
مقرری بیمۀ بیکاری یکی از تعهداتی است که سازمان تأمین اجتماعی براساس قانون بیمۀ بیکاری مصوب 26 شهریور 1369 مجلس شورای اسلامی موظف به ارائۀ آن به بیمهشدگان حائز شرایط خود است. با توجه به این قانون، بیمهشدگان اجباری که 3 درصد حق بیمه بابت بیمۀ بیکاری از سوی کارفرما برای آنها پرداخت شده و بهطور غیرارادی از کار بیکار میشوند براساس سوابق، پرداخت حق بیمۀ آنان تا زمان بیکاری از حداقل ۶ ماه تا حداکثر ۶۰ ماه پرداخت خواهد شد. این مدت نیز بهعنوان سابقۀ پرداخت حق بیمه برای مقرریبگیران منظور میشود. میزان این مقرری نیز با توجه به میانگین دستمزد مشمول کسر حق بیمه ظرف ۹۰ روز قبل از تاریخ بیکاری و تعداد افراد تحت تکفل محاسبه میشود که این مبلغ درهرحال از حداقل دستمزد ماهانه (۳۰ روز) هرسال کمتر نیست. در این نوشتار ضمن پاسخ به چند سؤال، به توضیحاتی دراینخصوص میپردازیم.
مصادیق کلی بیکاری شامل چه مواردی میشود؟
۱. قطع رابطه کارگر با کارفرما (بیکاری) بدون میل و ارادۀ بیمهشده اتفاق افتاده باشد و بیمهشده آمادهبهکار باشد، بنابراین در مواردی که بیمهشده و کارفرما برای دریافت مقرری بیکاری با یکدیگر توافق یا بهنوعی زدوبند کرده باشند، این مقرری پرداخت نخواهد شد.
۲. بیکاری بهعلت بروز حوادث قهریه و غیرمترقبه مانند سیل، زلزله، جنگ و آتشسوزی باشد.
۳. بیکاری بهدلیل تغییر ساختار کارگاه از سوی کارفرما باشد. مانند تغییر یا بازسازی خط تولید، جابهجایی کارگاه و ماشینآلات بهمنظور کاهش وابستگی و بهینهکردن تولید که در راستای سیاستهای اقتصادی و اجتماعی دولت صورت گیرد.
لطفاً درخصوص شرایط برقراری بیمۀ بیکاری توضیح دهید.
این شرایط عبارتند از:
۱. بیمهشده حداقل ۶ ماه سابقۀ پرداخت حق بیمه داشته باشد. اما بیکاری در اثر حوادث قهریه و غیرمترقبه اگر بیمۀ بیکاری کمتر از ۶ ماه سابقه باشد بهمدت ۶ ماه برقرار میشود.
۲. بیمهشده ظرف حداکثر ۳۰روز از تاریخ بیکاری، بیکاری خود را به ادارۀ تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل اعلام کند. ضمناً مراجعه پس از ۳۰ روز با عذر موجه (مانند بیماری با گواهی پزشک معالج) و با تشخیص هیئت حل اختلاف ادارۀ کار امکانپذیر است.
۳. بیمهشده در دورههای سوادآموزی یا کارآموزی شرکت کند.
در چه مواردی مقرری بیمۀ بیکاری افراد قطع میشود؟
الف) زمانیکه بیمهشده مجدداً اشتغالبهکار شود که در اینگونه موارد لازم است بیمهشده بلافاصله اشتغال خود را به آخرین شعبۀ دریافت مقرری بیکاری یا ادارۀ کار محل کتباً اعلام کند درغیراینصورت سازمان تأمین اجتماعی بهمحض اطلاع از اشتغال بیمهشده، مقرری وی را از اولین روز اشتغال قطع و سوابق ایجادشده حذف و مبالغ اضافه دریافتی را از بیمهشده دریافت خواهد کرد.
ب) مقرریبگیر بدون عذر موجه از شرکت در دورههای کارآموزی یا سوادآموزی خودداری کند.
ج) بیمهشده بیکار ضمن دریافت مقرری بیمۀ بیکاری، حائز شرایط استفاده از مستمری بازنشستگی یا ازکارافتادگی شود یا اینکه فوت کند.
د) بیمهشده به نحوی با دریافت مزد ایام بلاتکلیفی به کار قبلی خود بازگردد.
آیا مدت خدمت سربازی که بهعنوان سابقۀ پرداخت حق بیمه در تأمین اجتماعی ثبت شده است، در مدت پرداخت مقرری بیمۀ بیکاری تأثیرگذار است؟
خیر، سوابقی که 3 درصد حق بیمه بهعنوان حق بیمۀ بیکاری از سوی کارفرما پرداخت شده در میزان مدت پرداخت بیمۀ بیکاری مؤثر است.
مقرری بیمۀ بیکاری افرادی که در حین دریافت بیمۀ بیکاری به سربازی اعزام میشوند، چه خواهد شد؟
پرداخت مقرری اینگونه افراد اگر متأهل باشند ادامه دارد و اگر مجرد باشند، قطع میشود و پس از پایان خدمت در صورت عدم اشتغال، با معرفی واحد کار و امور اجتماعی مجدداً باقیمانده مدت استحقاقی به آنان پرداخت خواهد شد.
برای زنانی که در مرخصی زایمان و شیردهی به سر میبرند و پس از اتمام مرخصی مذکور، کارفرما آنان را اخراج کرده یا با عدم تمدید قرارداد از سوی کارفرما بیکار میشوند، مقرری بیکاری پرداخت میشود؟
بله، درصورتیکه قطع رابطۀ کاری آنان توسط مراجع حل اختلاف ادارۀ کار، موجه تشخیص داده شود مقرری بیمۀ بیکاری با توجه به میزان سابقۀ بیمهپردازی آنان برقرار خواهد شد. ضمناً سوابق دریافت غرامت دستمزد ایام بیماری و بارداری نیز بهعنوان سوابق تأثیرگذار در جدول پرداخت مقرری بیکاری منظور میشود.




