تامین ۲۴
پایگاه خبری رفاه و تأمین اجتماعی
دولت به دنبال راهکارهایی برای افزایش اعتبار کالابرگ و گسترش چتر حمایت از فرودستان است؛ اما سازوکارهای این حمایت باید با دقت و با در نظر گرفتن نظر کارشناسان و دغدغهمندان تنظیم شود تا گروههای با دستمزد ثابت و لایههای فرودست طبقات مزدبگیر، بیش از این متضرر نشوند.
به گزارش تامین24، افزایش اعتبار کالابرگ برای حمایت موثرتر از طبقات فرودستتر -به طور مشخص گروههای جمعیتی متعلق به دهکهای اول تا سوم- یک ضرورت است.
در روزهای اخیر، واریز دور پنجم کالابرگ الکترونیکی برای دهکهای اول تا سوم با مبلغ اعتباری ۶۲۰ هزار تومان آغاز شده است؛ در چهار دور قبلی، اعتبار کالابرگ برای هر نفر مبلغ ۵۰۰ هزار تومان بود و اکنون این مبلغ با یک افزایش ۱۲۰ هزار تومانی همراه شده است.
به این ترتیب، یک خانواده چهارنفره متعلق به دهکهای اول تا سوم که به احتمال زیاد تحت پوشش نهادهای حمایتی نیز قرار دارد، در آذرماه، ۲ میلیون و ۴۸۰ هزار تومان اعتبار کالابرگی دریافت کرده است. این اعتبار در حالت کلی، در قیاس با قیمت کالاهای اساسی از جمله برنج، گوشت، حبوبات و روغن در بازار آزاد، ناچیز است و در مجموع نمیتواند تاثیر پایدار و قابل توجهی در معیشت دهکهای فرودست به وجود بیاورد.
در زمانی که قیمت هر کیسه برنج 10 کیلویی ایرانی در بازار چیزی حدود ۳ میلیون تومان است، به گفته «یدالله فرجی» فعال صنفی بازنشستگان و رئیس اسبق شورای اسلامی کار شرکت جنرال استیل، ۲ میلیون و ۴۸۰ هزار تومان، چندان حمایت جدی به حساب نمیآید.
این بازنشسته در گفتگو با تامین 24 تصریح کرد: «این رقم باید به میزان قابل توجهی افزایش یابد تا نیازمندیهای ضروری خانوادهها حداقل در حوزه اقلام خوراکی تامین شود و یک خانواده فرودست برای خرید سادهترین نیازمندیها نیاز به قرض و قوله یا گرفتن وام نداشته باشد».
او با بیان اینکه بسیاری از مزدبگیران شاغل و بازنشسته در دهکهای چهارم تا هفتم گروهبندی شدهاند و از این رو، مشمول افزایش اعتبار کالابرگ نشدهاند؛ ادامه داد: «اعتبار کالابرگ گروههای مزدبگیر عموماً نفری ۳۵۰ هزار تومان است؛ این رقم قادر به تامین بخش کوچکی از نیازهای خوراکی خانواده هم نیست و بدون تردید باید افزایش یابد».
اما این افزایش از چه طریقی ممکن است؛ دولت وعده داده اعتبار ناشی از برخی آزادسازیها از جمله بودجه ناشی از نرخ سوم بنزین را صرف افزایش اعتبار کالابرگ جهت حمایت از معیشت گروههای درگیر فقر میکند.
برای نمونه، ۲۲ آذرماه، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: در دولت چهاردهم، هرگونه اصلاح قیمت بنزین فقط در جهت تقویت کالابرگ و حمایت معیشتی از مردم هزینه خواهد شد.
«احمد میدری» با اشاره به تغییر روشهای توزیع کالابرگ الکترونیک اظهار کرد: تجربه نشان داده روش توزیع بسیار مهم است؛ در دورههای قبل میزان استقبال گاه به ۱۰ درصد هم نمیرسید اما اکنون این عدد به بیش از ۹۵ درصد رسیده است.
وی اظهار کرد: نظرسنجی مرکز پژوهشهای مجلس نشان میدهد بیش از ۸۵ درصد مردم از کالابرگ رضایت دارند. همچنین شاخصهایی مانند دسترسی به فروشگاهها، اتصال به اینترنت و رفتار فروشندگان نیز رضایتی بالای ۷۰ درصد را نشان میدهد. نتایج نظرسنجی ایسپا نیز همین واقعیت را تأیید میکند.
میدری درباره سیاست دولت در اصلاح قیمت بنزین ادامه داد: تأکید رئیسجمهور این است که با توجه به شرایط معیشتی مردم، هرگونه اصلاح قیمت فقط به کالابرگ اختصاص یابد.
از سوی دیگر، ۲۴ آذرماه، وزیر جهاد کشاورزی در گفتگو با ایلنا از «پرداخت مابهتفاوت ارز برنج به مردم» خبر داد؛ غلامرضا نوری قزلجه در مورد ارز ترجیحی صرفهجوییشده از محل واردات برنج، گفت: به طور مثال، برنج وارداتی کیلویی ۷۰ هزار تومان بود که هماکنون در بازار ۱۷۰ هزار تومان است. دولت باید مابهتفاوت ۱۰۰ هزار تومان را در قالب طرح کالابرگ به خانوارها بپردازد.
اما این افزایش باید چگونه باشد و دایره شمول آن چقدر اهمیت دارد؛ «مرتضی افقه» استاد اقتصاد دانشگاه شهید چمران اهواز در پاسخ به این سوال به تامین 24 گفت: افزایش حمایت کالابرگی فقط در صورت کنترل تورم و قیمتها اثرگذار است؛ در غیر این صورت، اثربخشی هر نوع حمایتی از یارانه گرفته تا کالابرگ، در یک بازه زمانی کوتاه از دست میرود و به نزدیک صفر میرسد. یادمان نرفته چه بر سر یارانه ۴۵ هزار تومانی افتاد؛ یارانهای که در زمان خودش مبلغ قابل توجهی بود و به معیشت خانوادهها کمک میکرد.
او ادامه دارد: مسئله مهم دیگر، دایره شمول این حمایتها است؛ حذف ارز ترجیحی و آزادسازی قیمتها روی همه اقشار اثر میگذارد و از این رو، افزایش اعتبار کالابرگ نیز باید مختص به همه مشمولان باشد؛ دولت نباید اعتبار کالابرگ دهکهای چهار تا هفت را فریز کند؛ چراکه این گروهها که عموماً مزدبگیر و زیر خط فقر هستند، بیشترین آسیب را از تورم خوراکیها میبینند.
در مجموع به نظر میرسد دولت به دنبال راهکارهایی برای افزایش اعتبار کالابرگ و گسترش چتر حمایت از فرودستان است؛ اما سازوکارهای این حمایت باید با دقت و با در نظر گرفتن نظر کارشناسان و دغدغهمندان تنظیم شود تا گروههای با دستمزد ثابت و لایههای فرودست طبقات مزدبگیر، بیش از این متضرر نشوند.
