هشتاد و سومین شماره «آتیه نو»، هفته‌نامه تخصصی رفاه و بیمه‌های اجتماعی در ایران، با مجموعه مطالبی در مورد مسائل مرتبط با تأمین اجتماعی، صندوق های بازنشستگی و رفاه اجتماعی، صبح امروز ۲۱ آذرماه منتشر شد.
تأمین ۲۴/ هفته نامه «آتیه نو» از جمله نشریاتی است که توسط موسسه فرهنگی و هنری آهنگ آتیه (تحت پوشش سازمان تامین اجتماعی) منتشر می شود.
ذره بین بیمه روی بودجه سالیانه
لایحه بودجه سال 1396 توسط دولت، سر وقت و بدون وقت‌کشی تقدیم مجلس شورای اسلامی شد تا نمایندگان برای بررسی لایحه بودجه فرصت کافی در ماه‌های پایانی سال داشته باشند. آتیه نو در گزارشی تلاش کرده بر لایحه بودجه 1396 با تمرکز بر نهادهای بیمه‌گر و مرتبط با امور بازنشستگی که در آن به طور خاص بر روی بودجه نهادهای وابسته و مرتبط با وزارت کار دقت شده است مرور کند.
فرصت های شغلی بر بستر فناوری های نوین
موضوع «موفقیت جوانان ایرانی در راه‌اندازی کسب‌وکارهای اینترنتی» موضوع گزارشی دیگر در شماره اخیر هفته نامه آتیه نو است. بر اساس این گزارش، هرچند توافق هسته‌ای و لغو تحریم‌ها یکی از دلایل پویا شدن اقتصاد ایران به شمار می‌رود، اما نمی‌توان نقش تکنولوژی را در این زمینه انکار کرد. اقتصاد ایران به لطف تکنولوژی تحرک بیشتری پیدا کرده و جوانان تحصیل‌کرده و مبتکر ایرانی از پیشرفت تکنولوژی برای ایجاد فرصت‌های اقتصادی و شغلی استفاده می‌کنند. گشایش اقتصادی، پیشرفت تکنولوژی و تجربه موفق استارت‌آپ‌ها در ایران دستاورد مهم دیگری نیز به همراه داشته و آن بازگشت برخی از نخبه‌ترین و باهوش‌ترین جوانان ایرانی به کشور است. برخی از جوانان ایرانی که تجربه کار در سیلیکون‌ولی کالیفرنیا را داشته‌اند اکنون به ایران بازگشته‌اند. از سوی دیگر دولت هم پارک علم و فناوری احداث کرده که بر سر در آن می‌توان نشانه‌هایی سیلیکون‌ولی ایران را مشاهده کرد. این روند می‌تواند به جذب هرچه بیشتر جوانان مبتکر در بخش استارت‌آپ‌ها کمک کند.
پشتیبانی گردشگری سلامت از اقتصاد درمان
چندین دهه گذشته است از زمانی که پزشکان هندی و پاکستانی به ایران می‌آمدند و درمان بیماران ایرانی را به عهده می‌گرفتند. با رشد سریع دانش پزشکی در کشور، هم‌اکنون به مرحله‌ای رسیده‌ایم که ایران در حوزه دانش پزشکی در زمره 20 کشور اول جهان شناخته می‌شود. با وجود داشتن چنین پتانسیل‌های علمی در حوزه پزشکی شاهد هستیم که همچنان کشور ما در حوزه گردشگری سلامت نتوانسته به دستاورد قابل‌قبولی برسد. یعنی در شرایطی که توان علمی و پزشکی ما برای جذب بیمار خارجی در حد بسیار مطلوبی است، به دلیل مهیا نبودن زیرساخت‌های گردشگری سلامت نتوانسته‌ایم از این توان بالقوه استفاده کنیم. همین موضوع سبب شده تا آتیه نو در آخرین شماره خود بایدها و نبایدهای گردشگری سلامت و سهم بخش درمان تامین اجتماعی از آن را مورد بررسی قرار دهد.
درآمدزایی از طریق نقشه!
نقشه‌برداری در جامعه امروز ما شغلی قابل‌اتکا شناخته می‌شود. کما اینکه فعالان این حوزه نیز معتقدند با فراگیری مهارت‌های این رشته مهندسی می‌توان به درآمدزایی قابل‌توجهی دست یافت. اما قبل از حضور در بازار کار این مهارت، باید آموزش‌هایی فراگرفته شود. شاید این سوال در ذهن مخاطب ایجاد شود که اگر مهارتی تحت یک رشته درسی در دانشگاه‌ها تدریس می‌شود، چرا باید مهارت‌های مرتبط با آن در آموزشگاه‌های خصوصی و مراکز فنی‌وحرفه‌ای نیز آموزش داده شود و اصولا چنین آموزش‌هایی چقدر راهگشا و چقدر به سمت‌وسوی بازار کار راهبر هستند؟ از این رو، آشنایی با مهارت‌های مرتبط با نقشه‌برداری، به‌عنوان یک رشته مهندسی در حوزه عمران، آموزش‌های موجود در این شاخه، دستمزدها، و نرم افزارهای کاربردی آن، که دانشجویان باید فرا بگیرند و هزینه‌های مرتبط با آن‌ها و ... طی گزارشی در آتیه نو بررسی شده اند.
تریبون بازنشسته ها کجاست؟
نمایش «دوران خوش بازنشستگی» از 15 آذرماه تا 6 دی‌ماه در ساعت 19:30 در سالن استاد انتظامی خانه هنرمندان اجرا می‌شود؛ داستان کارمندی مهم در یک شرکت که با هزار امید و آرزو بازنشسته می‌شود. او مدام به این موضوع فکر می‌کند که در دوران بازنشستگی‌اش چه کارهایی انجام دهد و می‌تواند به رویاهایش برسد، اما بعد از بازنشستگی وضعیت آن‌طور که او می‌خواهد پیش نمی‌رود. نقش این کارمند مهم و بازنشسته فعلی را رسول نجفیان بازی می‌کند. او در صحبت‌هایش از بازنشسته‌هایی می‌گوید که همچنان بار سنگین مسئولیت خانواده را به دوش می‌کشند و با مبلغ کمی خانواده‌شان را مدیریت می‌کنند. این نمایش در حال حاضر در خانه هنرمندان ایران در حال اجراست و رسول نجفیان در گفت‌وگو با آتیه‌نو از تجربه حضور در این نمایش می‌گوید. هرچند تاکید می‌کند: «من جایی استخدام نبوده‌ام که در این سن و سال بازنشسته شوم اما در این سن طبیعی است که آدم احساس بازنشستگی کند.» بلیت این نمایش را 15 هزار تومان قیمت‌گذاری کرده‌اند. محمد لارتی و کامران شهلایی کارگردانی این اثر را برعهده دارند و شهلایی نویسنده اثر نیز هست. رسول نجفیان، آیه کیانپور، سحرناز عباس‌زاده و هما پریسان بازیگران این نمایش هستند. نمایشنامه این اثر در سالهای 89 و 91 جوایزی دریافت کرده است.
فاصله اقتصاد ملی از نظام تامین اجتماعی
حکایت صندوق‌های بازنشستگی در ایران از آن دست موضوعاتی است که برای بسیاری از فعالان این حوزه تفسیرپذیر و حتی بیش از آن تعمیم‌پذیر است. در حالی که مطابق تعاریف متداول، این نهادها در زمره پیچیده‌ترین نهادهایی قرار می‌گیرند که از بایسته‌های مالی و قانونی خاصی پیروی می‌کنند، اما از آن‌سو نیز مسائل مختلفی در سه سطح مدیریتی، تکنیکال و حکمرانی قابل‌طرح و بیان دارند که موقعیت آن‌ها را به حساس‌ترین و پیش‌بینی‌ناپذیرترین نهاد دست‌آفریده بشری و مدیریت آن‌ها را به خطیرترین مدیریت ممکن تبدیل می‌کند. در جهان امروز، تنها 13 بازار بزرگ بازنشستگی دنیا ارزشی بالغ‌بر 31 هزار و 1980 میلیارد دلار (معادل 4/83 درصد تولید ناخالص داخلی این کشورها) دارند. به این ترتیب کمتر کسی است که مناقشه‌ای بر ارتباط صندوق‌ها با اقتصاد و مولفه‌های تعیین‌کننده آن داشته باشد. در ایران اما این ارتباط و پیوند تعریف‌شده و مشخص نیست و آنچه از دیرباز به وقوع پیوسته، حرکت صندوق‌ها در مسیر پرفراز و نشیب بوده است. اینجاست که تفسیرهای مختلف و گاه متعارض و متناقضی شنیده می‌شود که در هرکدام بن‌مایه‌های نظری خاصی دیده می‌شود. نگاه علی فلاح زیارانی به موضوع بحران صندوق‌ها همان‌قدر که تازه است، تقریبا به همان اندازه نیز آشناست. او که سال‌ها تجربه مشاوره محاسبات بیمه‌ای صندوق‌های بازنشستگی در ایران را داشته سال‌ها در کانادا نیز به خدمات مشاوره طرح‌های بازنشستگی (retirement plan associate) اشتغال داشته است. زیارانی در گفت‌وگو با آتیه نو انتقادات صریحی به نهاد دولت وارد می‌کند، چه آنجا که معتقد است این نهاد و بازوهای اقتصادی آن در سیکلی تاریخی مسئولیت اجتماعی خود در قبال صندوق‌ها را فراموش کرده‌اند و هیچ وزن و جایگاه مشخصی برای صندوق‌های بازنشستگی قائل نیستند، و چه آنجا که راه‌حل فائق آمدن بر مشکلات کنونی صندوق‌ها را در تدوین و بهره‌گیری از نظام مالیاتی دقیق در ساختار مدیریت اقتصاد کشور و به‌ویژه صندوق‌های بازنشستگی می‌داند. این پژوهشگر اقتصاد بیمه و تامین‌اجتماعی به ارزیابی تطبیقی وضعیت صندوق‌های بازنشستگی در کشور کانادا و مقایسه آن کشور با ایران می‌پردازد و در تحلیل‌های خود، نظام مالیاتی را حلقه مفقوده‌ای در سیاست‌گذاری صندوق‌های ایران می‌داند. صندوق‌هایی که به اعتقاد وی در طول سال‌ها بیشتر نگاه اجتماعی بر آن‌ها حاکم بوده تا نگاه اقتصادی و بر همین اساس پیشنهادهای خود را با محوریت نظام مالیاتی تعریف می‌کند.
جایی که بیمه رسم نیست!
هفته نامه آتیه نو در شماره اخیر خود به مشکلات و مصائب سوپرمارکت‌داری از زبان بقال‌های محل پرداخته است: شاگرد هم می‌گیرم یه روز میاد، یه روز نمیاد. آخر سر هم دخل رو خالی می‌کنن و میرن. پسر 20 سالهای بود که ماهی 500 هزار تومان به او می‌دادم. سه ماه اومد، کلی جنس و پول سرقت کرد و رفت. کارگرهای فصلی و گذری، کار نمی‌کنند. مامور بیمه چندبار آمد و گفت باید کارگرهایت را بیمه کنی. اما خودشون می‌گفتن نمی‌خوان و به پولش نیاز دارن. من هم بیمه‌شان نکردم. البته کسی هم نیامده اینجا ثابت بایستد تا من بیمه‌اش کنم.
مشمولین بیمه بیکاری
بیکاری و حمایت‌های بیمه‌ای مرتبط با آن یکی از مباحث پردامنه در کلیه کشورها به شمار می‌آید. این موضوع در ایران از تاریخ شروع حمایت‌های مقرر در قانون بیمه بیکاری از سال 1367 به صورت آزمایشی و از سال 69 به طور دائم به مرحله تصویب و اجرا گذارده شد و هر سال شیوع و توسعه بیشتری یافت. سوالات زیادی در مورد بیمه بیکاری و مقررات مربوط به آن وجود دارد که در این شماره نیز مشاور آتیه‌نو توضیح می‌دهد که مشمولین بیمه بیکاری چه کسانی هستند.
نظام مالیاتی، پشتوانه بازنشستتگی
دلایل رضایت سوئدی‌ها از پرداخت مالیات سنگین چیست؟ برای بسیاری از مردم پرداخت مالیات چندان خوشایند نیست، زیرا آن‌ها در مقابل مالیاتی که پرداخت می‌کنند، از خدمات رفاهی اندکی بهره‌مند می‌شوند. اما سوئدی‌ها از مالیات سنگینی که پرداخت می‌کنند نه‌تنها ناراضی نیستند، بلکه راضی هم به نظر می‌رسند. سوئدی‌ها معتقدند خدمات رفاهی که از آن استفاده می‌کنند با مالیات پرداختی تناسب دارد. دولت سوئد مالیات‌های دریافتی را در بخش‌های مختلفی ازجمله حقوق کودکان، بهداشت و درمان، بازنشستگی، ازکارافتادگی، بارداری، تحصیل و حمل‌ونقل هزینه می‌کند. تحلیلگران بر این باورند که در مقام مقایسه مالیات‌های پرداختی با خدمات رفاهی که به مالیات‌دهندگان ارائه می‌شود، تناسب دارد. به همین دلیل اغلب سوئدی‌ها موافق پرداخت مالیات‌های سنگین هستند و به دولت اعتماد دارند که مالیات‌ها را در قالب تسهیلات اجتماعی و رفاهی به آن‌ها بازمی‌گرداند.
عناوین دیگر مطالب این شماره آتیه نو:
خیریه های بی خیر
نیاز حوزه اجتماعی به پژوهش های مساله محور
چشم انداز درآمدهای نفتی
جایگاه ایران در اقتصاد منطقه
سهم خواری از سلامت ممنوع
گذر از فقر به صنعت با کار و پشتکار
زندگی سالم تر با نظم و تنش زدایی
در چه شغلی نفس می کشید
و ...