مراسم هفته ملی مهارت صبح امروز (سه شنبه، ۷ مرداد 1404) با حضور محمدرضا عارف، معاون اول ریاست جمهوری و احمد میدری وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی برگزار شد. عارف در این مراسم با اشاره به تلاشهای صورت گرفته در حوزه مهارت آموزی، اظهار کرد: می توان از دو جنبه به این نامگذاری ها توجه کرد که یکی از آنها ارزیابی عملکرد است که باید سئوال کرد که طی یکسال آیا احترام به نامگذاری صورت گرفته و این بخش ارتقا یافته است؟ جنبه دوم نیز تقدیر از فعالان عرصه های مختلف است.
وی گفت: آموزش های فنی و حرفه ای امروز از دو جهت برای ما بسیار مهم است. بعد از انقلاب فرهنگی تربیت نیروی متخصص، در بخش صنعت اهمیت بسیاری داشت چراکه نیروی ما در آن دوره تنها مونتاژ می کرد و لازم بود مهارت ها تقویت شود. بعدها متوجه شدیم آموزش های فنی و حرفه ای ما ضعیف است و در مدارس و دانشگاه ها کمتر دانش آموزان و دانشجویان برتر به سمت این حوزه ها می رفتند بنابراین برای بهبود آنها تلاش هایی شد.
عارف ادامه داد: با ارزیابی مجدد، بعد از یک دوره تفاوت محسوسی حس نشد زیرا امکانات حداقلی برای فارغ التحصیلان این حوره ها که آچار به دست شوند تهیه نشده بود و در نهایت تصمیم به ایجاد مرکز علمی کاربردی گرفته شد که ایرادات را رفع کرده و جایگاه این رشته ها را ارتقا دهد و امکان ادامه تحصیل در حوزه فنی و حرفه ای برای کارشناسی ناپیوسته و ارشد ایجاد شود.
معاون اول رئیس جمهور افزود: بعدها به این نتیجه رسیدیم که استادان این حوزه ها نیز افراد معمولی نمیتوانند باشند و در نهایت در زمینه امکانات هم تلاش هایی شد و امروز دغدغه نه تنها دولت، بلکه همه مسئولان، توسعه این بخش است. در این مسیر به سمت استفاده از امکانات بخش خصوصی نیز رفتیم و در جنگ ۱۲ روزه هم سهم آنها را نمی توان با بخش های اداری قیاس کرد. البته بخش نظامی وظایف سنیگنی دارد اما بخش خصوصی در سایر بخش ها پا به پای دولت درخشید.
عارف گفت: در طول چهار دهه گذشته در دنیا، فناوری شرایط خاصی پیدا کرده و رشد آن گاه از علم نیز بیشتر بوده که البته باید از این بابت نگران شد چراکه فناوری باید حاصل علم باشد و امروز هنوز از نظر اندیشمندان و فلاسفه ثایت نشده مسیر فناوری به نفع انسان است یا ممکن است در آینده مشکلاتی برای بشر ایجاد کند.
وی افزود: در حوزه فناوری های نوظهور در سند ۲۰ ساله باید جایگاه برتر در جنوب غرب آسیا را داشته باشیم. برای رسیدن به این جایگاه متخصصان نظری دانشگاه ها نمی توانند هدایتگر باشند و این مسیر بر عهده فناوران است. در دنیای امروز هم سهم دانشمندان کم نیست اما سهم فناوران به هیچ وجه قابل مقایسه با دانشمندان نیست و امروز نیاز به همکاری هر دو بخش وجود دارد و ما باید در فناوری های نوظهور و برجسته از هیچ کشور پیشرفته ای عقب ماندگی نداشته باشیم و باید فناورزان میدان داری کنند. در انقلاب صنعتی چهارم هستیم که نقش فناوران از دانشمندان برجسته تر است. اما پیشرفت فناوری هم در برخی بخش ها تهدید برای بشر محسوب می شود و علم باید در راستای استفاده انسانی از آن در تلاش باشد.
عارف تصریح کرد: برای انجام برنامه های توسعه حتما باید فناوری فراموش نشود. ما ناگزیر هستیم از امکانات نوین بهره بگیریم و باید در این مسیر فرهنگ سازی شود و به جوانان آموخته شود سهم رشته های فناوری هم در خدمت به مردم کمتر از دانش نیست.
نیروی فناور بیکار در کشور نداریم
معاون اول رئیس جهمور همچنین به بازار کار رشته های فناورانه اشاره کرد و افزود: ازنظر اقتصادی هم یک نیروی فناور بیکار در کشور نداریم و ارقام دریافتی آنها هم مشخص است. به نظر می رسد آموزش های فنی و حرفه ای جبران مافات کرده و می توانند نقش کلیدی داشته باشند.
عارف ادامه داد: ما در بسیاری حوزه ها در حالت گذار هستیم و در صنعت از وابستگی به صنعت ملی رسیده ایم و در همه عرصه های آن باید خوداتکا باشیم. البته باید با دنیای علمی و فناوری هم ارتباط تنگاتنگ داشته باشیم و دانشمندان جوان ما هم در هر بخشی هستند میدرخشند و امروز هم از منظر تعداد دانشمندان و فناوران در دنیا سهمی بیش از سهم جمعیتی در اختیار داریم.
وی افزود: برقراری ارتباط نزدیک آموزش و پرورش و فنی و حرفه ای امری ضروری است و با تقسیم کارهای صورت گرفته می خواهیم شرایط بهتر پیش رود. همچنین فنی و حرفه ای باید با دانشگاه نیز ارتباط مناسب داشته باشد.
دغدغه ۴۰ ساله کشور
عارف گفت: مشکلاتی هم این آموزش ها دارند که امیدواریم با تلاش صورت گرفته از سوی بخش های متولی رفع شود .آموزش های مهارتی دغدغه ۴۰ ساله کشور بوده و در اسناد بالادستی مثل سند چشم انداز ۲۰ ساله با صراحت به اهمیت آموزش ها و ارتقای فرهنگ مهارت آموزی اشاره شده است. در نامگذاری های سال نیز معمولا اولویت راهبردی و کلان کشور در چند کلمه مشخص می شود و در ۱۰ سال گذشته در اغلب آنها تولید مطرح و به طور غیر مستقیم به این بخش تاکید شده است. چون تولید نیز باید برپایه علم و فناوری باشد.
معاون اول رئیس جهمور در پایان یادآور شد: درباره سهم آموزش ها در بهره وری باید گفت در اغلب برنامه ها سهمی از رشد را به بهره وری دادیم و در برنامه هفتم نیز بهره وری سهمی حدود ۳۰ درصدی از رشد اقتصادی 8 درصدی دارد و باید همه دستگاه ها توجه کنند و سهم آموزش های مهارت پرور دیده شود که در دنیا 3 درصد بهبود بهره وری را ایجاد کرده اند.برای رسیدن به رشد 8 درصدی سهم 3 درصد جهانی را هم در نظر نگیریم برای 2 درصد هم باید به آموزش ها توجه شود و این وظیفه بر عهده ستاد مرکزی این فعالیت ها است .سازمان فنی و حرفه ای نقش و جایگاه خوب خود را پیدا کرده و این در حالی است که در مسئولیت کار، رفاه و تولید ثروت نقش دارد.