تامین ۲۴
پایگاه خبری رفاه و تأمین اجتماعی
درحالی که مجلس تاکید موکدی بر حذف یارانه نقدی سه دهک بالای درآمدی دارد، کارشناسان اقتصادی هشدار می‌دهند که حذف یارانه نقدی 27 میلیون نفر در مدت کوتاهی با توجه به تورمی که در اقتصاد کشور وجود دارد، می‌تواند تبعاتی به دنبال داشته باشد و این موضوع نیازمند دقت، وسواس و برنامه‌ریزی مرحله‌ای است.
به گزارش تامین 24، به باور بسیاری از تحلیلگران اقتصادی، در شرایطی که تورم ساختاری و هزینه‌های معیشتی در سال‌های اخیر فشار قابل‌توجهی بر خانوارها وارد کرده است، حذف ناگهانی یارانه نقدی از بخشی از جامعه ممکن است توان خرید خانوارها را کاهش دهد و تقاضای داخلی را تحت‌تأثیر قرار دهد. در واقع، طبقه متوسط که هم نقش مصرف‌کننده اصلی بازار و هم موتور محرک تولید داخلی را دارد، اگر دچار محدودیت مالی شود، کل چرخه اقتصاد از تولید تا اشتغال با کندی مواجه خواهد شد.
از منظر اجتماعی نیز حذف یارانه نقدی برای میلیون‌ها خانوار، بدون وجود شبکه حمایتی جایگزین، می‌تواند احساس بی‌عدالتی و بی‌اعتمادی نسبت به نظام توزیع یارانه‌ها را افزایش دهد. بنابراین اجرای چنین طرحی نیازمند هماهنگی میان دستگاه‌های مختلف است تا اهداف عدالت‌محور آن تحت‌الشعاع پیامدهای کوتاه‌مدت قرار نگیرد.
حال در این رابطه، حسین راغفر، استاد اقتصاد دانشگاه الزهراء در گفتگو با تامین 24 با اشاره به اینکه در شرایط کنونی حذف یارانه نقدی افراد مشمول تحت سیاست‌های نئولیبرالیستی انجام می‌شود، گفت: با توجه به هزینه‌های سنگین زندگی در این روزها، بسیاری از افراد جامعه مشمول دریافت یارانه می‌شوند، اما در این زمینه مشکل اساسی در جای دیگری است و پیچیدگی مشکلات اقتصادی در کشور چند وجهی است.
وی افزود: از یک طرف طی این سال‌ها تورم در کشور با افزایش افسار گسیخته تورم روبرو بوده که ریشه اصلی آن افزایش مداوم و پیاپی نرخ ارز است که عامدانه از سوی عده‌ای انجام می‌شود، اما در مقابل با سیاست سرکوب دستمزد روبرو بودیم، به نوعی دستمزدها به هیچ وجه متناسب با این تورم افزایش نیافته و اصلاح نشده‌اند.بنابراین این شکاف باعث شده بخش قابل توجهی از جمعیت، حتی افراد شاغل و کارکنان دولت، به زیر خط فقر سقوط کنند.
راغفر ادامه داد: تفاوت فاحش در درآمدها، از مهندسین تا کارگران ساده، باعث شده است که درآمد دریافتی روزانه، کفاف هزینه‌های زندگی را ندهد. این وضعیت به طور طبیعی منجر به مهاجرت گسترده نیروی کار متخصص شده است.به عنوان نمونه، یک پرستار در حالی در کشور حدود ۲۰۰ دلار در ماه درآمد دارد که در کشورهای عربی همسایه، پیشنهادهایی معادل ۳۰۰۰ دلار دریافت می‌کند. از سویی اگرچه سال‌هاست با این پدیده مواجه هستیم، اما آثار زیان‌بار و جدی این مهاجرت‌ها در سال‌های آینده خود را بیشتر نشان خواهد داد.
این اقتصاددان با اشاره به اینکه ریشه اصلی بسیاری از این نابسامانی‌های اقتصادی، افزایش قیمت ارز است، ادامه داد: در این شرایط، مجلس برای حذف یارانه‌ها، بدون توجه به عوارض اجتماعی می‌خواهد اقدام کند. در این رابطه باید تاکید کرد، هزینه روانی حذف یارانه‌های نقدی برای جامعه، بسیار سنگین‌تر و بیشتر از حذف خود یارانه است. زیرا به دلیل تورم این یارانه در طی زمان هر روز بیشتر از گذشته ارزش خود را از دست داده است.
راغفر یادآور شد: درحالی که دریافت یارانه نقدی در عمل کمک قابل اعتنایی به معیشت مردم نمی‌کند، اما فشار روانی قابل توجهی را به جامعه تحمیل می‌کند، بخصوص در کنار این اقدام، اتفاقاتی مانند موضوع بانک آینده با آن حجم از زیان و بدهی، نیز می‌تواند تبعات اجتماعی به دنبال داشته باشد. این تبعات اجتماعی یکی از پیامدهای حذف یارانه‌ها توسط مجلس است و به نوعی مجلس به عوارض اجتماعی این حذف توجه نمی‌کند.
