تامین ۲۴
پایگاه خبری رفاه و تأمین اجتماعی
مدیر درمان تأمین‌اجتماعی خراسان جنوبی با اشاره به چالش «تقاضای القایی» در استفاده از خدمات درمانی رایگان، از اجرای نظام ارجاع داخلی و سامانه‌های الکترونیکی نسخه‌نویسی به‌عنوان راهکارهای مؤثر برای کنترل مراجعات غیرضروری، بهینه‌سازی منابع و ارتقای کیفیت خدمات درمانی خبر داد.
متین هاشمی شادمهری در گفت‌وگو با تامین۲۴ افزود: یکی از چالش‌های اساسی نظام سلامت، پدیده «تقاضای القایی» است؛ به این معنا که در برخی موارد، به‌دلیل دسترسی آسان یا رایگان بودن خدمات، میزان استفاده از خدمات درمانی بیش از نیاز واقعی افزایش می‌یابد. این موضوع در مراکز درمانی تأمین اجتماعی که خدمات رایگان ارائه می‌دهند، نمود و اهمیت بیشتری پیدا کرده است
وی ادامه داد: سازمان تأمین اجتماعی به عنوان دومین ارائه‌دهنده بزرگ خدمات درمانی در کشور، راهکارهایی را برای مدیریت و کنترل تقاضای القایی طراحی و اجرا کرده است که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به استقرار سامانه نسخه‌نویسی الکترونیک و سیستم اطلاعات بیمارستانی (HIS) اشاره کرد.
مدیر درمان تأمین‌اجتماعی خراسان جنوبی گفت: این سامانه‌ها با ایجاد بانک اطلاعاتی جامع از سوابق بیماران و خدمات ارائه‌شده، امکان پایش مستمر خدمات را فراهم کرده و از تجویز یا ارائه خدمات غیرضروری جلوگیری می‌کنند.
نظارت مستمر بر هزینه‌ها در بخش‌های سرپایی و بستری
هاشمی شادمهری در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: مدیریت و پایش هزینه‌های درمانی در سازمان تأمین‌اجتماعی با هدف کنترل تقاضای القایی و ارتقای کارایی نظام درمان، از طریق سازوکارهای متفاوت در بخش‌های سرپایی و بستری انجام می‌شود.
وی افزود: در بخش سرپایی، نظارت بر هزینه‌ها از طریق سامانه نسخه‌نویسی الکترونیک و سیستم HIS صورت می‌گیرد و برای برخی خدمات تشخیصی مانند آزمایش‌ها و تصویربرداری، محدودیت‌های منطقی در تجویز اعمال شده است تا از انجام خدمات غیرضروری جلوگیری شود.
او ادامه داد: در موارد خاص و با تأیید پزشک معالج، امکان ارائه مجدد خدمت وجود دارد؛ به‌عنوان نمونه، در آزمایش‌های چکاپ عمومی، در صورت اصرار خدمت‌گیرنده و نبود ضرورت پزشکی، هزینه خدمت از بیمار دریافت می‌شود.
مدیر درمان تأمین اجتماعی‌خراسان جنوبی بیان کرد: شاخص‌هایی مانند میانگین اقلام دارویی، آزمایشگاهی و تصویربرداری به‌صورت مستمر در قالب کمیته‌های بررسی نسخ تحلیل و نتایج آن به درمانگران بازخورد داده می‌شود تا از تجویزهای غیرمنطقی جلوگیری شود.
وی با اشاره به بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن همچون دیابت، فشارخون و اختلالات روان‌پزشکی گفت: در سامانه نسخ برای این بیماران پرونده مزمن پیش‌بینی شده است که ضمن رفع محدودیت‌های غیرضروری، امکان پایش روند بیماری و مدیریت مؤثرتر خدمات درمانی را فراهم می‌کند.
نقش نظارت تخصصی در بخش بستری
هاشمی شادمهری گفت: در بخش بستری نیز پایش هزینه‌ها از طریق بررسی مستمر پرونده‌های پزشکی توسط پزشک معتمد و داروساز بستری انجام می‌شود و در موارد خاص، پرونده‌ها به شورای علمی تخصصی ارجاع داده می‌شوند تا تصمیم‌گیری دقیق‌تر و تخصصی‌تری صورت گیرد.
وی افزود: بازخوردهای پزشکان معتمد و داروسازان بستری نقش بسیار مهمی در کنترل هزینه‌ها دارد و نتایج این پایش‌ها در کمیته‌های اقتصاد درمان و دارو، درمان و تجهیزات پزشکی بررسی می‌شود. این تحلیل‌ها معمولاً به تفکیک پزشک و اقلام مصرفی انجام می‌شود تا روند مصرف منابع به شکل هدفمند مدیریت شود.
طرح ارجاع داخلی؛ راهکاری مؤثر برای کاهش تقاضای القایی
مدیر درمان تأمین‌اجتماعی خراسان جنوبی اجرای طرح ارجاع داخلی را از ابزارهای مؤثر در کاهش تقاضای القایی عنوان کرد و گفت: نظام ارجاع و پزشک خانواده با هدایت بیماران به سطوح مختلف خدمات درمانی بر اساس نیاز واقعی، از مراجعات غیرضروری به متخصصان و دریافت خدمات تکراری یا غیرمنطقی جلوگیری می‌کند.
وی افزود: اجرای دقیق این طرح، علاوه بر ارتقای کارایی نظام درمان، موجب استفاده بهینه از منابع، کاهش هزینه‌های درمانی و ارتقای کیفیت خدمات می‌شود.
به گفته وی، در این طرح بیماران ابتدا توسط پزشک سطح اول ویزیت می‌شوند و تنها در صورت ضرورت به سطوح تخصصی و فوق‌تخصصی ارجاع داده می‌شوند، که این فرآیند مانع از مراجعات غیرضروری و تکرار خدمات تشخیصی و درمان‌های فاقد اندیکاسیون علمی خواهد شد.
هاشمی شادمهری در پایان تأکید کرد: اجرای صحیح نظام ارجاع علاوه بر کنترل هزینه‌ها، موجب افزایش تداوم مراقبت، ارتقای کیفیت خدمات و بهبود ارتباط میان بیمار و تیم درمان می‌شود و در مجموع، می‌توان آن را یکی از مؤثرترین ابزارها برای مدیریت تقاضای القایی و افزایش بهره‌وری نظام درمانی دانست.
