تامین ۲۴
پایگاه خبری رفاه و تأمین اجتماعی
خدمات درمانی سازمان تأمین‌اجتماعی در استان گیلان طی سال‌های اخیر در مسیر توسعه قرار گرفته است؛ اما چالش کمبود پزشک متخصص و فوق‌تخصص، همچنان از دغدغه‌های اصلی حوزه درمان این استان به‌شمار می‌رود.
به گزارش تامین24 در سال‌های اخیر، کمبود پزشک متخصص به یکی از چالش‌های ساختاری و پایدار نظام سلامت کشور تبدیل شده است؛ چالشی که ریشه آن نه‌تنها در محدودیت ظرفیت آموزشی، بلکه در توزیع نامتوازن امکانات و اختلاف محسوس درآمدی میان بخش دولتی و خصوصی نهفته است. استان گیلان، با جمعیتی بیش از 2.5 میلیون نفر و گستره‌ای از شهرها و مناطق روستایی، یکی از نمونه‌های بارز این چالش ملی شناخته می‌شود. استانی که به واسطه موقعیت جغرافیایی خاص، تراکم جمعیتی و حجم بالای بیمه‌شدگان تأمین‌اجتماعی، نیازمند شبکه‌ای منسجم و فعال از خدمات درمانی تخصصی است.
سازمان تأمین‌اجتماعی به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین نهادهای ارائه‌دهنده خدمات درمانی کشور، در گیلان سهم قابل توجهی از بار سلامت را بر دوش دارد. اما استمرار این خدمات در شرایط فعلی، مستلزم جذب و نگهداشت پزشکانی است که در رشته‌های کلیدی چون رادیولوژی، پاتولوژی و چشم‌پزشکی با کمبود جدی مواجه‌اند. این وضعیت، به‌ویژه در شهرهای دور از مرکز مانند تالش، آستارا و رودبار نمود بیشتری دارد؛ جایی که فاصله میان نیاز بیماران و دسترسی واقعی به خدمات، هنوز محسوس است.
در چنین شرایطی، مدیریت درمان تأمین‌اجتماعی گیلان با نگاهی واقع‌گرایانه و برنامه‌محور، مجموعه‌ای از سیاست‌ها و راهکارها را برای برون‌رفت از این وضعیت طراحی کرده است؛ از اصلاح نظام پرداخت و افزایش انگیزه پزشکان گرفته تا توسعه زیرساخت‌های رفاهی و تعامل سازنده با دانشگاه‌های علوم پزشکی برای تأمین نیروهای متعهد.
دکتر فرید حبیبی رودسری، مدیر درمان تأمین‌اجتماعی گیلان در گفت‌وگو با تامین24 با تأکید بر ضرورت ایجاد تعادل میان ظرفیت‌های استانی و منابع انسانی متخصص از مجموعه‌ای از برنامه‌ها برای جذب و نگهداشت پزشکان خبر داد.
مدیر درمان تأمین‌اجتماعی گیلان، در تشریح وضعیت فعلی مراکز درمانی بیان کرد: در حال حاضر ۱۵۲ پزشک متخصص و ۱۲ پزشک فوق‌تخصص در بیمارستان‌ها و درمانگاه‌های ملکی تأمین‌اجتماعی استان گیلان مشغول فعالیت هستند. این ترکیب تخصصی بخش قابل توجهی از نیاز بیمه‌شدگان را پوشش می‌دهد و تلاش شده است که خدمات در رشته‌های مختلف درمانی ازجمله داخلی، زنان، اطفال و جراحی به‌طور مستمر در دسترس باشد.
آن‌طور که حبیبی گفته، با وجود این در برخی حوزه‌ها ازجمله رادیولوژی، پاتولوژی و چشم‌پزشکی هنوز با کمبود نیرو مواجه‌ایم. این رشته‌ها به‌دلیل ماهیت تخصصی و شرایط خاص کاری، کمتر مورد توجه نیروهای جوان قرار می‌گیرند و همین امر روند جذب را دشوار می‌سازد.
وی یکی از عوامل اصلی کمبود پزشک در مراکز ملکی را تفاوت چشمگیر پرداخت‌ها بین بخش‌های خصوصی و دولتی دانست و گفت: افزایش میزان پرداختی به پزشکان و کاهش فاصله درآمدی بین مراکز ملکی سازمان با بخش خصوصی، نخستین گام برای حل این مسئله است. تا زمانی که این شکاف ترمیم نشود، انگیزه ماندگاری در سیستم درمانی تأمین‌اجتماعی کاهش می‌یابد و جذب نیروهای جدید دشوار خواهد بود.
همکاری دانشگاه‌های علوم پزشکی؛ کلید حل کمبود
مدیر درمان تأمین‌اجتماعی گیلان با اشاره به طرح‌های در دست اجرا در استان اضافه کرد: در کنار اصلاح نظام پرداخت، ایجاد امکانات رفاهی برای اسکان پزشکان در مناطق دور از مرکز استان در دستور کار قرار گرفته است. بسیاری از پزشکان به دلیل نبود زیرساخت‌های اقامتی حاضر به فعالیت در شهرهای کوچک نیستند. در صورت فراهم‌سازی شرایط مناسب زندگی، می‌توان انتظار داشت که بخشی از کمبودها جبران شود.
حبیبی با اشاره به ضرورت همکاری ساختاری میان وزارت بهداشت و سازمان تأمین‌اجتماعی بیان کرد: در رشته‌هایی نظیر رادیولوژی، آزمایشگاه و پاتولوژی، جذب پزشک بسیار دشوار است. پیشنهاد ما این است که در قالب تفاهم‌نامه‌های مشترک با وزارت بهداشت از ظرفیت پزشکان متعهد خدمت یا ضریب K برای پوشش مراکز ملکی استفاده شود. در صورت اجرای این تفاهم‌نامه‌ها، بسیاری از چالش‌های جذب نیرو برطرف خواهد شد.
یه گفته او، دانشگاه‌های علوم پزشکی می‌توانند در قالب قراردادهای مشارکتی، پزشکان خود را به مراکز درمانی تأمین‌اجتماعی اعزام کنند تا ضمن افزایش حجم خدمات، تجربه و دانش بین دو بخش دولتی و تأمین‌اجتماعی به اشتراک گذاشته شود.
نظام ارجاع؛ رهایی از سرگردانی بیمار
مدیر درمان تأمین‌اجتماعی گیلان همچنین بر ضرورت اجرای دقیق نظام ارجاع داخلی تأکید کرد و گفت: اجرای نظام ارجاع، یکی از ارکان اصلی اصلاح ساختار خدمات درمانی است. با اجرای این نظام، بیماران ابتدا توسط پزشک عمومی ارزیابی می‌شوند و تنها در صورت ضرورت به سطح تخصصی ارجاع داده می‌شوند. این فرآیند از سرگردانی بیماران جلوگیری کرده و مسیر درمان را هدفمند می‌سازد.
به گفته حبیبی، نظام ارجاع علاوه بر ارتقای کیفیت تشخیص، موجب صرفه‌جویی در وقت، کاهش هزینه‌های غیرضروری و کاهش فشار کاری بر متخصصان خواهد شد.
وی همچنین اضافه کرد: وقتی بیمار در مسیر منطقی درمان قرار گیرد، هم پزشک با دقت بیشتری تصمیم‌گیری می‌کند و هم بیمار در زمان کوتاه‌تری به نتیجه درمانی مطلوب می‌رسد.
عدالت درمانی در سایه مدیریت منابع
مدیر درمان تأمین‌اجتماعی گیلان با تأکید بر رویکرد عدالت‌محور مدیریت درمان استان اظهار کرد: هدف اصلی ما این است که هیچ بیمه‌شده‌ای صرف‌نظر از محل زندگی‌اش از خدمات تخصصی محروم نباشد. این هدف تنها با توزیع متوازن نیروها، استفاده از ظرفیت دانشگاه‌ها و اجرای نظام ارجاع محقق می‌شود. هرچند چالش‌ها جدی است؛ اما با برنامه‌ریزی منسجم و همکاری بین‌بخشی، می‌توان به تعادل نسبی در توزیع خدمات درمانی استان دست یافت.
وی با بیان اینکه گیلان استانی گردشگرپذیر و پرجمعیت است و این یعنی فشار تقاضا بر سیستم درمانی بیش از میانگین کشوری در استان وجود دارد، افزود: در چنین شرایطی، حفظ پایداری خدمات و جلوگیری از خروج نیروهای متخصص اهمیت دوچندان دارد.
