تامین ۲۴
پایگاه خبری رفاه و تأمین اجتماعی
علیرضا کاظمی در رویداد «راهبرد عدالت در کیفیت آموزشی» گفت: امروز آموزشوپرورش محور امید اجتماعی است و بدون بهرهگیری از دیدگاه صاحبنظران، اندیشهورزان و پیشکسوتان این حوزه، حرکت رو به جلو ممکن نخواهد بود.
به گزارش تأمین 24 به نقل از خبرگزاری صدا و سیما، او افزود: نهضت سوادآموزی، کاهش بیسوادی، پوشش تحصیلی در همه مقاطع، افزایش حضور دختران در آموزش، توجه به نخبگان، توسعه عدالت آموزشی، گسترش دوره پیشدبستانی و موفقیتهای بینالمللی در المپیادهای علمی، از جمله نتایج ملموس نظام آموزشوپرورش کشور است.
به گفته کاظمی، فضاهای آموزشی، تجهیزات و دسترسیها نیز از افتخارات این نظام است، هرچند تلاشهایی برای کمرنگ نشان دادن نقش معلمان وجود دارد.
وزیر آموزشوپرورش با اشاره به چالشهای ساختاری این حوزه تصریح کرد: آموزشوپرورش در مقایسه با جایگاه واقعی خود، همواره با کمتوجهی مواجه بوده و درک سادهانگارانه از این دستگاه پیچیده، یکی از آسیبهای جدی آن است. وی افزود: تصور تحول سریع و معجزهآسا در بازههای کوتاهمدت، نگاهی نادرست به ماهیت نظام تعلیم و تربیت است.
تغییرات مدیریتی مانع شکلگیری تحول
کاظمی، بیثباتی مدیریتی را از دیگر مشکلات اساسی این حوزه دانست و گفت: تغییرات مکرر مدیریتی و سیاستزدگی، مانع شکلگیری تحول پایدار شده است؛ بهطوری که میانگین عمر مدیریتی در آموزشوپرورش کمتر از دو سال است و این شرایط، امکان برنامهریزی بلندمدت و اثرگذار را محدود میکند.
او تأکید کرد: حل این مسائل کلان میتواند بخش قابلتوجهی از مشکلات آموزشوپرورش را برطرف کند.
وزیر آموزشوپرورش با تأکید بر ضرورت تحول ساختاری در نظام آموزشی کشور گفت: تا زمانی که ساختار آموزشوپرورش به یک نظام یکپارچه، بههمپیوسته و مبتنی بر نیازهای واقعی جامعه تبدیل نشود، دستیابی به اهداف تربیتی ممکن نخواهد بود. به گفته کاظمی، کنکور و کنکورزدگی، بخش قابلتوجهی از برنامههای تربیتی و کیفی نظام آموزشوپرورش را تحتالشعاع قرار داده و مسیر تعلیم و تربیت را از اهداف اصلی خود دور کرده است.
کنکور طرحهای تربیتی را بیاثر میکند
او افزود: مافیای کنکور عملاً بسیاری از طرحهای اصلاحی را بیاثر میکند، در حالی که آموزشوپرورش نقشی در سیاستگذاری این حوزه ندارد. وزیر آموزشوپرورش با اشاره به تجربه نظامهای آموزشی موفق جهان تصریح کرد: امروز نظامهای آموزشی پیشرو، ساختاری یکپارچه دارند و اصلاح ساختار کلان آموزشوپرورش، پیشنیاز هرگونه تحول پایدار در این حوزه است.
وزیر آموزشوپرورش با تشریح مجموعهای از چالشهای کلان، تأکید کرد: حل چند مسئله اساسی میتواند بخش بزرگی از مشکلات آموزشوپرورش را برطرف کند.
به گفته کاظمی، آموزشوپرورش در زمان مختلف، آنگونه که شایسته است در اولویت دولتها قرار نگرفته و نوعی کمتوجهی مزمن نسبت به این حوزه وجود داشته است.
او با اشاره به «سادهانگاری» به نظام تعلیم و تربیت افزود: آموزشوپرورش یکی از پیچیدهترین، گستردهترین و در عین حال لطیفترین دستگاههای اجرایی کشور است، اما نگاه بیرونی و حتی نگاه برخی تصمیمگیران، این پیچیدگی را نادیده میگیرد و انتظار نتایج فوری و معجزهآسا در بازههای کوتاهمدت دارد.
او همچنین با اشاره به گستردگی و پیچیدگی ساختار اداری آموزشوپرورش گفت: این ساختار به اندازهای بزرگ شده که مدیریت آن بسیار دشوار است. اصلاح این ساختار در برنامه هفتم توسعه نیز پیشبینی شده و پیگیری آن در دستور کار دولت قرار دارد.
لزوم تحول در حکمرانی تعلیم و تربیت
کاظمی، تحول در نظام حکمرانی تعلیم و تربیت را زیربناییترین موضوع دانست و اظهار کرد: مدارس امروز اختیارات لازم را ندارند؛ نه در حوزه مالی، نه نیروی انسانی. تمرکز تصمیمگیری در ستاد، امکان اداره مؤثر مدارس را سلب کرده است.
او تصریح کرد: حکمرانی آموزشی باید تغییر کند و تمرکز از ستاد به مدرسه منتقل شود.
وزیر آموزشوپرورش در بخش دیگری از سخنان خود به مسائل عدالت آموزشی اشاره کرد و گفت: کمبود فضاهای آموزشی استاندارد، مدارس دوشیفته، تراکم بالای کلاسها، پوشش بازماندگان از تحصیل، توسعه پیشدبستانی، فضاهای ورزشی، مدارس استثنایی و توجه به نخبگان، از مهمترین محورهای عدالت آموزشی است که نیازمند برنامهریزی دقیق است.
او کیفیت آموزش را یکی از چالشهای جدی دانست و افزود: کیفیت آموزشی تحت تأثیر عواملی، چون برنامه درسی، زمان آموزش، تعطیلیهای مکرر مدارس، وضعیت معیشتی معلمان، تجربه و مهارت حرفهای آنها و نحوه جذب نیروی انسانی قرار دارد. به گفته کاظمی، بخش قابلتوجهی از معلمان از مسیرهای غیرتخصصی وارد آموزشوپرورش شدهاند که این مسئله بر کیفیت آموزش اثر گذاشته است.
وزیر آموزشوپرورش همچنین به ضعف زیرساختهای فناوری، خدمات فوقبرنامه، و محدودیتهای بودجهای اشاره کرد و گفت: سهم آموزشوپرورش از بودجه عمومی کشور، متناسب با مأموریتهای این دستگاه نیست و پایین بودن سرانه دانشآموزی، یکی از موانع جدی ارتقای کیفیت آموزش به شمار میرود.
