بازنشسته‌ها؛ 70درصد مشتری‌های بازار ارز

تأمین ??/ اقتصاد ایران این روزها روی لبه تیغ «رکود» قرار دارد. برای خروج از رکود فعلی در اقتصاد به نظر می‌رسد کنترل نقدینگی‌ای ‌ که در سال 94 با رشد 30 درصدی به حدود 700 هزار میلیارد تومان رسید، کنترل تورم که وعده تک‌رقمی‌شدن آن داده شده است، بهبود فضای کسب‌وکار و ایجاد اشتغال که این روزها پاشنه آشیل اقتصاد است از مهم‌ترین اولویت‌های تیم اقتصادی دولت برای خروج از رکود است.
دولت در تلاش بوده با راهکارهایی ازجمله کاهش نرخ سود بانکی، نقدینگی موجود را به سمت تولید سوق دهد. در روزهای گذشته حتی خبر از احتمال کاهش 15 درصدی نرخ سود بانکی به گوش رسید که البته با انتقاد کارشناسان مواجه شد. با همه این اوصاف رفتارهای اقتصادی مردم به‌‌ویژه اقشار آسیب‌پذیر جامعه به‌خوبی گویای آثار منفی یا مثبت سیاست‌های اقتصادی دولت است. براساس گزارش «وقایع‌اتفاقیه» بیشتر سرمایه‌گذاران خرد و خانگی هنوز علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در بازار‌های طلا، سکه، ارز و مسکن هستند و سرمایه‌گذاری در بازار ملک بعد از بازار ارز از پرطرفدار‌ترین بخش‌ها برای سرمایه‌گذاران خرد و کلان است.
نبض بازار دست ماست باوجود همه تلاش‌ها به‌منظور جذاب‌نبودن بازار ارز برای سرمایه‌گذاران، هنوز ارزفروشان بازار 15 خرداد و چهارراه استانبول کسب‌وکارشان رونق دارد. وضعیت فعالیت ارزفروشان در بازار دلالی نشان می‌دهد بازار دلالی هنوز روی پاست و همه آنها نگاهشان به تحولات سیاسی است و به قول خودشان تا ایران و آمریکا روابطشان حسنه نشده سرمایه‌گذاری در هر بخش دیگری غیر‌از دلار اشتباه است به‌ویژه اگر در تولید یا بازار سرمایه باشد. هیچ‌کدامشان نظری درباره تک‌نرخی‌شدن ارز ندارند اما یک موضوع را به‌خوبی می‌دانند که در ایران دلالی حرف اول را می‌زند؛ کسی که فکر اقتصادی داشته باشد سرمایه‌اش را نه در بانک می‌خواباند نه در خرید زمین و مسکن و معتقدند برای سود بیشتر فقط باید خریدوفروش‌های سریع انجام داد. از نظر آنها دلالی در بازار خودرو هم یکی از راه‌های پرسود برای کسب درآمد است و با اطمینان می‌گویند سرمایه‌گذاری در بازار ارز، طلا و سکه، خانه اول و آخر سرمایه‌گذاران خرد و خانگی است. حدود ساعت 9 صبح تعدادشان 30 تا 40 نفر بود که تا ظهر به 60 نفر هم رسید. می‌گویند وضعیتشان از صرافی‌ها بسیار بهتر است، چراکه نبض بازار ارز دست آنهاست. در آن همهمه و شلوغی در هر دقیقه یک نرخ را برای ارز اعلام می‌کردند. به‌خوبی هم مشتری‌های خود را می‌شناسند. مشتری‌های قدیمی و چندین‌ساله دارند. یکی از آنها می‌گوید: نه طلا، نه سکه نه بانک اگر می‌خواهی شب سر راحت زمین بگذاری فقط دلار بخر! این دلارفروش که حدودا 40ساله است، می‌گوید: از ساعت 9 صبح که به بازار می‌آید تا حدود پنج بعدازظهر بیشتر از صد معامله انجام می‌دهد. مشتری‌هایش برای خرید ارز از 30 میلیون تومان شروع می‌کنند تا رقم‌های بزرگ؛ برای مثال 200 میلیون تومان و بیشتر. البته او توصیه می‌کند اگر قرار است زیر 20 میلیون تومان سرمایه‌گذاری کنید، سرمایه‌گذاری روی ارز بچه‌بازی نیست. از او می‌‌پرسم بارها گفته شده بازار دلالی ارز به اقتصاد ضربه می‌زند اما چرا هنوز این بازار پر از دلال ارز است؟ می‌گوید: مگر اقتصاد به فکر ما هست که ما به فکر اقتصاد باشیم. این دلال می‌گوید: از چند ماه گذشته شاید 70 درصد از مشتری‌های ما را بازنشستگان و افرادی تشکیل می‌دهند که کل سرمایه زندگی‌شان یک خانه اجاره‌ای و یک ماشین پراید است. موضوع، اعتماد یا بی‌اعتمادی نیست؛ مردم دنبال بهترین و سریع‌ترین راه برای افزایش نقدینگی خود هستند. به گفته این ارزفروش، او مشتری‌هایی دارد که در شش ماه سرمایه‌گذاری روی ارز به‌اندازه یک سال پس‌انداز در بانک سود به‌دست آورده‌اند. با ارزفروش دیگری صحبت می‌کنم. کرد است، حدود 50 سال دارد و 10سالی هست که دلال ارز است.
می‌گوید: در ایران چیزی به نام « غیر‌مجاز» معنی و مفهوم ندارد. نه صرافی غیر‌مجاز، نه مؤسسه مالی و اعتباری غیر‌مجاز. معتقد است هیچ‌وقت برخوردهای قهری مانند اتفاقی که سال 92 در بازار ارز افتاد موجب نمی‌شود مردم در جایی که دوست دارند سرمایه‌گذاری نکنند. یکی از مشتری‌ها هم کمی نزدیک‌تر وارد گفت‌وگو می‌شود. خانمی حدودا 40ساله است که روی طلا و ارز سرمایه‌گذاری کرده است. می‌گوید طلا را دست‌دوم می‌خرد که اجرت کمی هم داشته باشد: «پارسال برای خرید خانه حدود 60 میلیون تومان از طلاهایی که داشتم را برای خرید خانه تأمین کردم؛ طلا را قسطی می‌خرم.» او سرمایه‌گذاری در بازار بورس را هم بسیار پرریسک می‌داند و می‌گوید، فعلا شرایط اقتصادی ایجاب می‌کند پولت را جلوی چشمت نگهداری. مشتری دیگری می‌گوید: تخم‌مرغ‌هایت را هیچ‌وقت توی یک سبد نچین. خودش یکی از سهامدارن بازار سرمایه و بسیار خوش‌بین است که امسال بازار سرمایه جان بگیرد. ساعت یک بعدازظهر دلارفروشان بازار اوج ساعات کاری خود را تجربه می‌کنند.
منبع: روزنامه وقایع اتفاقیه