گاهشمار 30 خرداد 1395

تامین 24/ 65 سال پیش در چنین روزی در سال 1330، رضا کیانیان ـ بازیگر سینما و تئاتر ـ به دنیا آمد. رضا کیانیان در سی‎اُم خرداد 1330 در تهران متولد شد. در سال 1355 از دانشکده‌ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران در رشته‌ی تئاتر فارغ‌التحصیل شد. کیانیان از سال 1345 بازیگری تئاتر را آغاز کرد و در نمایش‌هایی مانند آنتیگونه، خرده بورژوا، چهره‌های سیمون ماشا، ازدواج آقای می سی سی پی و یادگار سال‌های شن بازی کرد. کیانیان در سال 1368 فعالیت سینمایی خود را با بازی در فیلم تمام وسوسه‌های زمین به کارگردانی حمید سمندریان آغاز کرد. وی در سیزدهمین جشنواره‌ی فیلم فجر، برای بازی در فیلم کیمیا، نامزد دریافت جایزه‌ی بهترین بازیگر نقش دوم مرد شد و در شانزدهمین جشنواره‌ی فیلم فجر، برای بازی در فیلم آژانس شیشه‌ای جایزه‌ی بهترین بازیگر نقش دوم مرد را دریافت کرد. او افزون بر بازیگری، در زمینه‌های طراحی صحنه و فیلمنامه‌نویسی هم کار کرده و چند سال پیش برای طراحی صحنه‌ی نمایش نیلوفر آبی برنده‌ی جایزه شد. کیانیان برای بازی ماندگارش در فیلم خانه‌ای روی آب، سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد را از بیستمین جشنواره‌ی بین‌المللی فیلم فجر به دست آورده است. رضا کیانیان ـ بازیگر تئاتر و سینمای ایران ـ امروز 65 ساله شد.
35 سال پیش در چنین روزی در سال 1360، درگیری منافقین با مردم و نیروهای انقلابی صورت گرفت. با گسترده شدن اختلاف نیروهای انقلابی با عناصر ضد انقلاب به سرکردگی منافقین و بنی‌صدر، طرح عدم کفایت سیاسی بنی‌صدر در مجلس عنوان گردید و حضرت امام خمینی (ره) در حکمی در بیستم خرداد 1360، او را از فرماندهی کل قوا عزل نمود. در این میان نیروهای انقلابی خواستار سرعت عمل در عزل بنی‌صدر از ریاست جمهوری توسط مجلس و تأیید حضرت امام بودند. از این رو مردم انقلابیِ وفادار به امام و آرمان‌های انقلاب، در روز سی‌اُم خرداد 1360 در بیرون از مجلس شورای اسلامی تجمع کردند. از آن سو، گروهک‌های ضد انقلاب و طرفدار بنی‌صدر که تدارک گسترده‌ای برای ایجاد آشوب و جلوگیری از کار مجلس دیده بودند، اعلان مبارزه‌ی مسلحانه کردند. در بعدازظهر سی‌اُم خرداد 1360، این گروهک‌ها به خیابان ریختند و به تخریب اموال عمومی و قتل و غارت و آشوب در تهران و بسیاری از شهرستان‌ها پرداختند. کم‌کم نیروهای مردمی، سپاه و کمیته‌های انقلاب اسلامی، به مقابله با آشوبگران برخاستند که در این میان درگیری‌های متعددی روی داد. سرانجام با مقاومت شدید انقلابیون آشوبگران شکست خورده متفرق شدند.
23 سال پیش در چنین روزی در سال 1372، انفجار بمب در حرم رضوی به وقوع پیوست. در بعدازظهر سی‌اُم خرداد 1372، برابر با عاشورای سال 1415 هجری، در حالی که مردم عزادار در اوج برگزاری مراسم بزرگداشت قیام تاریخی امام حسین (ع) بودند، توسط منافقین کوردل بمبی داخل حرم مطهر و در نزدیکی ضریح منور امام رضا (ع) در مشهد مقدس منفجر شد. در پی این انفجار ده‌ها تن از زائران در حرم رضوی شهید یا زخمی شدند. پس از این اقدام ضد بشری، مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله‌ خامنه‌ای در پیامی فرمودند: «منافقین کوردل نشان دادند که برای حریم مقدس اهل بیت عصمت و طهارت علیهم‌السلام نیز هیچ‌گونه حرمتی قائل نیستند. دشمنان منافق، مُعاند و سنگدل، با این جنایت نشان دادند که به هیچ یک از موازین انسانی پای‌بند نیستند و دشمنی آنان با ملت غیور و مؤمن ایران، هیچ حد و مرزی را نمی‌شناسد».
110 سال پیش، در چنین روزی در سال 1285، امین‌الله حسین ـ آهنگساز ایرانی‌تبار ـ متولد شد. امین‌الله آندره حسین، در سی‌اُم خرداد 1285 در عشق‌آباد ترکمنستان، از خانواده‌ای ایرانی به دنیا آمد. نخستین کسی که گوش امین‌الله را به موسیقی سپرد، مادرش بود که با موسیقیِ صفحه‌های گرامافون از استادان نامدار موسیقی ایرانی، فضای خانه را می‌آگَند. به زودی خانواده‌ی حسین به مسکو کوچ کردند تا امکان تحصیل منظم امین‌الله فراهم شود. همان جا بود که در سال 1917 میلادی، انقلاب بلشویکی روی داد و پدر ناگزیر او را برای ادامه‌ی تحصیل به آلمان فرستاد. امین‌الله حسین در آلمان به تحصیل پزشکی پرداخت، اما عشق او به موسیقی وی را به پاریس کشاند تا در این رشته تحصیل کند. او پیشتر در آلمان از استادان کنسرواتوار اشتوتگارت نیز بهره برده بود. موسیقی امین‌الله حسین آگنده است از نغمه‌های ایرانی. بهترین آثار او یا تم ایرانی دارند یا داستان ایرانی، یا هر دو. دو سمفونی امین‌الله حسین ـ آریا و پرسپولیس ـ از کوچ آریایی‌ها به سرزمین پارس و ژرفای شکوه و عظمت هخامنشیان حکایت دارد. دو اثر دیگر او ـ مینیاتورهای ایرانی و سوئیت شهرزاد ـ در سال 1975 میلادی ساخته شد. ساخته‌های امین‌الله حسین برای دیگر سازها غیر از تار، منحصر است به آثاری برای پیانو که ساز اصلی او محسوب می‌شد. قطعاتی کوتاه برای پیانوی سُلو بر اساس رباعیات خیام و سه کنسرتو برای پیانو و ارکستر، آثار او در این زمینه هستند. بیشتر آثار حسین بر روی صفحه‌های موسیقی موجود است. امین‌الله حسین ـ آهنگساز ایرانی‌تبار و سازنده‌ی قطعات پرسپولیس و مینیاتورهای ایرانی ـ در سال 1362 در پاریس درگذشت.
1342 سال پیش در چنین روزی در سال 95 هجری، حَجّاج بن یوسُف ثقفی ـ حاکم خونخوار عراق در زمان امویان ـ مُرد. حجّاج بن یوسُف ثقفی از ستمکاران تاریخ به شمار می‌آید. او در مدت 20 سال حکومت در عراق، تلاش زیادی در تحکیم و تثبیت حکومت مروانیان به عمل آورد. حجّاج پس از کشتن عبدالله بن زبیر و به منجنیق بستن خانه‌ی خدا و پایان دادن به حکومت آل زبیر، افزون بر حجاز، حکومت عراق و شرق عالم اسلام (تا مرزهای هند و مغولستان) را نیز ضمیمه‌ی حکومت امویان کرد. غیر از افرادی که در جنگ‌ها به دست این حاکم خونخوار کشته شدند، حکم قتل حدود صد و بیست هزار نفر نیز، در دوران حکومت وی توسط خود او صادر شده است. حَجّاج ین یوسُف تلاش زیادی در کشتن طرفداران امام علی علیه‌السلام و براندازی نام و نشان اهل بیت، از خود نشان داد و در این راه از هیچ ظلم و تجاوزی فروگذار نکرد. حَجّاج بن یوسُف ثقفی سرانجام در حالی که دچار اختلال روانی و کابوس شده بود، در سیزده رمضان 95 هجری در 55 سالگی از دنیا رفت. جسد او را پنهانی در محلی که مردم خشمگین متوجه نشوند، دفن کردند. در زمان مرگ حَجّاج، بیش از پنجاه هزار نفر مرد و سی هزار زن در زندان او به سر می‌بردند. 86 سال پیش در چنین روزی در سال 1309: انتخابات انجمن بلدیه‌ی تهران برگزار شد.
69 سال پیش در چنین روزی در سال 1326: موافقتنامه‌ای نظامی میان ایران و آمریکا به امضاء رسید. به موجب این موافقتنامه، ایران 10 میلیون دلار تجهیزات نظامی از آمریکا خریداری کرد.
66 سال پیش در چنین روزی در سال 1329: کمیته‌ی مشترک روابط خارجی سنای آمریکا، لایحه‌ی کمک 5/11میلیون دلاری آن کشور به ایران را تصویب کرد.
33 سال پیش در چنین روزی در سال 1362: دبیرکل سازمان ملل گزارش تیم اعزامی خود به مناطق جنگی ایران و عراق را که حاکی از ویرانی سنگین مناطق مسکونی ایران بود، به شورای امنیت تسلیم کرد.