در یکی از شرکتهای خصوصی مشغولبهکارم و بیمهشده از نوع «مشمولان قانون کار» و تأمین اجتماعی هستم. آیا قبل از بازنشستگی، در صورت فوت بنده، مستمری به خانوادهام تعلق میگیرد یا خیر؟
یکی از خدمات سازمان تأمین اجتماعی، بر اساس مواد ۸۰ و ۸۱ قانون تأمین اجتماعی، پرداخت مستمری فوت به بازماندگان بیمهشدگانی است که فوت میکنند. البته برقراری مستمری برای بازماندگان مستلزم داشتن شرایطی است که در ذیل به آنها اشاره میشود:
اگر بیمهشده بر اثر حوادث ناشی از کار در کارگاه یا محلهای مرتبط با کارگاه، هنگام مأموریت کاری، برای نجات جان سایر کارکنان، یا بر اثر بیماریهای حرفهای جان خود را از دست بدهد، نیاز به شرایط خاصی برای برقراری مستمری فوت نیست. در چنین شرایطی چنانچه بیمهشده یکروز هم سابقۀ پرداخت حقبیمه داشته باشد بازماندگان از مستمری بهرهمند میشوند. این افراد و کارگران اگر در سازمان تأمین اجتماعی بیمه هم نشده باشند با صرف احراز روابط کاری با کارگاه توسط سازمان تأمین اجتماعی و هیئتهای حل اختلاف وزارت کار، بازماندگان میتوانند از مستمری برخوردار شوند.
اما اگر فوت بیمهشده ناشی از کار یا بیماریهای مرتبط با کار نباشد نیاز به شرایطی است که به ترتیب عبارتاند از: در صورت فوت بیمهشدهای که در ۱۰ سال آخر حیات خود، حداقل سابقۀ پرداخت حق بیمۀ یکسال را داشته باشد، مشروط بر اینکه ۹۰ روز از سابقۀ مذکور (یکسال) ظرف آخرین سال حیات بیمهشده باشد، برای بازماندگان مستمری برقرار میشود.
در صورت نداشتن شرایط بند قبل، چنانچه بیمهشدهای حداقل ۲۰ سال سابقۀ پرداخت حق بیمه قبل از فوت داشته باشد، بازماندگان وی از مستمری فوت برخوردار خواهند شد.
براساس این بند چنانچه حقوق تعیینشده برای خانوادۀ متوفی از حداقل حقوق مقرر در سال مربوطه کمتر باشد، تا حداقل حقوق ترمیم خواهد شد.
در صورت فوت بیمهشدهای که بین ۱۰ تا ۲۰ سال سابقۀ پرداخت حق بیمه دارد، به نسبت سنوات پرداخت حق بیمه، بدون الزام به رعایت ماده ۱۱۱ قانون تأمین اجتماعی و به نسبت سهام مقرر در مادۀ ۸۳ همان قانون، به بازماندگان وی مستمری پرداخت میشود. بنابراین درصورتیکه حقوق پرداختی از حداقل حقوق سال مربوطه کمتر باشد، تا حداقل حقوق افزایش نمییابد و حقوق استحقاقی پرداخت میشود.
براساس اصلاحات جدید، درصورتیکه بیمهشدۀ متوفی هیچ یک از شرایط مذکور را نداشته باشد و بین یک تا ۱۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد، بازماندگان متناسب با سنوات پرداخت حق بیمه بدون رعایت مادۀ ۱۱۱ قانون تأمین اجتماعی مبنی بر پرداخت حداقل حقوق سال مربوطه از مستمری برخوردار میشوند.
مدت سهسال است که در یک شرکت پخش نان صنعتی مشغولبهکارم. اما کارفرما برای ما بیمه رد نمیکند. اگر در طول اشتغال برای خود بیمۀ آزاد رد کنم و بعد از اخراج یا پایان کار علیه کارفرما شکایت کنم حق من در مدتیکه بیمۀ آزاد رد کردهام محفوظ میماند یا خیر؟
بیمۀ کارگاهی بر بیمۀ اختیاری و آزاد ارجحیت دارد و کسیکه مشمول بیمۀ اجباری باشد پرداخت بیمۀ آزاد برای وی فاقد وجاهت قانونی است. البته شما میتوانید هرگاه که اراده کنید بابت سوابق بیمهای خود در کارگاه به هیئتهای حل اختلاف وزارت کار مراجعه کنید و چنانچه مدارک کافی دال بر اشتغال و کارکرد ارائه کنید هیئتهای حل اختلاف رأی به پرداخت حق بیمه توسط کارفرما خواهند داد. در این حالت حق بیمههای پرداختی بابت مشاغل آزاد قابل استرداد نیست و هنگام ارائۀ خدمات نیز لحاظ نخواهد شد.
در کارگاهی که پرسنل آن ۱۸ سال سابقۀ کار دارند آیا کارفرما میتواند قرارداد یکماهه با آنها منعقد کند و بعد از اتمام قرارداد آنها را اخراج کند؟
اگر قراردادهای قبلی دائم بوده باشد کارفرما نمیتواند قرارداد را به موقت تبدیل کند، مگر اینکه قرارداد دائم قبلی با توافق کارگر بهطور کلی تسویه شده و قرارداد جدیدی منعقد شده باشد.
اگر کسی چندماه بهصورت ساعتی کار کرده باشد و بعد از مدتی تماموقت شود، شرکت موظف به پرداخت بیمه از تاریخ ورود فرد است یا از تاریخی که کارگر تماموقت شده؟ آیا کارفرما میتواند بعد از اینکه کارگر تماموقت شد با او سهماهه قرارداد آزمایشی ببندد و بیمه پرداخت نکند؟
بیمۀ شخص از همان ساعت اولیه کار باید برقرار شود و فرقی نمیکند که قرارداد کار ساعتی باشد یا تماموقت یا آزمایشی.
فردی که ۵۸ سال سن دارد باید چند سال سابقه پرداخت بیمۀ اجباری داشته باشد تا بتواند بیمۀ اختیاری شود؟
سقف سن برای پرداخت بیمۀ اختیاری ۵۰ سال است. درصورتیکه متقاضی بیش از ۵۰ سال داشته باشد باید معادل آن سابقۀ قبلی داشته باشد.
بنابراین کسیکه ۵۸ سال دارد باید ۸ سال سابقۀ قبلی داشته باشد. دراینخصوص هر سابقهای که وجود داشته باشد اعم از اجباری یا خویشفرما، بیمۀ رانندگان، کارگران ساختمانی، و... مورد قبول است.
در قوانین و مقررات موجود محدودیتی دراینخصوص وجود ندارد.