران‌کننده‌ای بر صندوق‌ها بر جای می‌گذارد. برای نمونه، به علت تورم بالا و اثرات منفی آن، سازمان و نهاد بزرگی مانند صندوق ذخیره فرهنگیان با اینکه اهمیت وجودی کاملا مشخصی دارد، کارایی خود را از دست داده است. درحقیقت تورم آسیب‌های متعددی بر سیاست‌گذاری‌ها و همینطور بر اجرا می‌گذارد که از کار انداختن صندوق‌ها نیز یکی از این اثرات سوء است. رشد اقتصادی و سیاست‌های اشتغال و رقابت میان صندوق‌های خصوصی و ساختار آن‌ها نیز از دیگر موارد مهم هستند.
مسئله دیگر تغییرات پارامتریک و افزایش دخالت‌های دولت است. تردیدی نیست که دولت و مجلس دخالت‌های گسترده‌ای در صندوق‌های بازنشستگی دارند و بار صندوق‌ها را بیش از پیش سنگین کرده‌اند. در عین حال تغییرات پارامتریک نیز از سوی صندوق‌ها مورد تاکید است اما همزمان کمتر صندوقی پیدا می‌شود که درباره حضور در بازار سرمایه و بورس و سیاست‌های سرمایه‌گذاری و حکمرانی خوب و سایر مواردی که اهمیت بیشتری نسبت به تغییرات پارامتریک دارند، اقدام خاصی انجام دهد. دو موضوع دیگر به حوزه Public policy مرتبط است. در سیاست‌گذاری عمومی حوزه‌ای به نام اجراپژوهی وجود دارد که به طور مفصل و تحلیلی به عوامل موثر بر اجرای سیاست‌ها و موفقیت یا شکست آن‌ها می‌پردازد و یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت یا شکست سیاست‌ها و مشکلات فعلی صندوق‌ها را اراده سیاسی می‌داند.
موضوعی که به نظر می‌رسد هنوز در جامعه ما شکل نگرفته است. در واقع این اراده سیاسی شکل نگرفته که دولت در مسائل صندوق‌ها دخالت نکند یا به صورت ویژه به ارکان سیاست‌گذاری تامین‌اجتماعی و صندوق‌های بازنشستگی توجه شود. اگر این اراده شکل گیرد بسیاری از گرفتاری‌ها حل خواهد شد. برای مثال، دولت یازدهم در حوزه داخلی، اراده سیاسی خود را بر طرح تحول نظام سلامت قرار داد. فارغ از نقاط قوت و رضعف طرح، مسئله مهم این است که میان رئیس جمهور و وزیر بهداشت و سایر دستگاه‌های ذیربط در موضوع بهداشت و سلامت هماهنگی کامل در سیاست‌گذاری و اجرا ایجاد شد. در حوزه تامین‌اجتماعی چنین چیزی وجود ندارد. قانون ساختار نظام جامع رفاه و تامین‌اجتماعی و ماده ۲۷ قانون برنامه پنجم از مهم‌ترین قوانینی است که در کشور به تصویب رسیده اما مورد وثوق سیاست‌مداران و سیاست‌گذاران قرار نگرفته است. اینجاست که نقش گفتمان‌سازی بسیار پررنگ می‌شود. تمام مواردی که در بالا اشاراتی به آن‌ها رفت باید این قابلیت را داشته باشند که تبدیل به مدل شوند و در ادامه نیز با استحکام آن توسط نخبگان و خبرگان، به شکل‌گیری گفتمان واحد و سراسری به خصوص در میان مدیران بینجامد تا همگان بر سر موضوع به «نزدیکی ذهنی مفهومی» برسند، که اگر چنین شود زمینه برای اراده سیاسی نیز پدید می‌آید. این‌ها تکنیک‌های policy communication در حوزه سیاست‌گذاری عمومی است. یعنی زمانی که می‌خواهید یک سیاست را بسط یا توسعه دهید، لازم است مدلی روشن در اختیار داشته باشید و بر سر آن توافقی نسبی به وجود آمده باشد. اگر این اتفاق بیفتد، اراده سیاسی نیز شکل می‌گیرد و در مرتبه بعد اجرای موفقی در سیاست‌ها خواهیم داشت.
* بخشی از سخنرانی ایراد شده در همایش «صندوق‌های بازنشستگی- تنگناها و راهکارها»
منبع : هفته نامه آتیه نو . کیومرث اشتریان - دبیر کمیسیون اجتماعی دولت یازدهم
کارکنان پیمانی دستگاه‌های دولتی مشمول تامین‌اجتماعی هستند؟بیمه تامین‌اجتماعی از عناصر لازم و تفکیکناپذیر در هر نوع اشتغال و فعالیت بدنی و فکری است و عدم توجه به این مهم؛ ناقض سلامت، عدالت و امنیت در اقتصاد و فعالیت تولیدی محسوب می‌شود.
۱۴۰۴/۰۴/۲۹ | ۰۶:۵۱
جشنواره رسانهای رفاه و تامین اجتماعی«رستا» برگزار می شود جشنواره رسانهای رفاه و تامین اجتماعی«رستا» از سوی سازمان تامین اجتماعی و به همت موسسه فرهنگی-هنری آهنگ آتیه برگزار می‌شود. علاقمندان تا 15 مرداد ماه سال جاری می توانند آثار خود را به این جشنواره ارسال کنند.
