خبرنگار و کوزه گر

مهدی بهلولی
آموزگار

تأمین ??/ آموزگاران که به حقوق کم خود، شرایط بد آموزشی و نبود امنیت شغلی اعتراض می‌کنند، خبرنگاران با آنها گفت‌وگو می‌کنند، در میانشان حضور می‌یابند، بیانیه‌ها و نوشته‌هایشان را منتشر می‌کنند و درباره‌شان می‌نویسند.

در مدرسه که زد و خورد و کتک‌کاری می‌شود، خبرنگاران جریان را پیگیری می‌کنند و خشونت‌های درون کلاس و مدرسه را بیرون می‌کشند و در دید همگان می‌گذارند. پرستاران که به شیوه‌ پرداخت حقوق و به تبعیض و شکاف بزرگ میان خودشان با پزشکان اعتراض دارند، باز این خبرنگاران هستند که در میانه‌ معرکه‌اند و همانا که این رشته سر دراز دارد و کمابیش هرجا اعتراضی باشد، بازتاب و پیگیری آن برعهده خبرنگاران است.

شاید بگویید خب، کارشان همین است و منتی ندارند که بر سر دیگران بگذارند، می‌خواستند خبرنگار نشوند! اما سخن بر سر منت گذاشتن و نگذاشتن نیست. سخن بر سر این است که بسیاری از همین خبرنگاران، با همین دشواری‌ها و چالش‌های کاری دیگران روبه‌رویند و گویا کسی نیست که پای درد دلشان بنشیند و به سخنانشان گوش کند و آنها را بازتاب دهد! اما به یُمن گسترش فضای مجازی، یک جورهایی دارند همه با هم ارتباط می‌گیرند.

از زبان برخی خبرنگاران شنیده‌ام که بیمه ندارند، امنیت شغلی ندارند، دستمزدی فراخور یک زندگی معمولی و متوسط نمی‌گیرند و گه‌گاه در محل کار با آنها برخوردهای درستی صورت نمی‌گیرد. می‌گویند امنیت شغلی نداریم یعنی مثلا خیلی راحت مدیران رسانه می‌توانند بگویند که شما از فردا دیگر سرِ کار نیایید.

بیمه‌مان هم نمی‌کنند و باید خود به دنبال بیمه‌ خودمان باشیم. اگر هم کمی تازه‌کار باشیم که حتی خیلی راحت از ما بیگاری می‌کشند. یکی می‌گفت از دشواری‌های کاری ما این است که مثلا با مسئولی گفت‌وگو می‌کنیم و طرف سخنان تندی بر زبان می‌راند، بعد که منتشرش می‌کنیم و کمی سروصدا می‌کند، طرف می‌فهمد که هوا پس است، می‌آید همه چیز را تکذیب می‌کند و می‌افتد بر گردن ما و می‌شویم کسی که نشر اکاذیب کرده است! ساعت کاری تقریبا نامشخص هم، دردسرهای خودش را به همراه دارد و در زندگی خانوادگی به‌ویژه اگر همسر اهل رسانه نباشد، رفته‌رفته می‌تواند دردسرهای زیادی بیافریند.

همه البته این‌گونه ناراضی نیستند و خبرنگارانی هم هستند که در وضع شغلی بهتری به سر می‌برند، اما خب به گمانم شمار خبرنگاران ناراضی بیشتر باشند. در برخورد با این شرایط، یکی از نخستین و مهم‌ترین پرسش‌هایی که به ذهن می‌رسد، این است که چگونه مسئولان یک روزنامه که از دموکراسی، حقوق بشر، حقوق کارگر، حقوق شهروندی و... دفاع می‌کنند، حقوق خبرنگار را فراموش کرده و در محیط کار زیر نظر خودش، چندان وقعی به این مفاهیم بلند و ارزشمند بشری نمی‌نهد: «واعظان کین جلوه در محراب و منبر می‌کنند/ چون به خلوت می‌روند آن کار دیگر می‌کنند.» و دیگر این‌که به راستی ریشه این برخورد دوگانه در چیست و کجاست؟

به فرهنگ برمی‌گردد یا به اقتصاد؟ کار رسانه‌ سالم در ایران چندان درآمدی ندارد و مدیرمسئول را ناگزیر می‌سازد، این‌گونه برخورد کند و حق و حقوق کارکنان خود را بی‌کم و کاست ندهد یا در این‌جا هم کم و کاستی‌های فراگیر فرهنگی ماست که نقش‌آفرینی می‌کنند؟ هرچه باشد داستان کار خبرنگاری ما، بی‌گمان داستان همان کوزه‌گری است که از کوزه‌ شکسته آب می‌خورد!

منبع: روزنامه شهروند

خبرنگار و کوزه گر

آخرین خبرها