
تکاپوی صنعت دارو برای جهانیشدن
ایران بهخوبی از منابع داخلی استفاده کرده و تقریبا در زمینه داروهای عمومی خودکفا شده است و این مسئلهای است که نیروهای فروش شرکتهای بزرگ دارویی برای ورود به ایران باید بدانند.
ایران بهخوبی از منابع داخلی استفاده کرده و تقریبا در زمینه داروهای عمومی خودکفا شده است و این مسئلهای است که نیروهای فروش شرکتهای بزرگ دارویی برای ورود به ایران باید بدانند.
تامین ۲۴/ صنعت دارو ازجمله صنایع سودآور به شمار میرود که ایران در سالهای اخیر در آن پیشرفت خوبی داشته است. از آنجایی که تحریمهای دهه گذشته به طور غیرمستقیم موضوع واردات دارو و مواد اولیه به ایران را تحت تاثیر قرار داده بود،ایران بهخوبی از منابع داخلی استفاده کرده و تقریبا در زمینه داروهای عمومی خودکفا شده است و این مسئلهای است که نیروهای فروش شرکتهای بزرگ دارویی برای ورود به ایران باید بدانند.
شرکتهای داروسازی با جهشی بزرگ در تولید دارو توانستند اغلب داروهای مورد نیاز را تولید کنند. فارغ از موضوع کیفیت و اینکه همچنان نوع خارجی برخی داروها در مقایسه با مشابه داخلی موثرتر است، توانایی در تولید داخلی دارو دستاوردی قابلملاحظه به شمار میرود.
از همین رو بیزینس مانیتور پیشبینی میکند تولید دارو در ایران طی چند سال آینده رشد قابلتوجهی داشته باشد و داروهای تولیدی ایران قابلیت رقابت بیشتری در بازارهای بینالمللی خواهند داشت. یکی از عواملی که در این گزارش بهعنوان عامل موثر در افزایش رقابت داروهای ایرانی در بازار جهانی به آن اشاره شده کاهش ارزش ریال است که قیمت این داروها را در مقایسه با مشابه خارجی کاهش میدهد. البته گروهی دیگر از کارشناسان بر این باورند که داروهای تولید ایران برای ورود به بازار جهانی مسیری پرفرازونشیب پیش رو دارند.
سرانه مصرف دارو در ایران
کارشناسان میگویند مصرف دارو در ایران بالاست، به طوری که هر ایرانی در سال 340 عدد دارو مصرف میکند. به عبارتی حدود یک دارو در روز. ایران از این نظر دومین مصرفکننده در آسیا و بیستمین در دنیاست. همچنین متوسط تجویز تعداد دارو در هر نسخه توسط پزشکان در دنیا حدود 2 قلم است در حالی که این مقدار در ایران معادل 5/3 قلم دارو است. به همین دلیل زمانی که واردات دارو به کشور با مشکل مواجه شده بود، تامین نیاز بیماران از طریق تولید داخلی اهمیت بسیار زیادی داشت.
در حال حاضر 90 تولیدکننده دارو، 123 واردکننده (30 واردکننده تکنسخهای)، 30 پخشکننده و 10 هزار داروخانه زنجیره تامین دارو در کشور را بر عهده دارند. فعالیت دارویی در کشور به دو قسمت تولید و واردات دارو تقسیم میشود به طوری که 96 درصد داروهای کشور تولید داخل و فقط 4 درصد آن وارد میشود و این در حالی است که 55 درصد ارزش ریالی بازار داروی ایران را تولید دارو تشکیل میدهد و مابقی آن به واردات اختصاص دارد.
بر اساس گزارش موسسه بیزینس مانیتور، از یک سو ایران تلاش میکند صادرات محصولات دارویی خود را افزایش دهد و در این زمینه به جذب سرمایهگذاری بپردازد، اما از سوی دیگر افزایش تولید دارو میتواند تاثیری منفی بر قیمتها و در دسترس بودن برخی از داروها بگذارد.
همکاری با داروسازان خارجی
این در حالی است که ایران به منظور تقویت صنعت داروسازی خود به دیگر کشورها و شرکتهای خارجی برای سرمایهگذاری رو آورده است. طی 6 ماهه بعد از لغو تحریمهای غرب، ایران تلاش گستردهای را برای همکاری و جذب سرمایهگذاری از سوی شرکتهای داروسازی خارجی صورت داده است. برای مثال، چند هیئت آلمانی امسال به ایران سفر کردهاند و هر دو کشور نسبت به افزایش همکاریها در زمینه داروسازی ابراز تمایل کردهاند. اخیرا ایران و روسیه نیز برای تولید واکسن آنفولانزا توافقنامهای امضا کردهاند. گفتنی است آلمان و روسیه واردات دارویی قابلتوجهی از ایران دارند و مجموعا بیش از 75 درصد صادرات محصولات دارویی ایران به این دو کشور انجام میگیرد. بنابراین روابط این دو کشور با ایران در زمینه صنعت دارو مستحکم است.
اما ایران اخیرا قراردادی تجاری نیز با هند منعقد کرده که هدف از آن بالا بردن صادرات به این کشور است و شرکت داروسازی دانمارکی «نوو نوردیسک» نیز طرحهایی را برای تولید انسولین در ایران اعلام کرده است.
مدیران صنعت داروسازی میگویند ایران هدف جذابی برای شرکتهای بزرگ داروسازی است که به دنبال فروش محصولات دارویی جدید خود به جمعیت زیاد و در حال افزایش این کشور هستند، اما ورود به سطح اولیه روابط و تامین روابط خوب با مقامات ایرانی موضوع کلیدی است.
رویترز در این زمینه مینویسد: «به لطف معافیتهای داروهای حیاتی و دیگر کالاهای بشردوستانه، دارو در تحریمها استثنا بود اما هنوز حمل دارو به این کشور با کشتی به علت کاهش محدود تحریمهای مالی و محدودیتها در زمینه فناوری، که به جمهوری اسلامی ایران میرسد، چندان بدون مشکل نیست.»
با این حال تحلیلگران میگویند ایران بالقوه با دارا بودن 80 میلیون مشتری بازار جذابی است و برای ورود داروسازان و بسیاری صنایع دیگر آماده است.
در عین حال یکی از مشاوران سازمان بهداشت جهانی که در دوران تحریم به ایران سفر کرده است، میگوید ایران بهخوبی از منابع داخلی استفاده کرده و تقریبا در زمینه داروهای عمومی خودکفا شده است، و این مسئلهای است که نیروهای فروش شرکتهای بزرگ دارویی برای ورود به ایران باید بدانند.
هانس هوگرزسل پروفسور «گلوبال هلث» در دانشگاه گرونینگن و رئیس سابق بخش داروهای اساسی WHO، گفت: «ایران یک صنعت دارویی بهخوبی توسعهیافته دارد که تا حد زیادی خودکفاست.»
با این حال کارشناسان بیزینس مانیتور ادعا میکنند با توجه به مشکلات موجود پیش روی سرمایهگذاران خارجی در ایران، به نظر نمیرسد در آینده نزدیک فعالیتهای اقتصادی کلانی توسط شرکتهای داروسازی بینالمللی در ایران انجام شود و احتمالا فعالیت شرکتهای بینالمللی داروسازی به مشارکت با شرکتهای داروسازی داخلی ایران محدود خواهد بود. به هر ترتیب بیزینس مانیتور انتظار دارد تولید دارو در ایران طی چند سال آینده تحت تاثیر کاهش ارزش ریال، رشد قابلتوجهی را شاهد باشد. این بدان معناست که داروهای تولیدی ایران در بازارهای بینالمللی رقابتیتر خواهند شد و این مسئله فضای خوبی را برای افزایش تولید به تولیدکنندگان دارو در ایران خواهد داد. گفتنی است صنعت داروسازی از صنایع پردرآمد به شمار میرود و اخیرا داروسازی گیاهی نیز بار دیگر مورد توجه مردم قرار گرفته است. کارشناسان میگویند پس از سالها دوباره توجه مردم به داروهای گیاهی جلب شده است. به گفته آنها ایران تاریخی قدیمی در طب سنتی و استفاده از داروهای گیاهی دارد و در صورتی که در این زمینه سرمایهگذاریهای مناسبی انجام شود، ایران میتواند در کنار صنعت داروسازی، داروهای گیاهی خود را نیز در مقیاسی گسترده روانه بازار کند. در حال حاضر چین سهم بزرگی از این بازار را به خود اختصاص داده و درآمد زیادی از آن کسب میکند.
منبع: هفته نامه آتیه نو / بیزینس مانیتور