افزایش یارانه، استراتژی نخ‌نمای پوپولیست‌ها

تامین ۲۴/حال آنکه نه تنها کارشناسان اقتصادی که بسیاری از شهروندان عادی نیز بر این باورند که وعده افزایش یارانه‌ها و سه یا چهار برابر شدن آن اساسا پوپولیستی است و با هدف رای جمع کردن داده می‌شود. روز گذشته و در ادامه هشدار‌ها نسبت به این وعده خطرناک، یک تحلیلگر مسائل اقتصادی عنوان کرد: «دیگر مردم، فریب تبلیغات و جو سازی را نخواهند خورد.»

زهری در رگ‌های اقتصاد بیمار

بسیاری از کارشناسان مسائل اقتصادی بر این باورند که اقتصاد ایران بیمار است. برخی از عملکرد‌ها این بیماری را تشدید کرده است. پرداخت یارانه به صورت نقدی آن هم به تمامی شهروندان زهری بود که به رگ‌های اقتصاد بیمار ایران تزریق شد. در دولت گذشته اجرای طرح هدفمندی یارانه‌ها کلید خورد. این طرح با هدف توزیع عادلانه ثروت به تصویب رسیده بود، اما در اجرا دولت گذشته عملا آن را تبدیل به طرحی پوپولیستی کرد، چرا که پرداخت یارانه نقدی به همه شهروندان نه تنها باعث توزیع عادلانه ثروت نشد که مشکلات عمده‌ای را به وجود آورد. این طرح پوپولیستی که فرهنگ دریافت صدقه را ترویج می‌کرد نتوانست فاصله طبقاتی را کاهش دهد. از طرف دیگر با اجرای این طرح شاهد بودیم که دولت ملزم به پرداخت میلیارد‌ها تومان پول نقد در هر ماه شد. شاید این رقم در دولت قبل به دلیل وجود درآمد‌های افسانه‌ای نفت ناچیز جلوه می‌کرد و دولت قبل با اتکا به این درآمد‌های نجومی می‌توانست به راحتی از پس پرداخت یارانه‌های نقدی بر آید، اما روی کار آمدن دولت یازدهم مقارن با کاهش بی سابقه درآمد‌های نفتی بود.

هدفمندی واقعی

مسئولان در دولت یازدهم رسما اعلام کردند که با پرداخت یارانه نقدی به شکلی که دولت قبل انجام می‌داد مخالف هستند. بر این اساس هدفمندی واقعی یارانه‌ها در دستور کار قرار گرفت. در ابتدا دولت از شهروندان خواست به صورت خود اظهاری از دریافت یارانه خودداری کنند. در ادامه بحث قطع یارانه اقشار پر درآمد مطرح شد و در این راستا یارانه حدود سه میلیون نفر قطع شد. مسئولان دولتی وعده داده بودند که این روند را ادامه دهند و قطع یارانه‌ها مشمول حدود هفت میلیون نفر شود. سال گذشته بود که به یک‌باره مجلس نهم به موضوع یارانه‌ها ورود و دولت را ملزم به قطع یارانه حدود ۲۴ میلیون نفر کرد. این مصوبه با اعتراض شدید دولتمردان روبه‌رو شد، چرا که به اذعان آنها این کار نشدنی بود و تبعات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی جبران ناپذیری به دنبال داشت. در حالی که مسئولان دولتی امیدوار بودند نمایندگان مجلس دهم این طرح را اصلاح کنند و به دولت اجازه دهند روند معقول و منطقی هدفمندی یارانه‌ها را دنبال کند، این مجلس نیز رای به قطع یارانه اقشار پردرآمد داد که به ظن آنها حدود ۲۴ میلیون نفر هستند. نمایندگان مجلس دهم البته به دولت اجازه دادند اطلاعات خود برای قطع یارانه‌ها را تکمیل و پس از آن به این کار مبادرت کند. در روز‌های پایانی سال گذشته نیز مصوبه‌ای که دولت را ملزم می‌کند یارانه حدود ۲۰ میلیون نفر را قطع کند به تصویب رسید؛ مصوبه‌ای که باز هم مورد اعتراض مسئولان دولتی قرار گرفت. با وجود این، آنها می‌گویند مصوبه را اجرا خواهند کرد، هر چند زمان اجرای آن به بعد از انتخابات امسال می‌رسد.

شعبده‌بازی با یارانه‌ها

دولت یازدهم در حوزه اقتصاد عملکرد مناسبی داشته و کارنامه موفق از خود به جا گذاشته است. ناگفته پیداست که هنوز هزاران مشکل اقتصادی وجود دارد، اما دولت یازدهم در چهار سالی که زمامدار امور بوده، توانسته تورم لجام گسیخته را کنترل و حتی در سال گذشته موفق شد تورم را یک رقمی کند. رشد اقتصادی نیز در سال گذشته بسیار مطلوب بوده است و برخی گزارش‌ها حکایت از دو رقمی شدن آن دارد. با وجود این، رکود همچنان در برخی بخش‌ها وجود دارد و بیکاری به دلیل افزایش ورود به بازار کار بیشتر شده است. در این بین برخی از افراد و طیف‌ها که سودای ریاست جمهوری را در سر می‌پرورانند می‌خواهند با اسم رمز افزایش یارانه نقدی شعبده بازی و یکی از موفق‌ترین دولت‌های پس از انقلاب را چهار ساله کنند؛ اتفاقی که رخ دادن آن بعید به نظر می‌رسد، چرا که دوره شعار‌های پوپولیستی به سر آمده است. یک تحلیلگر مسائل اقتصادی روز گذشته درباره انتخابات ریاست جمهوری و کارنامه روحانی گفت: مهم‌ترین کار روحانی در این چهار سال به ثمر رساندن برجام بود. همین اتفاق بود که باعث شد وضعیت اقتصادی کشور بهبود پیدا کند و سیر نزولی آمارهای اقتصادی مثبت شود. به گزارش ایلنا، سعید لیلاز در مورد اینکه برخی بیان می‌کنند که مردم چیزی را حس نکردند و هنوز رکود هست، عنوان کرد: اتفاقا همین امر نشان دهنده عمق فاجعه است. در واقع وضعیت به قدری خراب بوده که با تمام این اقدامات صورت گرفته در چهار سال گذشته هنوز به سطح صفر هم نرسیدیم وگرنه تمام کارشناسان اذعان دارند که شرایط ما نسبت به چهار سال قبل تغییر زیادی داشته است. او درباره حضور بقایی در انتخابات و مطرح شدن دوباره بحث افزایش یارانه گفت: پرداخت یارانه به این شکل، بلایی بود که هنوز کشور دچار آن است و نمی‌دانیم با آن چه کار کنیم ولی آن چیزی که مسلم است این است که دیگر مردم، فریب این تبلیغات و جو سازی را نخواهند خورد. لیلاز در پایان تصریح کرد: این افراد فکر می‌کنند که می‌توانند مانند چند سال قبل مردم را با شعار و پروپاگاندا فریب دهند اما دیگر دوران این کارها به سر رسیده است.

منبع : روزنامه ایران