تامین ۲۴
پایگاه خبری رفاه و تأمین اجتماعی
در این نوشتار به شرایط و میزان تعهدات کوتاه‌مدت در تأمین اجتماعی در حوزۀ مرخصی زایمان پرداخته می‌شود و برخی سؤالات در این خصوص شرح و توضیح داده خواهد شد.
آیا همسر بیمه‌شده مرد (زن خانه‌دار) نیز بدون اشتغال و بیمه‌پردازی می‌تواند از کمک‌هزینۀ بارداری به‌مدت 12 هفته با توجه به مادۀ ۶۷ قانون تأمین اجتماعی استفاده کند؟
هرچند براساس مادۀ ۶۷ قانون تأمین اجتماعی، همسر بیمه‌شده مرد (زن خانه‌دار) نیز علاوه‌بر بیمه‌شدۀ زن، درصورتی‌که همسرش (بیمه‌شدۀ مرد) قبل از تاریخ زایمان، سابقۀ پرداخت حق بیمۀ ۶۰ روز را داشته باشد، می‌تواند درصورت عدم اشتغال‌به‌کار از حداکثر ۱۲ هفته کمک‌هزینۀ بارداری استفاده کند، ولی این قانون در حال حاضر تنها برای بیمه‌شدگان زن اجرایی‌شده و برای همسر بیمه‌شدۀ مرد (زن خانه‌دار) بدون اشتغال و بیمه‌پردازی به‌علت عدم تأمین بار مالی حاصل از اجرای آن از سوی دولت، قابلیت اجرا ندارد و مشابه مرخصی‌های زایمان 9 ماهه، صرفا برای مواردی که دارای رأی قطعی دیوان عدالت اداری مبنی بر الزام سازمان تأمین اجتماعی به پرداخت کمک‌هزینۀ بارداری به همسر بیمه‌شدۀ مرد باشند، حداکثر به‌مدت ۱۲ هفته برابر مقررات قابل پرداخت است.
آیا بیمه‌شدۀ زن می‌تواند قبل از زایمان، مدتی از غرامت دست‌مزد ایام بیماری استفاده کند و دراین‌صورت آیا مدت مذکور از مدت مرخصی زایمان و شیردهی وی کسر خواهد شد؟
در مواردی که در طول دورۀ بارداری مادر به بیماری یا عوارضی مبتلا شود که سلامتی مادر یا جنین وی را تهدید کند در این‌صورت با تأیید شورای پزشکی سازمان تأمین اجتماعی می‌تواند قبل از تاریخ زایمان، مدتی را به‌عنوان غرامت دست‌مزد استفاده کند که تعیین میزان آن با تجویز پزشک متخصص زنان و زایمان و تأیید شورای مذکور خواهد بود. البته با توجه به وضعیت جسمی مادر، ممکن است در شورای پزشکی، کل یا مدتی از دورۀ استراحت پزشکی به‌عنوان غرامت دست‌مزد ایام بیماری بدون کسر از مدت مرخصی زایمان پذیرفته شود یا کل یا مدتی از دورۀ استراحت پزشکی (حداکثر سه‌ماه قبل از زایمان) جزء مرخصی زایمان در نظر گرفته شود.
در خصوص شرایط و میزان مبلغ مرخصی بارداری توضیح دهید.
شرایط پرداخت کمک‌هزینۀ بارداری یا همان مرخصی زایمان در تأمین اجتماعی عبارت‌اند از:
1. بیمه‌شدۀ ظرف یک‌سال قبل از تاریخ زایمان، حداقل 60 روز سابقۀ پرداخت حق بیمه داشته باشد. (سابقۀ بیمۀ اجباری، رانندگان یا سوابق کارکنان افتخاری شوراهای حل اختلاف دادگستری)
۲. بیمه‌شده روز قبل از تاریخ زایمان، اشتغال‌به‌کار داشته یا در مرخصی استحقاقی یا استعلاجی باشد.
۳. در طول مدت مرخصی زایمان اشتغال‌به‌کار نداشته و از کارفرما حقوق دریافت نکرده باشد.
۴. اما میزان مبلغ پرداختی بابت کمک‌هزینۀ بارداری برابراست با:
۳/۲ ضربدر مدت مرخصی زایمان ضربدر میانگین دست‌مزد مشمول کسر حق بیمه ظرف ۹۰ روز قبل از تاریخ زایمان.
آیا به بیمه‌شدگانی که در مرخصی بارداری هستند، عیدی و سنوات پرداخت می‌شود و چه کسی آن را باید پرداخت کند؛ کارفرما یا تأمین اجتماعی؟
با توجه به این‌که براساس مادۀ ۷۴ قانون کار، مرخصی استعلاجی با تأیید سازمان تأمین اجتماعی جزء سوابق کار و بازنشستگی کارگران محسوب خواهد شد، لذا به کارگرانی که در طول سال مدتی از مرخصی استعلاجی یا زایمان استفاده کرده‌اند، عیدی و سنوات به‌طور کامل تعلق می‌گیرد، مگر آن‌که به‌جز مرخصی استعلاجی یا زایمان، کم‌تر از یک‌سال اشتغال‌به‌کار داشته باشند که دراین‌صورت عیدی و سنوات به نسبت ایام کارکرد (که شامل مرخصی استعلاجی و زایمان نیز می‌شود) محاسبه و پرداخت می‌شود. ضمناً پرداخت عیدی و سنوات به بیمه‌شدگان از وظایف کارفرماست و تأمین اجتماعی مسئولیتی دراین‌خصوص ندارد.
