تامین ۲۴
پایگاه خبری رفاه و تأمین اجتماعی
به گزارش تامین 24، کارشناسان اقتصادی معتقدند، نظام یارانه‌ای زمانی می‌تواند به عدالت اقتصادی و بهبود معیشت مردم منجر شود که هدفمند، شفاف و دربرگیرنده تمام اقشار جامعه باشد. در شرایط کنونی، شیوه فعلی پرداخت یارانه‌ها نه تنها نتوانسته نیازهای واقعی خانوارها را پاسخ دهد، بلکه به نارضایتی عمومی منجر شده است.
این کارشناسان اقتصادی معتقدند: توزیع یارانه‌ها باید بر پایه تخصیص عادلانه منابع انجام شود تا همه اقشار جامعه، به‌ویژه طبقه متوسط و کم‌درآمد، از منافع آن بهره‌مند شوند.
در همین زمینه، مسعود دانشمند، کارشناس اقتصادی در گفتگو با تامین 24 با اشاره به اینکه در حال حاضر، تخمین زده می‌شود که حدود چندین میلیون نفر از اتباع کشورهای دیگر در ایران زندگی می‌کنند، گفت: این افراد در کنار شهروندان ایرانی از یارانه‌ها بهره‌مند می‌شوند که این امر به خودی خود نشان‌دهنده نقص جدی در ساختار توزیع یارانه در کشور است.
دانشمند با تاکید بر اینکه که نظام یارانه نقدی به جای تشویق به کار و تولید، عملاً به تلاش برای بیکاری پاداش می‌دهد، اظهار کرد: وقتی سیستمی طراحی می‌کنیم که در آن به فردی که کار نمی‌کند و تنبل است پاداش داده می‌شود و در مقابل از فردی که مولد است و کار و تلاش می‌کند، بخشی از دستاوردش (از طریق مالیات یا تورم) گرفته می‌شود تا به آن فرد بیکار داده شود، ما در حال نابودی انگیزه کار در جامعه هستیم، این چرخه معیوب، پویایی اقتصادی را از بین برده و فرهنگ کار را تضعیف می‌کند.
این کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه نظام یارانه نقدی در کشور باید تغییر پیدا کند، گفت: تغییر مکانیسم پرداخت از نقد به کوپن و توجه ویژه به کودکان و نوجوانان می‌تواند مد نظر قرار گیرد. از سویی کوپن باید به همه ملت ایران اختصاص یابد و یارانه‌ها باید مستقیماً به بچه‌ها تخصیص داده شود. زیرا آینده این جامعه در گرو آینده نسل فردا است. ما باید منابع را در جایی سرمایه‌گذاری کنیم که بازدهی بلندمدت دارد و آن، نسل آینده است. این رویکرد تضمین می‌کند که منابع صرف نیازهای اساسی رشد، آموزش و سلامت کودکان شود.
این تحلیلگر اقتصادی در پاسخ به سؤالی درباره نحوه حمایت از طبقه متوسط یادآور شد: این مدل حمایتی باید شامل طبقه متوسط جامعه نیز بشود، چرا که این طبقه در سال‌های اخیر بیشترین آسیب را از سیاست‌های اقتصادی دیده، از طرفی حفظ طبقه برای ثبات اجتماعی ضروری است. به نوعی باید تمام اقشار جامعه از این نظام یارانه‌ای غیر نقدی بهره‌مند شوند.
همچنین علی قنبری، کارشناس اقتصادی در گفتگو با تامین 24 با بیان اینکه نظام توزیع یارانه‌ها چه در قالب پنهان و چه به‌صورت نقدی به سازوکاری ناکارآمد در بازتوزیع منابع ملی تبدیل شده است، گفت: تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد که اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها، که حدود 16سال پیش با هدف اصلاح الگوی مصرف انرژی و تحقق عدالت اقتصادی آغاز شد، نتوانسته به اهداف اصلی خود دست یابد و در عمل موجب نارضایتی عمومی شده است.
قنبری با تأکید بر اینکه راه‌حل مشکلات موجود در نظام یارانه‌ای نه در تداوم پرداخت‌های نقدی فعلی و نه در افزایش آن است، افزود: اصلاحات اقتصادی باید به‌صورت ساختاری و بنیادین انجام گیرد. این شیوه فعلی پرداخت یارانه‌های نقدی به تضعیف زیرساخت‌های تولیدی، افزایش فشارهای قیمتی و شکل‌گیری اقتصادی متکی به حمایت‌های مستمر دولت منجر شده است.
استاد اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس ادامه داد: حمایت از اقشار کم‌درآمد نباید در قالب پرداخت‌های ماهانه‌ای که اثر ملموسی بر معیشت خانوار ندارند ادامه یابد، بلکه باید به سمت توسعه و تقویت خدمات عمومی و زیرساخت‌های اجتماعی همچون آموزش، بهداشت و بیمه‌های حمایتی هدایت شود. اگر این اقدامات انجام شد و باز هم قرار بود، یارانه نقدی بدهند، باید آن را تنها به اقشاری که تحت پوشش بهزیستی و کمیته امداد هستند، پرداخت شود.
